Ἀδελφοί καί τέκνα,
Χριστός Ἀνέστη!
Σᾶς ὁμιλοῦμε ἀπό τό Φανάρι, τό Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο, τό ἀποκούμπι τῶν στεναγμῶν τοῦ Γένους.
Ἀπευθυνόμαστε σέ σᾶς ἀπό τήν πόλι τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς καί σᾶς στέλνουμε τόν ἀναστάσιμο χαιρετισμό καί τήν εὐχή τῆς Μητέρας σας Ἐκκλησίας, τῆς εὐσεβοῦς πηγῆς τοῦ Γένους μας.
Θά θέλαμε πολύ ἡ ἐπικοινωνία μας αὐτή νά εἶναι μόνον ἀναστάσιμη, μόνο χαρμόσυνη. Ὅμως, δυστυχῶς, σᾶς ὁμιλοῦμε αὐτή τή στιγμή μέ πόνο ψυχῆς, μέ ἄφατη θλῖψι, καί τήν καρδιά τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως διέρχεται ρομφαία.
Γιατί ἡ Μείζων Ἁγία καί Ἱερά Ἐνδημοῦσα Σύνοδος πού συνῆλθε σήμερα ἐδῶ, μέ συνοχήν καρδίας, ἀναγκάσθηκε νά διακόψῃ τήν λειτουργική καί διοικητική κοινωνία μέ τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν, διότι ἀπό τῆς ἐκλογῆς του -καί παρά τούς καλούς διά τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο λόγους του- συστηματικά ἐργάζεται γιά τήν ἀποδυνάμωσί του. Καί μία ἀπό τίς ἐνέργειές του κατά τῆς Μητρός Ἐκκλησίας εἶναι ἡ ἔργῳ καί λόγῳ ἀμφισβήτησις τῶν δικαίων της στίς Μητροπόλεις τῆς Βορείου Ἑλλάδος, τῶν λεγομένων Νέων Χωρῶν, τίς ὁποῖες τό Πατριαρχεῖο στά πολύ δύσκολα χρόνια του μετά τήν Μικρασιατική καταστροφή ἔδωσε ἐπιτροπικά στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος νά τίς διοικῇ ὑπό ὁρισμένους συγκεκριμένους ὅρους. Ἔδωσε δηλ. τό ἐμπερίστατο Πατριαρχεῖο στήν θυγατέρα καί ἀδελφή του Ἐκκλησία τό σπίτι του γιά νά τό διαχειρίζεται, καί τώρα ὁ Μακαριώτατος λέγει ὅτι τό σπίτι εἶναι δικό μου ἤ πρέπει νά γίνῃ δικό μου γιατί πέρασαν πολλά χρόνια ἔκτοτε. Δέν τό λέγει καθαρά, ἀλλά σαφῶς ἀμφισβητεῖ τήν κυριότητα τοῦ ἰδιοκτήτου. Καί ἀκόμη, ἀμφισβητεῖ τά προνόμια καί τήν καθαγιασμένη ἀποστολή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ὡς τοῦ συντονιστικοῦ κέντρου τῶν ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
Ἔχασε τό Πατριαρχεῖο μας, ὄχι βέβαια ἐξ ὑπαιτιότητός του, τίς Μητροπόλεις του στή Μικρά Ἀσία, στήν Ἀνατολική Θράκη, ἔχασε τό μεγαλύτερο μέρος τοῦ ποιμνίου του ἐδῶ στήν Πόλι καί στήν Ἴμβρο καί τήν Τένεδο. Εἶδε τίς Ἐκκλησίες του καί τά σπίτια καί τήν περιουσία τῶν παιδιῶν του ἐδῶ νά καταστρέφωνται μέσα σέ μία Σεπτεμβριανή νύχτα καί νά παραδίδωνται στίς φλόγες. Μπόρεσε μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ νά δημιουργήσῃ μερικές Ἐπαρχίες στό ἐξωτερικό μέ τά ἀπόδημα τέκνα τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλά θέλει νά τοῦ ἀνήκουν καί οἱ Μητροπόλεις στή Βόρειο Ἑλλάδα, ὅπου ἕνα μεγάλο μέρος τῶν Χριστιανῶν εἶναι παιδιά καί ἐγγόνια τῶν βιαίως ξεριζωμένων ἀπό ἐδῶ ὁμογενῶν, τῶν προσφύγων τῆς Μικρασίας, διότι αὐτές οἱ Μητροπόλεις ἦσαν ἀνέκαθεν δικές του καί τίς ἐποίμανε σέ δίσεκτα χρόνια μέ καταξιωμένους Ἱεράρχες του, πολλοί ἐκ τῶν ὁποίων ἐμαρτύρησαν γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστι τήν ἁγία καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία. Λένε καί γράφουν πολλοί ὅτι αὐτό δῆθεν διαιρεῖ καί τεμαχίζει τήν Ἑλλάδα. Τίποτε δέν εἶναι ἀναληθέστερον τούτου. Μήπως ἡ Κρήτη καί τά Δωδεκάνησα καί τό Ἅγιον Ὄρος πού ὑπάγονται στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο εἶναι ὀλιγώτερον Ἑλλάδα;
Ἐξαντλήσαμε τίς προσπάθειες γιά εἰρήνη καί ἑνότητα. Καί τήν περασμένη Δευτέρα ἐμπαιχθήκαμε. Γι᾽ αὐτό σήμερα πήραμε μία ὁμόφωνη ἀπόφασι μέ πόνο ψυχῆς -ἀλλά ἔπρεπε. Θά ἦταν ἀπό μέρους μας ὑποκριτικό νά κοινωνοῦμε καί νά ἐπικοινωνοῦμε μέ ἕνα ἀδελφό πού δέν σέβεται καί δέν τιμᾷ, παρά μόνο μέ λόγια, τόν ἱερώτατο θεσμό τῆς μαρτυρικῆς Μητέρας του Ἐκκλησίας.
Εἶναι κρῖμα πού ὁ Πατριάρχης ἀναγκάζεται νά ὁμιλῇ ἔτσι. Ἀλλά πονᾷ. Θλίβεται. Μαζί μέ ἄλλους πολλούς σταυρούς καί ἀλαλήτους στεναγμούς, σηκώνει καί αὐτόν τόν σταυρό. Ἄς εἶναι εὐλογημένο τό ὄνομα τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος σήκωσε τόν βαρύτερο ὅλων σταυρό γιά τήν σωτηρία τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων.
Ἀδελφοί καί τέκνα,
Ἡ σημερινή ἀπόφασις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ὑπῆρξε γιά μᾶς ἐπώδυνη ἀλλά καί ἀναγκαία. Αἰσθανθήκαμε ὅτι τό χρέος μας καί οἱ ὑποσχέσεις πού δώσαμε κατά τήν χειροτονία μας μᾶς ὑποχρέωναν νά προστατεύσουμε τά δίκαια αὐτοῦ τοῦ μαρτυρικοῦ Θρόνου. Ἐάν ἐπρόκειτο γιά προσωπική περιουσία μας, θά τήν προσφέραμε εὐχαρίστως γιά τήν εἰρήνευσι τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλά πρόκειται γιά ἱστορική παρακαταθήκη πού μᾶς παρέδωσαν οἱ πατέρες μας καί πού δέν δικαιούμεθα νά τήν παραχωρήσουμε σέ κανένα. Πιστεύουμε ὅτι ὁλόκληρος ὁ εὐσεβής Ἑλληνικός Λαός θά κατανοήσῃ τό μέγεθος τῆς εὐθύνης μας καί θά δικαιώσῃ τήν πρᾶξι μας.
Μέ τήν βεβαιότητα αὐτή ἀσπαζόμεθα ὅλους σας πατρικῶς, σᾶς διαβεβαιώνουμε γιά τήν ἀγάπη καί τή στοργή μας, καί σᾶς ἀπονέμουμε ὁλόθερμη τήν Πατριαρχική μας εὐλογία.
Ὁ Ἀναστάς Κύριος νά εἶναι μαζί σας.