Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Μιχαλουπόλεως καὶ Κασσοβίας κύριε Γεώργιε,
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Prešov κύριε Rastislav,
Σεβασμιώτατε Ἀρχιεπίσκοπε τῶν ἐν Košice Ρωμαιοκαθολικῶν κ. Bernard Bober,
Ἱερώτατοι Ἅγιοι ἀδελφοί,
Ἐντιμότατε κύριε Richard Rasi, Δήμαρχε Košice καὶ Βουλευτὰ τοῦ Σλοβακικοῦ Κοινοβουλίου,
Ἐντιμότατα Μέλη τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου Košice,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Χριστὸς Ἀνέστη!
Μετὰ πολλῆς χαρᾶς ἐπισκεπτόμεθα σήμερον τὴν ἕδραν τῆς Δημοτικῆς Ἀρχῆς τῆς ἱστορικῆς πόλεως τοῦ Κοšice. Σᾶς εὐχαριστοῦμεν θερμῶς διὰ τὴν ἐγκάρδιον ὑποδοχήν, τὰς τιμητικὰς ἐκδηλώσεις καὶ τοὺς πρόφρονας λόγους σας πρὸς τὸ πρόσωπον τῆς ἡμετέρας Μετριότητος.
Εὐχαριστοῦμεν ἐπίσης ἐκ βαθέων διὰ τὴν εὐγενῆ σας πρόσκλησιν ὅπως ὁμιλήσωμεν πρὸς τοὺς ἐκπροσώπους τῶν τοπικῶν Ἀρχῶν τῆς πόλεώς σας, ἡ ὁποία ἔχει τὸ ἰδιαίτερον προνόμιον νὰ ἀποτελῇ κατὰ τὸ τρέχον ἔτος ὁμοῦ μετὰ τῆς Μασσαλίας τὴν πολιτιστικὴν πρωτεύουσαν τῆς Εὐρώπης.
Ἡ τιμητικὴ αὕτη ἐπιλογὴ ὀφείλεται ἀφ᾽ ἑνὸς εἰς τὴν λαμπρὰν ἱστορίαν τῆς πόλεώς σας, ἀποδεικνυομένην ἐκ τῶν ἐντυπωσιακῶν μνημείων καὶ κτηρίων τὰ ὁποῖα ὁ σύγχρονος ἐπισκέπτης δύναται νὰ θαυμάσῃ εἰς τὸ ἱστορικὸν αὐτῆς κέντρον, ἀφ᾽ ἑτέρου δὲ εἰς τὸν ρόλον τὸν ὁποῖον αὕτη λόγῳ τῆς γεωγραφικῆς αὐτῆς θέσεως κατεῖχεν ὡς σημεῖον συναντήσεως καὶ συμβιώσεως ποικίλων ἐθνοτήτων καὶ λαῶν, ἡ παρουσία καὶ ἡ πολιτιστικὴ συνεισφορὰ τῶν ὁποίων τὴν ἐπλούτισε καὶ τὴν κατέστησε σημαντικὸν πνευματικὸν κέντρον τῆς Μεσευρώπης.
Ἡ τοιαύτη ἁρμονικὴ συνύπαρξις τῶν πολιτισμῶν προσέδωκεν εἰς τὴν πόλιν τοῦ Košice τὴν ἰδιάζουσαν αὐτῆς πολιτιστικὴν ταυτότητα ἡ ὁποία ἀντικατοπτρίζει ἐπακριβῶς τὸ πνεῦμα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ, ὁ ὁποῖος τιμᾷ καὶ σέβεται τὴν ἰδιοπροσωπίαν ἑκάστου λαοῦ, θεωρεῖ δὲ ὡς πλεονέκτημα τὴν πολυπολιτισμικότητα ἀναγνωρίζων εἰς ἕνα ἕκαστον τῶν πολιτισμῶν τὰς ἀρετὰς ἐκείνας αἱ ὁποῖαι συνδυαζόμεναι μετ᾽ ἀλλήλων ἀπαρτίζουσιν ἓν πολύτιμον ψηφιδωτὸν τὸ ὁποῖον κοσμεῖ καὶ καλλωπίζει ὅλην τὴν Εὐρώπην.
Ἀφορμὴ διὰ τὴν ἐπίσκεψιν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἐνταῦθα ἀποτελεῖ, ὡς γνωρίζετε, ἡ συμμετοχὴ ἡμῶν ἐκπροσωποῦντος τὴν Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἰς τὰς ἑορτίους ἐκδηλώσεις ἐπὶ τῇ συμπληρώσει 1150 ἐτῶν ἀπὸ τῆς ἀφίξεως τῶν ἁγίων ἰσαποστόλων καὶ φωτιστῶν τῶν Σλαύων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου τῶν Θεσσαλονικέων εἰς Μοραβίαν.
Ἐὰν ἡ ἱεραποστολικὴ δρᾶσις τῶν δύο ἁγίων αὐταδέλφων ἀποσταλέντων ὑπὸ τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως ἁγίου Φωτίου πρὸς ἐκχριστιανισμὸν τῶν Σλαυϊκῶν λαῶν ἐστέφθη, παρὰ τὰς ποικίλας δυσκολίας τὰς ὁποίας οὗτοι συνήντησαν, ὑπὸ ἐπιτυχίας καὶ οἱ ἅγιοι Κύριλλος καὶ Μεθόδιος θεωρῶνται καὶ τιμῶνται ὡς ἀπόστολοι καὶ φωτισταὶ ὅλων τῶν Σλαύων, τοῦτο ὀφείλεται εἰς τὴν ὁδὸν τὴν ὁποίαν ἐπέλεξαν νὰ βαδίσουν κατὰ τὴν ἐνταῦθα παρουσίαν καὶ δραστηριότητα αὐτῶν. Καὶ ἡ ὁδὸς αὕτη ἦτο ἡ ὁδὸς τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἰδιοπροσωπίας τῶν λαῶν εἰς τοὺς ὁποίους ἐκήρυττον τὸ Εὐαγγέλιον.
Στοιχοῦντες τῷ παραδείγματι Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου τὸν λόγον ἐδίδασκον οἱ ἅγιοι αὐτάδελφοι, δέν «ἦλθον διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι» (Ματθ. κ΄ 28)• δὲν ἦλθον διὰ νὰ ἐπιβάλλουν τὸν πολιτισμὸν τοῦ Βυζαντίου εἰς τὰς πέραν τοῦ Δουνάβεως χώρας, ἀλλὰ διὰ νὰ μεταφέρουν τὸ μήνυμα τοῦ Χριστιανισμοῦ, τοῦ ὁποίου πίστις ἀκράδαντος τυγχάνει τὸ τοῦ ἀποστόλου Παύλου «οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ἰουδαῖος … βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός» (Κολ. γ΄ 11-12). Καὶ οἱ δύο ἅγιοι ἰσαπόστολοι δὲν περιωρίσθησαν μόνον εἰς τὸν σεβασμὸν τῆς γλώσσης καὶ τῶν παραδόσεων τῶν σλαυϊκῶν λαῶν εἰς τοὺς ὁποίους ἐκήρυξαν, ἀλλ᾽ ἐβοήθησαν αὐτοὺς ὅπως ἀναπτύξουν αὐτὰς προσφέραντες εἰς αὐτοὺς ὡς μέσον ἐκφράσεως καὶ ἐπικοινωνίας τοῦ πολιτισμοῦ αὐτῶν τὸ ὀνομαζόμενον Κυριλλικὸν ἀλφάβητον καὶ δι᾽ αὐτοῦ τὰ πρῶτα ἔργα τῆς παλαιοσλαβικῆς γραμματείας.
Ἡ ἀναγνώρισις καὶ ὁ σεβασμὸς τῆς ἑτερότητος τὴν ὁποίαν διὰ τοῦ παραδείγματος αὐτῶν ἐδίδαξαν οἱ ἅγιοι Κύριλλος καὶ Μεθόδιος ἀποτελεῖ διὰ τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν συνεχὲς βίωμα καὶ τρόπον ἀναστροφῆς διότι ἀποτελεῖ τὴν μόνην ὁδὸν διὰ τὴν εἰρηνικὴν καὶ ἁρμονικὴν συνύπαρξιν τῶν ἀνθρώπων ἐν τῷ κόσμῳ καὶ τὴν μόνην κινητήριον δύναμιν διὰ τὴν ἐξέλιξιν αὐτοῦ ἐπ᾽ ἀγαθῷ.
Ἀποτελεῖ δὲ ἀγαθὴν συγκυρίαν τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἑορταζομένη ἐπέτειος τῆς ἀφίξεως τῶν ἁγίων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου εἰς τὰς σλαυϊκὰς χώρας συμπίπτει μὲ μίαν ἄλλην σπουδαιοτάτην ἐπέτειον, τὴν 1700ὴν ἐπέτειον ἀπὸ τῆς ἐκδόσεως τοῦ διατάγματος τῶν Μεδιολάνων ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος ἁγίου Κωνσταντίνου, διὰ τοῦ ὁποίου ἐθεσμοθετήθη ἡ ἐλευθέρα ἔκφρασις ἑκάστης θρησκευτικῆς πεποιθήσεως, διότι ἀμφότεραι ὑποδεικνύουν εἰς ἡμᾶς τὴν ὑψίστην σημασίαν τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἀνθρωπίνης καὶ θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ὡς δὲ καὶ τῆς ἰδιοπροσωπίας ἑνὸς ἑκάστου ἀνθρώπου καὶ Ἔθνους.
Λέγομεν δὲ ταῦτα ἔχοντες ὑπ᾽ ὄψιν καὶ τὰ συμβαίνοντα ἐσχάτως εἰς τὸν κόσμον, εἴς τε τὴν Ἀνατολὴν καὶ εἰς τὴν Δύσιν, γεγονότα λυπηρὰ καὶ δυσάρεστα, τὰ ὁποῖα θέτουν εἰς ὀδυνηρὰν δοκιμασίαν ἀνθρώπους καὶ κοινότητας, ἀποστεροῦν τὴν ἐλευθερίαν των, ἐνίοτε δὲ δυστυχῶς καὶ αὐτὴν τὴν ζωήν των. Ὡς Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εὐχόμεθα πάντοτε «ὑπὲρ εἰρήνης καὶ καταστάσεως τοῦ σύμπαντος κόσμου» καὶ ἀγωνιζόμεθα ὡς «μικρὰ ζύμη» νὰ ζυμώσωμεν ὅλον τὸ φύραμα (Γαλ. ε΄, 9-10) οὐχὶ διὰ νὰ κυριαρχήσωμεν εἰς τὸν κόσμον ἀλλὰ διὰ νὰ μεταβληθῇ οὗτος εἰς κοινωνίαν ἀνθρώπων σεβομένων τὸν ἄλλον ὡς εἰκόνα τοῦ Θεοῦ καὶ σεβομένων τὰς θρησκευτικὰς πεποιθήσεις καὶ τὰς πολιτιστικὰς ἰδιαιτερότητας ἑκάστου λαοῦ. Πεπείσμεθα δὲ ὅτι δι᾽αὐτοῦ μόνον τοῦ τρόπου δύναται νὰ ἐπικρατήσῃ ἡ εἰρήνη εἰς τὸν σύγχρονον κόσμον, ἡ ὁποία καὶ ἀποτελεῖ τὸ θεμέλιον τῆς εὐημερίας καὶ τῆς προόδου τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν κοινωνιῶν.
Διὸ καὶ θεωροῦμεν χρέος ἡμῶν νὰ ἀναβαπτιζώμεθα καθημερινῶς εἰς τὰ νάματα τῆς διδασκαλίας τῶν ἁγίων αὐταδέλφων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου καί «ἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσιν» αὐτῶν (Α΄ Πετρ. β΄ 21) νὰ πορευώμεθα τὸν δόλιχον τοῦ παρόντος βίου καὶ τῆς ἡμετέρας διακονίας, συμπορευόμενοι μετὰ πάντων ὑμῶν τῶν τιμώντων τὴν ἱερὰν παρακαταθήκην τῶν ἁγίων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου.
Εὐχόμεθα δὲ ὁλοθύμως ὅπως διὰ τῆς ὑμετέρας πεφωτισμένης διοικήσεως ἡ φιλοξενοῦσα ἡμᾶς πόλις τοῦ Košice καὶ οἱ ἀγαπητοὶ αὐτῆς πολῖται προοδεύουν καὶ εὐημεροῦν ἐν παντὶ πάντοτε.