Ὁσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα κύριε Ἱερεμία, Ἡγούμενε τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς
καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Ἁγίου Παντελεήμονος,
Ὁσιώτατοι πατέρες καὶ ἀδελφοί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ,
Δοξολογίαν ἀναπέμπομεν τῷ Θεῷ, ὅτι ἠξίωσεν ἡμᾶς νὰ πραγματοποιήσωμεν διακαῆ ἐπιθυμίαν καὶ τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἀλλὰ καὶ τῶν ἀδελφῶν καὶ πατέρων τῆς καθ᾿ ὑμᾶς Ἱερᾶς Μονῆς ὅπως ἐπισκεφθῶμεν αὐτὴν καὶ προσκυνήσωμεν τὸν μεγαλομάρτυρα καὶ ἰαματικὸν Παντελεήμονα καὶ εὐλογήσωμεν τὸν μοναχικὸν ἆθλον σας, εἰς δόξαν Θεοῦ καὶ σωτηρίαν ψυχῶν.
Εὐχαριστοῦμεν διὰ τὴν τιμητικὴν καὶ φιλοπάτορα ὑποδοχήν σας, μαρτυροῦσαν τὸν σεβασμὸν καὶ τὴν ἀγάπην σας πρὸς τὸ πρόσωπον τοῦ Ἐπισκόπου σας καὶ πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ἡ ὁποία, καθὼς καὶ τὰ εὐλαβῆ αἰσθήματά σας, μᾶς συγκινοῦν, θὰ κομίσωμεν δὲ τὰς ἐντυπώσεις ἡμῶν εἰς Φανάριον, ὡς πολύτιμον καὶ ἐνισχυτικὴν ἀνάμνησιν.
Ἡ ἐπίσκεψις ἡμῶν εἰς τὴν Ἱερὰν Μονήν σας πεπείσμεθα ὅτι ἐνισχύει τοὺς μακραίωνας ἱεροὺς δεσμοὺς τοῦ Ἱεροῦ Ἄθω μὲ τὴν Μητέρα Ἐκκλησία, τῆς ὁποίας πολύτιμος κληρουχία εἶναι τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἐκ τοῦ ὁποίου πολλαὶ φυλαὶ καὶ γλῶσσαι καὶ ἔθνη ἀντλοῦν πίστιν, παραμυθίαν, δύναμιν, ἔμπνευσιν, ζωήν, ἐλπίδα.
Εἰς τὴν Ἱερὰν Μονήν σας, ἅγιε Καθηγούμενε, κατὰ τὸ Πατριαρχικὸν Σιγίλλιον τοῦ προκατόχου ἡμῶν Πατριάρχου Ἰωακεὶμ τοῦ Β΄, ἐγκαταβιοῦν μοναχοί, προερχόμενοι ἐκ τῆς ὁμοδόξου χώρας τῆς Ρωσσίας, ὁμοῦ μετὰ ἑλλήνων καὶ ἄλλης ἐθνικῆς καταγωγῆς πατέρων. Ἰδιαιτέρως, ὁ ρωσσικὸς λαὸς ἐξ ἀρχῆς τῆς εἰσόδου του εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ διετήρησε διὰ τὴν χειραγωγήσασαν αὐτὸν πρὸς τὸ φῶς τοῦ Εὐαγγελίου καὶ κρατύνασαν αὐτὸν ἐν τῇ Ὀρθοδοξίᾳ Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως αἰσθήματα εὐγνωμοσύνης καὶ ἀγάπης, ἀνάλογα πρὸς τὴν ἀνυπόκριτον καὶ πηγαίαν εὐλάβειαν αὐτοῦ καὶ εὐσέβειαν. Ἡ ἰδία διάθεσις χαρακτηρίζει αὐτὸν καὶ ἔναντι τοῦ Περιβολίου τῆς Θεοτὸκου, τῆς μικρᾶς ταύτης ἐσχατιᾶς τῆς εὐλογημένης μακεδονικῆς γῆς, τὴν ὁποίαν οἱ πιστοὶ βασιλεῖς τῶν Ρωμαίων ἀφιέρωσαν εἰς τὴν μοναστικὴν ἄσκησιν, ἐπευλογούντων καὶ ἐνισχυόντων καὶ πνευματικῶς καθοδηγούντων τῶν ἀοιδίμων Πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως, ἵνα ὑμνῆται καὶ δοξάζηται ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας ἡμῶν, ἡ Κυρία Θεοτόκος, καὶ ἀφιερῶται πᾶσα ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἐλπὶς τῆς σωτηρίας τῶν ἐν αὐτῷ ἐνοικούντων εἰς τὸν Κύριον.
Ἀληθῶς, ὁ εὐλαβὴς ρωσσικὸς λαὸς τυγχάνει εὐγνώμων εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, γνωρίζων ὅτι ἐξ αὐτοῦ ἔλαβε τὴν ἀρχήν του καὶ ὁ ἐν Ρωσσίᾳ μοναχισμός, ὁ ὁποῖος τοσούτους μεγάλους ἁγίους καὶ γνησίους μιμητὰς τοῦ Χριστοῦ ἀνέδειξεν, ὡς τὸν “Ἡγούμενον” τῆς Ρωσσίας ὅσιον Σέργιον τοῦ Ραντονέζ, καὶ τόν “Γέροντα” καὶ πνευματικὸν παραμυθητὴν αὐτῆς ὅσιον Σεραφεὶμ τοῦ Σαρώφ. Ὁ ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Ἐσφιγμενίτης, ἱδρυτὴς τῆς Λαύρας τῶν σπηλαίων ἐν Κιέβῳ, ἀποτελεῖ τὸν θεμελιωτὴν τοῦ μοναχισμοῦ ἐν Ρωσσίᾳ, μετενεγκὼν εἰς αὐτὴν ὕδωρ διαυγὲς καὶ κρυστάλλινον ἐκ τῶν καθαρῶν πηγῶν τοῦ Ἄθωνος διὰ νὰ κορέσῃ τὴν δῖψαν τοῦ ρωσσικοῦ λαοῦ διὰ τὸν Θεόν, μέσα ἀπὸ τὸν μοναστικὸν στίβον, ὀρθῶς καὶ καλῶς ὠργανωμένον.
Ἀκολουθοῦντες τὸ παράδειγμα τοῦ πρώτου κοινοβιάρχου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ ἱδρυτοῦ τῆς Μεγίστης Λαύρας Ὁσίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου, ὁ ὁποῖος ἔδωκεν εἰς τὸν ἁγιορειτικὸν μοναχισμὸν τὸν οὐσιαστικὸν αὐτοῦ ὑπερεθνικὸν πνευματικὸν χαρακτῆρα, συναγαγὼν πέριξ αὐτοῦ πλῆθος «ἐκ παντοδαπῶν ἐθνῶν, γλωσσῶν, γενῶν, πόλεων, οὐ τῶν ἔγγιστα μόνον καὶ προσοικούντων, ἀλλὰ καὶ τῶν πόρρω καὶ ἀπωτάτω, ἀπό τε Ρώμης αὐτῆς, Ἰταλίας, Καλαβρίας, Ἀμάλφης, Ἰβηρίας, Ἀρμενίας καὶ τῶν ἔτι τούτων ἐνδοτέρω…», οἱ οἰκισταὶ τοῦ τόπου τούτου ἐδέχθησαν μοναστὰς ἐξ ὅλων τῶν ὀρθοδόξων ἐθνῶν τῆς τότε χριστιανικῆς βυζαντινῆς οἰκουμένης. Μοναδικὴν δὲ προϋπόθεσιν ἔθετον τὴν κοινὴν πίστιν καὶ τὸ δόγμα καὶ τὴν τήρησιν καὶ σεβασμὸν τῶν ἀρχῶν καὶ κανόνων τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ γενικώτερον καὶ τῆς ἁγιορειτικῆς μοναστικῆς τάξεως καὶ παραδόσεως εἰδικώτερον.
Ἄλλωστε, τοῦτο δὲν εἶναι καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἁγίων αὐτοῦ; Ὡς λίαν χαρακτηριστικῶς τὸ ἐκφράζει ὁ ἐν τῇ Μονῇ σας τὸν καλὸν ἀγῶνα ἐργασάμενος καὶ στεφανωθεὶς ὅσιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης, ὅστις, κατὰ τὸν βιογράφον αὐτοῦ γνωστὸν Γέροντα Σωφρόνιον, οὐδεμίαν διάκρισιν ἐποίει μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, εἰ μὴ μόνον εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἐγνώρισαν τὸν Χριστὸν καὶ εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι δὲν τὸν ἐγνώρισαν.
Ἡ Ἱερὰ αὕτη Μονὴ τοῦ «ὑψηλοῦ ταῖς ἐλάφοις» τούτου «Ὄρους», ἥτις προέκυψεν ἐκ τῆς ἑνώσεως ἐν ἔτει 1169 τῆς Μονῆς τοῦ Ξυλουργοῦ καὶ τῆς ἐγκαταλελειμμένης Μονῆς τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος ἢ Θεσσαλονικέως, κατέστη «πέτρα καταφυγῆς» τοῖς ἐκ Ρωσσίας ἐνταῦθα καταφεύγουσι «λαγωοῖς» (Ψαλμ. 103, 18). Ἡ Μήτηρ ἡμῶν Ἐκκλησία, διὰ σιγιλλίου τοῦ προκατόχου τῆς ἡμῶν Μετριότητος Πατριάρχου Ἰωακεὶμ Β΄ ἐν ἔτει 1875, ὥρισεν ὅπως ἐν τῇ Μονῇ σας διαβιοῦν ἐκ Ρωσσίας μοναχοὶ ὁμοῦ μετὰ ἑλλήνων ἐξ ἡμισείας, τηρῶνται πᾶσαι αἱ παραδόσεις τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀλλὰ καὶ οἱ ὅροι τοῦ Πατριαρχικοῦ ἐκείνου Σιγιλλίου, τοὺς ὁποίους προτρεπόμεθα καὶ κατὰ τὴν ἐπίσκεψιν ἡμῶν ταύτην ἵνα εὖ καὶ καλῶς τηρῆτε, ὥστε νὰ προκόπτητε ἐν ἀληθείᾳ καὶ εἰρήνῃ, νὰ μὴ παρατηρῶνται ἀταξίαι καὶ ἐνέργειαι, προκαλοῦσαι μὲν λύπην εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν, ἐμποδίζουσαι δὲ ὑμᾶς, τέκνα, εἰς τὴν ἄσκησιν τοῦ μοναχικοῦ δολίχου, μακρὰν ἐθνικιστικῶν καὶ ἄλλων βλέψεων, καταδικασθεισῶν οὐχὶ μόνον ὑπὸ τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τοῦ ἔτους 1872, ἀλλὰ καὶ ὑπ᾿ αὐτῆς ταύτης τῆς παραδόσεως τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Εἶναι γνωστὰ τὰ γεγονότα τοῦ παρελθόντος αἰῶνος εἰς τὰ ὁποῖα δὲν θὰ ἐπεθυμοῦμεν νὰ ἀναφερθῶμεν. Καλοῦμεν, λοιπόν, ἅπαντας εἰς συμπορείαν πρὸς τὰ τεθεσπισμένα, ἀναλλοιώτως ὀρθόδοξα, ὑπερφυλετικά, Ἁγιορείτικα καὶ κανονικά, ἵνα «ζωὴν ἔχητε καὶ περισσὸν ἔχητε».
Γνωστὸν ἔστω, ὅτι ἡ Μὴτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, φύσει καὶ θέσει οἰκουμενική, ἐσεβάσθη καὶ ἐτίμησε πάντοτε τὰς ποικίλας ἐθνικὰς μορφὰς καὶ γλώσσας, χωρὶς ὅμως νὰ ἀπὸλλυται τὸ κύριον καὶ τὸ καίριον, ὁ βασικὸς ἱστός, ὁ ἑδραζομένος εἰς τὰ θεμέλια τῆς διδασκαλίας τῶν πατέρων καὶ τοῦ κηρύγματος τῶν ἀποστόλων.
Ἡ ἀνάδειξις μεγάλων πνευματικῶν ἀναστημάτων ἐν τῇ Ἱερᾷ ταύτῃ Μονῇ, μὲ ἀποκορύφωσιν κατὰ τοὺς ἐσχάτους ἡμῶν καιροὺς τοὺς δύο περιλάμπρους φωστῆρας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ στερεώματος, τὸν ὅσιον Σιλουανὸν καὶ τὸν θεόσοφον Γέροντα Σωφρόνιον, εἶναι ἀπόρροια τοῦ πνεύματος τούτου τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ μεταφυτευθέντος εἰς τὸν Ἱερὸν Ἄθωνα, ἔνθα ἔδωκε «καρπὸν ἑκατονταπλασίονα».
Πρότυπον διὰ πάντας τοὺς Ἁγιορείτας ἀσφαλῶς ἀποτελεῖ ἡ χρυσῆ περίοδος τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ, ὁ ἡσυχασμὸς τοῦ 14ου αἰῶνος, μὲ κυρίους ἐκπροσώπους τοὺς δύο Ἁγιορείτας Γρηγορίους, Σιναΐτην καὶ Παλαμᾶν. Κατὰ τὴν εὐλογημένην ἐκείνην περίοδον πλήθη μοναστῶν κατῴκησαν τὸν τὸπον τοῦτον, διὰ μηδὲν ἕτερον μεριμνῶντες εἰ μὴ μόνον διὰ τὴν κάθαρσιν τῆς καρδίας καὶ τοῦ νοὸς καὶ τὴν ἕνωσίν των μετὰ τοῦ Θεοῦ διὰ τῆς ἀδιαλείπτου νοερᾶς προσευχῆς. Πολλοὶ ἐξ αὐτῶν ὑπῆρξαν ἀργότερον μεταλαμπαδευταὶ τῆς ἡσυχαστικῆς παραδόσεως εἰς τὴν πατρίδα των, ἐνῷ ἄλλοι προσήνεγκον ὑπηρεσίας εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν ὡς Ἱεράρχαι καὶ Πατριάρχαι αὐτῆς, ὡς ὁ προκάτοχος τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἅγιος Φιλόθεος Κόκκινος, συγγραφεὺς τοῦ βίου τοῦ καυχήματος τῆς Ὀρθοδόξου οἰκουμένης ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τὸν ὁποῖον ἐσχάτως ἀνακαλύπτει, ἀναγινώσκει καὶ ἀγαπᾷ καὶ ἡ λογοκρατουμένη Δύσις.
Δοξάζομεν τὸν Θεὸν δι᾿ ὅσα νῦν βλέπουν οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν εἰς τὸ ἱερὸν σκήνωμα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος καὶ τῆς Σκέπης τῆς Θεοτόκου. Εἶναι ἀξία θαυμασμοῦ ἡ ἀναστήλωσις τῶν ποτε ἠρειπωμένων κτηριακῶν ἐγκαταστάσεων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ἡ χαρακτηρίζουσα τὴν Ἁγίαν Ὀρθοδοξίαν ἐκφραστική, ζῶσα καὶ δυναμικὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ ὑπὸ τῆς μοναστικῆς Ἀδελφότητος “ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ” καὶ ἡ προσπάθεια στερεώσεως τῆς μοναστικῆς ζωῆς εἰς τὰ ἀρραγῆ θεμέλια τῆς ὑπερχιλιετοῦς ἁγιορειτικῆς πνευματικῆς παραδόσεως.
Ταῦτα πάντα φυσικῶς δὲν θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ ἐπιτευχθοῦν ἄνευ κόπου πολλοῦ καὶ προσπαθειῶν τοῦ Προεστῶτος καὶ τῶν πατέρων τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μονῆς, ἀλλὰ καὶ ἀσφαλῶς τῆς εὐλογίας τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία ἔχει ὑπὸ τὸ μαφόριόν της τοὺς κατοικοῦντας ἐνταῦθα. Ὅθεν, ἐπαινοῦμεν τὰ ἔργα καὶ τοὺς κόπους καὶ τὸν πόθον σας νὰ ζήσητε ἀσκητικῶς καὶ κοινοβιακῶς εἰς τὸ δεδοκιμασμένον περιβάλλον τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Συνεχίσατε, λοιπόν, τὸν μοναστικὸν ἀγῶνα σας, ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, τηροῦντες τὰς ἐπιταγὰς τῆς μοναστικῆς πολιτείας, ἀφοσιούμενοι εἰς τὸ ἀμιγῶς πνευματικὸν ἔργον σας, ἀποφεύγοντες πᾶν τὸ ἀπᾴδον πρὸς τὰς μοναστικὰς ἐπαγγελίας ὑμῶν, πᾶσαν ἀνάμιξιν εἰς τὰ πράγματα τοῦ καταργουμένου αἰῶνος τούτου, ὥστε νὰ δίδετε καὶ εἰς τοὺς πολυπληθεῖς προσερχομένους ἐνταῦθα ἀγαπητοὺς προσκυνητὰς μίαν μαρτυρίαν αὐθεντικῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καὶ τὴν ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως, καὶ νὰ ἀφυπνίζητε καὶ νὰ ἀνάπτητε τὸν πόθον τῆς μελλούσης ζωῆς καὶ τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν μετὰ πάντων τῶν ἁγίων.
Ἡ δὲ χάρις καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου, ταῖς πρεσβείαις τοῦ ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος, εἴησαν μετὰ πάντων ὑμῶν, τῶν πιστῶν καὶ ἀφωσιωμένων τέκνων τῆς Κυρίας Θεοτόκου καὶ τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μητρὸς ἡμῶν Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἀμήν.