Τη Ελλογιμωτάτη κυρία Πηνελόπη Στάθη, Εκπροσώπω της Εταιρείας Μελέτης της καθ ημάς Ανατολής, θυγατρί της ημών Μετριότητος εν Κυρίω αγαπητή, χάριν και ειρήνην παρά Θεού.
Μετά πολλής και βαθείας συγκινήσεως επληροφορήθημεν, εκ του από α΄ Δεκεμβρίου ε.έ., γράμματος, την επί θύραις έκδοσιν υπό της υμετέρας Εταιρείας του πολλαπλής σπουδαιότητος και χρησιμότητος έργου «Αρχείο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης -Σχολαρχία Τυπάλδου Ιακωβάτου 1844-1864», τη συνεργασία του Αιδεσιμολογιωτάτου Πρωτοπρεσβυτέρου και Καθηγητού κυρίου Γεωργίου Μεταλληνού και της ομοζύγου αυτού, οίτινες είχον παλαιότερον εκδώσει το πρώτον τούτο εις φωτογραφικήν μορφήν.
Η Ιερά και περίσεμνος Θεολογική Σχολή της Χάλκης υπήρξεν, ως γνωστόν, από της ιδρύσεως αυτής, η Τροφός Σχολή των στελεχών της Μητρός Εκκλησίας, το άγιον φυτώριον των Αρχιερέων, Ιερέων και Διδασκάλων του Ευαγγελίου, οι οποίοι εντεύθεν εξαπελύθησαν εις τα πέρατα της Οικουμένης κηρύσσοντες Χριστόν Εσταυρωμένον και Αναστάντα εκ νεκρών, ποιμαίνοντες τα λογικά πρόβατα της Εκκλησίας μετ επιστήμης και αγάπης, καθώς είδον και εδιδάχθησαν εν τη Σχολή και ταις ενταύθα αυλαίς της Μητρός Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, εργαζόμενοι ανυστάκτως υπέρ της προόδου και ευκλείας του Γένους ημών, διδόντες την καλήν μαρτυρίαν της Πίστεως, ενίοτε και επί θυσία της ιδίας αυτών ζωής, καθιστάμενοι Ομολογηταί και Μάρτυρες της ευσεβείας.
Αναμφιβόλως η περίπυστος ημών Σχολή εγνώρισεν ημέρας μεγάλης δόξης, ως και ημέρας ολιγώτερον λαμπράς, μέχρι της προ τριακονταετίας ακουσίου και βιαίας διακοπής της λειτουργίας αυτής, η οποία, ατυχώς, συνεχίζεται αδίκως μέχρι σήμερον, παρά τας επανειλημμένας ημών παρά τοις αρμοδίοις ενεργείας και την παγκόσμιον υποστήριξιν του δικαίου ημών αιτήματος περί επαναλειτουργίας αυτής. Μία δε από τας πλέον λαμπράς περιόδους ζωής της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ήτο η της Σχολαρχίας του μεμουσωμένου και σοφού και αγίου εκείνου ανδρός, του Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως κυρού Κωνσταντίνου Τυπάλδου-Ιακωβάτου του Κεφαλλήνος. Ανήρ μεγαλόπνους, μεγάνους, ευπατρίδης, ευγενής, σώφρων, ταπεινός το φρόνημα, ασκητικός την δίαιταν και αποστολικός το φρόνημα και τον τρόπον, οραματιστής, άριστος παιδαγωγός, υπήρξε κανών και υπόδειγμα Διδασκάλου, Σχολάρχου και Αρχιερέως. Η Σχολαρχία αυτού εν ημέραις δυσχερέσι δια το Γένος και την Εκκλησίαν υπήρξε πεφωτισμένη, πολύκαρπος, καλλίκαρπος, φιλογενής, θεάρεστος, αξία των προσδοκιών της Εκκλησίας και του Γένους. Η σπουδή, όθεν, αυτής πολλά έχει να διδάξη εις πάντας τους νεωτέρους, τους τε εκ του Ιερού Καταλόγου και τους θύραθεν, εις Θεολόγους και Διδάσκαλους και Παιδαγωγούς. Πολλά δυνάμεθα πάντες να αρυσθώμεν τα αγαθά εξ αυτής, οί τε της εν Κωνσταντινουπόλει Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και των ανά τον κόσμον επαρχιών αυτής, αλλά και οι των άλλων αδελφών και θυγατέρων Αγιωτάτων Εκκλησιών. Σημειωθήτω ότι ο αξιόθεος εκείνος ανήρ, ομού μετά του πολλού τα θεία Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, ήσαν εκείνοι οι οποίοι κατεπολέμησαν εν πνεύματι και δυνάμει Ηλιού την φαρμακίδειον λαίλαπα και ασέβειαν, και συνείργησαν τα μέγιστα εις τον τερματισμόν του Ελλαδικού Σχίσματος του 1833 και την κανονικήν ανακήρυξιν το 1850 του Αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Η επανέκδοσις, όθεν, του ως άνω πολυτίμου Αρχείου αποτελεί πράξιν φιλογενή και χριστοτερπή, μεγάλης σπουδαιότητος και σημασίας, εφ ω και συγχαίρομεν εκ μέσης καρδίας και καταστέφομεν υμάς τε και αυτήν τη ολοθύμω ημών Πατριαρχική ευλογία. Παραλλήλως, εκ μέσης καρδίας εκφράζομεν τη Εταιρεία Μελέτης της Καθ ημάς Ανατολής ολόθυμον την ευαρέσκειαν και την ευχαριστίαν της Μητρός Εκκλησίας και προτρεπόμεθα πατρικώς περισσεύειν μάλλον εις ανάλογα αγαθά έργα, εις δόξαν Θεού και έπαινον του ευσεβούς ημών Γένους. Ο δε δι ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου σαρκωθήναι καταδεξάμενος Υιός και Λόγος του Θεού, είθε να ευλογή πλουσίως υμάς και τα έργα υμών, ανταποδίδων δαψιλώς τα προς σωτηρίαν.
Η δε χάρις και του άπειρον Αυτού έλεος είησαν μεθ υμών.
Βγ΄ Δεκεμβρίου ι΄
Διάπυρος προς Θεόν ευχέτης
+ Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος
