Ἐπὶ τῆς κορυφῆς τοῦ πρὸς βορρᾶν λόφου μιᾶς τῶν ὡραιότερων νήσων τῶν Πριγκιπονήσων τῆς Προποντίδος, τῆς Χάλκης, ἐχούσης σχῆμα κώνου καὶ κεκοσμημένης δι᾽ ἑνὸς τῶν πευκοφύτων δασῶν, εὑρίσκεται ἡ Ἱερὰ αὕτη Μονή, ἥτις τιμᾶται ἐπ᾽ ὀνόματι τῆς Ἁγίας Τριάδος. Πρῶτος, ὁ Πατριάρχης Κωνσταντῖνος ὁ Α´, ὁ ἀπὸ Σιναίου, εἰς τὴν...
Μιὰ φτωχικὴ καλύβα, τὴν πρώτη Σκήτη, τὴν ἀφιερωμένη στὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα, ἔχτισε τὸ 1868 ὁ Ἀρσένιος, ἕνας φωτισμένος ἀσκητὴς ἀπὸ τὸν Πλάτανο τῶν Γανοχώρων τῆς Θράκης. Γιὰ τὸ χτίσιμο τοῦ ναοῦ καὶ τῶν κελιῶν εἶχε τὴν ὑποστήριξη ἑνὸς ζεύγους γηγενῶν ποὺ τὸν ἀγάπησαν καὶ τοῦ παραστάθηκαν καὶ ἀργότερα μὲ τὴν...
Σὲ μικρὴ ἀπόσταση ἀπὸ τὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα, τὸ νεκροταφεῖο τῆς Χάλκης καὶ τὸ παρεκκλήσιο τῆς Ἁγίας Βαρβάρας, ποὺ θυμίζει ἀρχαῖο ναΐσκο, παρὰ τὴν ὅποια ἐγκατάλειψη, ἀποτελοῦν στοιχεῖα σημαντικὰ γιὰ τὸν μελετητὴ τῆς ἱστορίας τῶν ῥωμαίικων κοινοτήτων. Ἰσμήνη Καπάνταη Ἐκκλησίες στὴν Κωνσταντινούπολη Νικόλαος Γκίνης – Κωνσταντῖνος Στράτος
Μεταξὺ Ἀντιγόνης καὶ Πριγκήπου, ἡ Χάλκη - Χαλκίτις ὀνομαζόταν ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους καὶ οἱ Τοῦρκοι τὴν λένε Χέϋμπελι ἀντά, ἐπειδὴ τὸ σχῆμα της θυμίζει δισάκι (χεϋμπέ) - μὲ τὰ πλουμισμένα ξύλινα θέρετρα τῶν ἀρχοντόσογων τῆς Πόλης, τὰ ὁποῖα μᾶς μιλοῦν γιὰ μιὰ κοινωνία κοσμοπολίτικη, ἡ ὁποία μετὰ τὴν ἔκδοση τοῦ...
Θέρετρο τῆς μεσοαστικῆς ῥωμαίικης κοινωνίας τῆς Πόλης, ἡ Ἀντιγόνη φημιζόταν γιὰ τὸ θαυμάσιο κλῖμα της καὶ τὴν μακροβιότητα τῶν κατοίκων της, ὑπῆρξε δὲ κατὰ παράδοσιν, ὁ τόπος ὅπου ἀποχωροῦσαν οἱ ἔκπτωτοι πατριάρχες. Ὁ Βυζάντιος πιθανολογεῖ ὅτι ἡ ὀνομασία τοῦ νησιοῦ ὀφείλεται στὸ ὅτι ἐκεῖ εἶχε κτήματα ὁ γιὸς τοῦ Καίσαρα...
Περίπου εἴκοσι λεπτὰ μὲ τὸ ἁμαξάκι διαρκεῖ ἡ διαδρομὴ ἀπὸ τὴν Χώρα στὴν παραλία, ὅπου εἶναι χτισμένο τὸ μοναστηριακὸ συγκρότημα. Ὁ ἐπισκέπτης σήμερα, βλέπει σκαλωσιὲς γύρω ἀπὸ τὸν ναὸ καὶ τὸ τεράστιο κτήριο ὅπου παλιὰ στεγάζονταν τὰ ὀρφανὰ τῶν Ἑλλήνων, γιατί εὐτυχῶς, ἔχουν ἀρχίσει ἐργασίες γιὰ τὴν συντήρηση καὶ τὴν...
Στὴν κεντρικὴ πλατεία τῆς Χώρας τῆς Πριγκήπου, ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου λίγο θυμίζει τὸν ναὸ ποὺ εἶχε χτιστεῖ γύρω στὰ 1735, κοντὰ στὸ Μεζάρι, τὸ παλαιὸ νεκροταφεῖο. Ἡ ἐκκλησία καὶ τὰ κελιὰ ποὺ τὴν περιέβαλαν ἀνακαινίσθηκαν τὸ 1793, τὸ 1871 ὅμως, χρονιὰ ποὺ πραγματοποιήθηκαν τὰ μεγάλα ἔργα ἐπιχωματώσεων τῆς ἀκτῆς,...
Τὰ Πριγκηπόννησα, αἱ Πριγκήπιοι νῆσοι τῶν Βυζαντινῶν, Δημόνησοι τῶν ἀρχαίων, εἶναι ἐννέα, μόνον τὰ τέσσερα ὅμως, ἡ Πρώτη, ἡ Ἀντιγόνη, ἡ Χάλκη καὶ ἡ Πρίγκηπος, ἦσαν κατοικημένα. Ἡ Πρίγκηπος ὑπῆρξε τόπος ἐξορίας τῶν Βυζαντινῶν «δυνατῶν». Ἀνάμεσά τους ὁ ἐπίσκοπος τῆς Μεγάλης Ἀρμενίας Ναρσῆς, ἡ Εἰρήνη ἡ Ἀθηναία, ἡ αὐτοκράτειρα Ζωὴ...
Χωριὸ μὲ πλούσια βλάστηση, τρεχούμενα νερὰ καὶ δασωμένες πλαγιές, τὸ Μπέϊκοζ εἶχε στὰ μέσα τοῦ 19ου αἰώνα, ὅπως γράφει ὁ Σκαρλᾶτος Βυζάντιος, λιγοστοὺς κατοίκους, κυρίως Ὀθωμανούς, Ἀρμενίους καὶ τριάντα περίπου ἑλληνικὲς οἰκογένειες. Τὸ 1907, ὡστόσο, ὁ ἀριθμὸς τῶν ἑλληνικῶν οἰκογενειῶν ἔχει τριπλασιαστεῖ, γιατί ἔχουν προστεθεῖ καὶ οἱ ἠπειρωτικῆς καταγωγῆς οἰκογένειες...
Σὲ μιὰ περιοχὴ ποὺ φημιζόταν γιὰ τὸ καλό της κλῖμα, ψηλὰ στὸν λόφο, μὲ θέα πρὸς τὴν θάλασσα, ἀνάμεσα σὲ πεῦκα, σκίνα καὶ κουμαριές, ἡ ἐκκλησία τῆς Μεταμορφώσεως στὸ Κανδυλλὶ οἰκοδομήθηκε τὸ 1850. Πυρκαγιὰ τὸ 1905 ἀποτέφρωσε τὸν ναὸ καθὼς καὶ τὸ ἐντὸς τοῦ περιβόλου σχολεῖο. Τὸ 1909, δαπάναις τῶν...
Εἶναι τόσο στενὰ δεμένος ὁ Χριστιανισμὸς μὲ τὸν ἀρχαῖο καὶ τὸν Βυζαντινὸ κόσμο, ὥστε λίγο νὰ ψάξῃ κανεὶς βρίσκει ἀξεδιάλυτα ἑνωμένες τὶς ρίζες τους. Τοῦτο τὸ παράξενο σὲ σχῆμα γιὰ Ναὸ κτίσμα στάθηκε κάποτε ὡς ὁ περίφημος ναὸς τῆς Θεοτόκου τῆς μονῆς τῶν Μετανοούντων. Καὶ μὲ τὴ σειρᾶ του ὁ...
Ἡ κεντρικὴ εἴσοδος στὸν αὐλόγυρο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ συγκροτήματος τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος βρίσκεται στὴν βάση τοῦ καμπαναριοῦ, ποὺ εἶναι «ἔργον τοῦ Μιχαὴλ Ἠλιοῦ διὰ δαπάνης τῆς κοινότητος Κουζκουντζουκίου, 1911». Ὁ ἐπισκέπτης θὰ πρέπει νὰ περάσῃ κάτω ἀπὸ τὸ κωδωνοστάσιο γιὰ νὰ ἀντικρίσῃ ἕνα ἀπὸ τὰ ὡραιότερα περιβόλια ποὺ μπορεῖ κανεὶς νὰ...
