Ἅγιοι Κωνσταντῖνος καὶ Ἑλένη Ὑψωμαθείων

Στὰ πρῶτα, μετὰ τὴν Ἅλωση χρόνια, τὰ Ψωμαθειὰ συνοικίζονται ἀπὸ τοὺς Καραμανίτες ἢ Καραμανλῆδες χριστιανούς, ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Καππαδοκίας.
Τὸ ἐκκλησιαστικὸ συγκρότημα εἶναι χτισμένο κοντὰ στὴν περίφημη, ἀλλὰ ἐρειπωμένη σήμερα Μονὴ Στουδίου (ἱδρύθηκε τὸ 463). Ἡ Μονὴ αὐτὴ εἶχε ἐπανδρωθεῖ ἀπὸ τὸ τάγμα τῶν «Ἀκοιμήτων» μοναχῶν, ἕνα αὐστηρὸ τάγμα ποὺ ἄσκησε μεγάλη ἐπιρροὴ στὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα κατὰ τὸν πέμπτο καὶ ἕκτο αἰώνα καί ἀργότερα, κατὰ τὴν διάρκεια τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐρίδων. Οἱ « Ἀκοίμητοι» εἰσήγαγαν τὴν «συνεχῆ λατρεία», πρεσβεύοντας ὅτι πρέπει «μηδέποτε τῶν εἰς Θεὸν ὕμνων διακόπτεσθαι».
Οἱ ἐκκλησίες ἀποτελοῦν τὸν πυρήνα τῆς ἐνορίας, γι᾽ αὐτὸ κι ἐδῶ, μέσα στὸν αὐλόγυρο, ὑπάρχουν καὶ ἄλλα κτίσματα, γραφεῖα, αἴθουσες συσσιτίου, ἐντευκτήρια καὶ ἡ Φωτιάδειος Σχολή. Ὁ Φωτιάδης ἦταν θεῖος τοῦ Καβάφη καὶ ὁ ποιητὴς εἶχε φιλοξενηθεῖ, γιὰ ἕνα διάστημα, στὸ συγγενικό του σπίτι, ἐκεῖ κοντά.
Τὸ οἰκοδόμημα τοῦ ναοῦ μὲ τὸν τεράστιο νάρθηκα, τὰ ἐντοιχισμένα ἀνάγλυφα καὶ τὸ ὡραῖο τέμπλο του, διατηρεῖται σχετικὰ καλά, ἀλλὰ κι᾽ ἐδῶ ἡ ὑγρασία ἔχει δημιουργήσει προβλήματα.
Τὰ πάντα, ὅμως εἶναι φροντισμένα, ἡ αὐλὴ πεντακάθαρη καὶ ὁ Πρόεδρος τῆς ἐνορίας πρόθυμος νὰ προσφέρῃ τσάϊ καὶ κουλούρια ἀπὸ τὸν διπλανὸ φοῦρνο.

Ἰσμήνη Καπάνταη
Ἐκκλησίες στὴν Κωνσταντινούπολη
Νικόλαος Γκίνης – Κωνσταντῖνος Στράτος