Ἂν καὶ μέχρι τὰ μέσα τοῦ 18ου αἰώνα τὰ Ταταῦλα ἦσαν μιὰ ἀπὸ τὶς λαϊκότερες συνοικίες - συνοικία ὡστόσο θρυλική, γιατί ἔτσι τὰ ἔλεγαν: τὰ «θρυλικὰ Ταταῦλα» - μὲ τὰ παλληκάρια της, τὰ «εὔθυμα καὶ ζωηρά», ὅπως τὰ χαρακτηρίζει ὁ ἐπίσκοπος Παμφίλου Μελισσηνός, παλληκάρια ποὺ δὲν δίσταζαν νὰ τὰ βάλουν...

Στὰ Ταταῦλα, τὴν «ἑλληνικότατη» ἀπὸ τὶς συνοικίες τῆς Πόλης - Γκιαοὺρ Ταταῦλα τὰ ἔλεγαν οἱ Τοῦρκοι -, βρίσκεται ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους καὶ ὡραιότερους ναούς, ὁ Ἅγιος Δημήτριος. Ὁ Σκαρλάτος Βυζάντιος σημειώνει ὅτι τὸ ὄνομα αὐτῆς τῆς «ὡραιοτάτης καὶ ὑγειονοτάτης» συνοικίας παλιότερα ἦταν Ἅγιος Δημήτριος, ἐπικράτησε ὅμως τὸ Ταταῦλα ἐπειδὴ...

Τὸν ναὸ τῶν Ἅγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης συντήρησε καὶ ἀποκατέστησε ἡ Ἐμπορικὴ Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος, καὶ τὰ ἐγκαίνια ἔγιναν στὶς 21 Μαΐου 1999. Μεγάλη ἐκκλησία καὶ τούτη καὶ πλούσια, κτίσθηκε τὸ 1861, τὰ δὲ «θυρανοίξια» ἔγιναν στὶς 9 Ἀπριλίου τοῦ ἰδίου ἔτους. Τὸ ἁγίασμα τοῦ ναοῦ βρίσκεται στὸ Κασὶμ Πασᾶ...

Τὸ Πέραν, μὲ τὰ λαμπρὰ μέγαρα ποὺ στεγάζουν τὶς ξένες πρεσβεῖες, τὰ ἀρχοντικὰ καὶ τὰ παλάτια, ὅπου κατοικοῦν οἱ πλούσιοι Ῥωμιοί, ἀκμάζει. Μετὰ τὴν ἵδρυση τῆς ἐκκλησίας τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου ἀκολουθεῖ ἡ ἵδρυση μιᾶς ἄλλης, τῆς μεγαλύτερης ἐν ἐνεργείᾳ καὶ πιὸ «προκλητικῆς» ἀπὸ ὅλες τὶς ἐκκλησίες στὴν Πόλη. Πρόκειται...

Στὸ πιὸ κεντρικὸ σημεῖο τῆς λεγόμενης εὐρωπαϊκῆς Πόλης, τὸ μέρος ποὺ ὅλοι γνωρίζουμε ὡς Πέραν, στὸ Σταυροδρόμι, ὁ ναὸς τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου καὶ τὸ ἐκκλησιαστικὸ συγκρότημα - γραφεία, κατοικίες ἱερέων, αἴθουσες, ἐντευκτήρια - ποὺ τὸν περιβάλλει, καλύπτει ἕνα ὁλόκληρο οἰκοδομικὸ τετράγωνο. Ἀπὸ τὴν ἔξω πλευρὰ τοῦ περιβόλου, μεσοτοιχία μὲ...

Στὴν πύλη τοῦ Ἁγίου Ῥωμανοῦ, ἡ ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Νικολάου θεμελιωμένη πάνω στὰ ἐρείπια παλαιότερων ναῶν ποὺ ἐνδεχομένως φθάνουν στὴν ἐποχὴ τῆς Μακεδονικῆς δυναστείας, εἶναι κτίσμα τοῦ 1831, ὅπως μαρτυροῦν ἐπιγραφές. Αὐτὲς οἱ ἐντοιχισμένες μαρμάρινες ἐπιγραφὲς ποὺ συναντᾶ κανεὶς τόσο συχνὰ στοὺς ναοὺς τῆς Πόλης, ἐπιγραφὲς ποὺ οἱ περισσότερες ἀναφέρονται...

Στὰ πρῶτα, μετὰ τὴν Ἅλωση χρόνια, τὰ Ψωμαθειὰ συνοικίζονται ἀπὸ τοὺς Καραμανίτες ἢ Καραμανλῆδες χριστιανούς, ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Καππαδοκίας. Τὸ ἐκκλησιαστικὸ συγκρότημα εἶναι χτισμένο κοντὰ στὴν περίφημη, ἀλλὰ ἐρειπωμένη σήμερα Μονὴ Στουδίου (ἱδρύθηκε τὸ 463). Ἡ Μονὴ αὐτὴ εἶχε ἐπανδρωθεῖ ἀπὸ τὸ τάγμα τῶν «Ἀκοιμήτων» μοναχῶν, ἕνα αὐστηρὸ τάγμα...

Περπατώντας στὰ Ψωμαθειά, τὰ τείχη - ὅπου τὰ συναντᾶ κανείς - καὶ τὰ δρομάκια, ἡ ρυμοτομία ποὺ λίγο ἔχει ἀλλάξει στὸ πέρασμα τοῦ χρόνου, φέρνουν στὸν νοῦ, ἰδιαίτερα ἐδῶ, τὴν παλιὰ βυζαντινὴ πολιτεία. Ὁ ναὸς τοῦ Ἁγίου Νικολάου εἶναι μικρὸς καὶ τὸν χωρίζουν ἑκατὸ περίπου μέτρα ἀπὸ τὸν Ἅγιο Μηνᾶ....

Ὁ ναὸς τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ποὺ εἶναι χτισμένος σὲ ὕψωμα, κοντὰ στὶς σιδηροδρομικὲς γραμμές, γιόρταζε παλιὰ στὸ ὄνομα τῶν Ἁγίων Παπύλου καὶ Κάρπου, ποὺ ἔγινε Παπυλοκάρπου καὶ ἐκ παραφθορᾶς, Πολυκάρπου. Πιθανολογεῖται ὅτι στὸν ἴδιο τόπο ὑπῆρχε ἐκκλησία ἤδη ἀπὸ τὸν 10ο αἰώνα. Στὸν ὑπόγειο χῶρο τοῦ ναοῦ ποὺ χτίσθηκε τὸ...

Ἀπὸ τὶς τέσσερις μεγάλες ἐκκλησίες στὸ Κοντοσκάλι, ποὺ κάηκαν τὸ 1660, ὁ Ἅγιος Νικόλαος καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης χάθηκαν, δὲν ξαναχτίσθηκαν ποτέ, ἡ Παναγία Ἐλπίδα, ὡστόσο, ὕστερα ἀπὸ παρέμβαση τοῦ πρέσβη τῆς Ῥωσίας Νικήτα Ἀλεξίοβιτς ὄχι μόνον ἀνοικοδομεῖται γύρω στὰ 1680, ἀλλὰ τῆς παρέχεται, ἐκ μέρους τῆς Ῥωσικῆς κυβερνήσεως, καὶ...

Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς Προποντίδας, στὶς πολυάνθρωπες ῥωμαίικες συνοικίες, τὸ Κοντοσκάλι, τὴν Βλάγκα, τὰ Ψωμαθειά, ὑπάρχουν δέκα περίπου ἐκκλησιαστικὰ συγκροτήματα ποὺ ἐξακολουθοῦν νὰ λειτουργοῦν. Ὁ ναὸς τῆς Ἁγίας Κυριακῆς, ὡς ἔχει σήμερα, εἶναι ἀρχιτεκτόνημα τοῦ τέλους τοῦ 19ου αἰῶνα καὶ εἶναι ἔργο τοῦ Περικλῆ Φωτιάδη, ποὺ ἔχτισε καὶ τὴν Ζωγράφειο...

Κοντὰ στὴν πύλη τῆς Ἀδριανουπόλεως, Ἐδιρνέκαπου, καὶ σὲ μικρὴ ἀπόσταση ἀπὸ τὸ τέμενος τῆς Μιραμάχ, τῆς κόρης τοῦ σουλτάνου Σουλεϊμὰν τοῦ Α´ τοῦ Μεγαλοπρεποῦς, βρίσκεται ὁ ναὸς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου. Ἡ ἐκκλησία ἀποτελεῖ, κατὰ κάποιον τρόπο, συνέχεια παλαιότερης βυζαντινῆς μονῆς ποὺ γκρέμισαν, τὸ 1555 οἱ Ὀθωμανοὶ γιὰ νὰ ἀνεγερθῇ, στὴν...