Δυνατὸν νὰ θεωρήσῃ τις εὐτύχημα ὅτι τοῦ Ἰωάννου πατριάρχου χειροτονηθέντος τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ τοῦ Πάσχα τοῦ 518, Ἀπριλίου 17 ὁ μὲν αἱρετικὸς αὐτοκράτωρ Ἀναστάσιος ἐτύγχανεν ἀποθανών, ἐκράτει δὲ τῆς ἀρχῆς ὁ γέρων καὶ ὀρθόδοξος Ἰουστῖνος, ἀπὸ τοῦ Ἰουλίου τοῦ 518. Οὕτω τὸ δαιμόνιον φάντασμα ὑπεχώρει καὶ πάλιν.
Ὁ νέος πατριάρχης ἦν πρεσβύτερος καὶ σύγκελλος τῆς ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, καταγόμενος ἐκ Καππαδοκίας· ἐπεσκόπησε, κατὰ τοὺς πατριαρχικοὺς καταλόγους ἓν ἔτος καὶ δέκα μῆνας, ἀπεβίωσε δὲ κατὰ τὰ μέσα τοῦ Φεβρουαρίου τοῦ 520. Ἐξέκοψεν ἐκ τῶν Διπτύχων τὸ ὄνομα Σεβήρου τοῦ αἱρετικοῦ πατριάρχου τῆς Ἀντιοχείας.
Τῇ 15ῃ Ἰουλίου 518 ἐν ἡμέρᾳ Κυριακῇ ἐν αὐτῇ τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ, ὁ λαὸς ἀπήτησεν ἀπὸ τὸν Ἰωάννην νὰ τιμήσῃ δημοτελέστατα τὰς τέσσαρας ἁγίας Συνόδους· συγχοροστατούντων δὲ καὶ συναινούντων Θεοφίλου Ἡρακλείας, Θεοδότου Γαγγρῶν, Ὑπατίου Κλαυδιουπόλεως, Ἰωάννου Βοσπόρου, Πυθαγόρου Σινώπης, Ἰσαακίου Πενταπόλεως τῆς Ἑλλάδος, Ἰωάννου Σεμνέων τῆς Παμφιλίας, Ἀμαντίου Νικοπόλεως, Ἀμμωνίου Ἀβύδου, Πλάτωνος Κρατίας, Εὐσταθίου Φιλαδελφείας, Πελαγίου Ἀζανιτῶν καὶ ἑτέρων θεοφιλέστατων ἐπισκόπων ἐνομοθετήθη, οὕτως εἰπεῖν ἡ ἑορτὴ τῶν τεσσάρων Συνόδων καὶ πανηγυρικῶς ἐτελέσθη τὸ πρῶτον τῇ 16ῃ Ἰουλίου, ἡμέρα δευτέρα τοῦ 518.
Ἐπὶ τοῦ πατριάρχου Ἰωάννου τοῦ Καππαδόκος δύο σύνοδοι συνεκροτήθησαν ἐν Κωνσταντινουπόλει ἡ μὲν τῇ 20ῇ Ἰουλίου 518, εἰς ἣν παρεκάθησαν ἐπίσκοποι τεσσαράκοντα καὶ εἷς καὶ πεντήκοντα ἡγούμενοι μονῶν ἐν τῇ πρωτευούσῃ τοῦ κράτους, ἡ δὲ τῷ 519. Ἡ πρώτη ἀνεκήρυξεν ὡς ἀδίκως ἐκθρονισθέντας τοὺς εὐσεβεῖς πατριάρχας Εὐφήμιον καὶ Μακεδόνιον, ἀπεφάσισε δὲ ἀνακομισθῶσιν εἰς Κωνσταντινούπολιν τὰ λείψανα αὐτῶν, πλησίον τῶν λειψάνων τοῦ Φλαβιανοῦ, τοῦ Χρυσοστόμου καὶ Παύλου τοῦ Ὁμολογητοῦ, ν᾽ ἀποκατασταθῶσιν εἰς τὰς ἐπισκοπὰς αὐτῶν πάντες οἱ ὑπὸ Ἀναστασίου πεμφθέντες εἰς ἐξορίαν· ἐνεγράφησαν ἐν τοῖς Διπτύχοις τὰ ὀνόματα τῶν τεσσάρων οἰκουμενικῶν Συνόδων, τῶν πατριαρχῶν Εὐφημίου καὶ Μακεδονίου καὶ τοῦ πάπα Ῥώμης Λέοντος· ἀνεθεματίσθησαν οἱ κατὰ τῆς Δ´ συνόδου ὄντες καὶ Σεβῆρος ὁ Ἀντιοχείας, χειροτονηθέντος τοῦ εὐσεβοῦς Παύλου.
Συγχρόνως ταύτῃ κατ᾽ αἴτησιν Ὁρμίσδα (514-523) τοῦ πάπα Ῥώμης, συνῆλθεν ἐν Θεσσαλονίκῃ σύνοδος ἐπὶ βεβαιώσει τῆς ἐν Χαλκηδόνι ἀλλ᾽ οἱ κατ᾽ αὐτῆς διατεθειμένοι βαλόντες πῦρ εἰς τὸ συνοδικὸν ἠνάγκασαν τοὺς πατέρας αὐτῆς ἵνα διασωθῶσιν σχεδὸν ἡμίκαυστοι. Ἡ δευτέρα σύνοδος συνῆλθε, παρόντων καὶ ἀντιπροσώπων τοῦ πάπα Ῥώμης Ὁρμίσδα, ἀλλ᾽ οὗτοι ἀπῄτουν παράχορδα πράγματα. Τὰς ἀποφάσεις τῆς συνόδου τοῦ 518 ἐπεκύρωσεν ἡ κοσμικὴ ἀρχή, ἐξορίσασα τότε καὶ τὸν διαβόητον Ξεναΐαν.
Τὸ σπουδαιότερον δι᾽ ἡμᾶς ἐστιν ὅτι μοναχοὶ καὶ κληρικοὶ τῆς Συρίας, προσκλαιόμενοι κατὰ τοῦ δυσσεβοῦς αὐτῶν πατριάρχου Σεβήρου, καὶ πρὸς τὸν Ἰωάννην Καππαδόκην γράφοντες ἐκάλεσαν αὐτὸν «οἰκουμενικόν», ἑβδομήκοντα ἔτη πρὶν ἀποδοθῇ τῷ πατριάρχῃ Κωνσταντινουπόλεως συνοδικῶς ὁ τίτλος οὗτος.
Ἡ ὀρθόδοξος ἀνατολικὴ Ἐκκλησία γεραίρει τὴν μνήμην τοῦ μακαρίου πατριάρχου Ἰωάννου τοῦ Καππαδόκος τῇ 25ῃ Αὐγούστου.
Μανουήλ Ι. Γεδεών
«Πατριαρχικοὶ πίνακες»
