Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε,
Ἐξοχώτατε κύριε Ὑπουργέ,
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Καστορίας κύριε Σεραφείμ,
Ποιμενάρχα τῆς θεοσώστου ταύτης Ἐπαρχίας,
Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι Ἀδελφοί,
Ἐντιμότατοι Ἄρχοντες τοῦ τόπου,
Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Δόξα τῷ Θεῷ ὅτι ἠξίωσεν ἡμᾶς νὰ τελέσωμεν σήμερον τὴν Θείαν Λειτουργίαν ἑορτίως, πανηγυρίσαντες τὴν ἐπίσημον κατάταξιν εἰς τὰς ἁγιολογικὰς δέλτους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Σοφίας, τῆς ἐκ Πόντου.
Συγχαίρει, σήμερον, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διὰ τὴν κατάταξιν τῆς Ὁσίας ἐν τοῖς Ἁγίοις αὐτῆς. Συγχαίρουν οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος ὅσιοι ἀσκηταὶ καὶ ἀσκήτριαι, οἱ ἐν ταῖς ἱεραῖς μοναῖς, ἐρήμοις, σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς ἀσκητικῶς τελειωθέντες, ἔχοντες συνόμιλον τὴν ἐν τοῖς ἐσχάτοις καιροῖς διαλάμψασαν ὁσίαν Σοφίαν. Συγχαίρουν οἱ δίκαιοι οἱ ἐν τῷ κόσμῳ τὸν καλὸν ἀγῶνα ἀναλαβόντες καὶ κατὰ τοῦ ἀρχεκάκου ἐχθροῦ ἀνδρισάμενοι, συγχορεύοντες φαιδρῶς μετὰ τῆς ταπεινῆς καὶ καρτερικῶς ἀγωνισαμένης Ὁσίας. Συγχαίρει καὶ ὁ πιστὸς φιλόχριστος, φιλάγιος καὶ φιλέορτος λαός, ὁ συναχθεὶς περιχαρῶς ἐνταῦθα σήμερον, ἀλλὰ καὶ ὁ ἱερὸς κλῆρος καὶ σύμπας ὁ εὐσεβὴς λαὸς τῆς θεοσώστου ταύτης μητροπόλεως καὶ τῆς Ἑλλάδος ὁλοκλήρου, πολλοὶ ἐκ τῶν ὁποίων ἐγνώρισαν τὴν Ἁγίαν ἐν ζωῇ ἢ εὐηργετήθησαν θαυματουργικῶς μετὰ θάνατον ὑπὸ αὐτῆς, διότι εἰς τοὺς ἐσχάτους τούτους χρόνους ἔχουν ἕνα νέον πρέσβυν πρὸς Κύριον, τὴν Ὁσίαν, ἡ ὁποία παντοιοτρόπως συμπαρίσταται εἰς αὐτοὺς εἰς τὰς ἀσθενείας, τὰς θλίψεις καὶ τὰς δυσχερείας τοῦ βίου των.
Ἅγιοι εἶναι ὅσοι εἶδον τὸν Θεὸν ἐν ζωῇ, «γνωστῶς καὶ εὐαισθήτως», ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Συμεὼν ὁ νέος θεολόγος, καὶ ἀνεδείχθησαν σκεύη καθαρὰ πρὸς ὑποδοχὴν τῆς Χάριτός Του. Ὅλοι οἱ Ἅγιοι εἶναι ἀσκηταί, ὅλοι ἔχουν ἀγωνισθῆ ἀσκητικῶς, ἔστω καὶ ἂν πολλὰ ἐκ τῶν ἀγωνισμάτων αὐτῶν ἔγιναν ἐν κρυπτῷ καὶ ἡμεῖς τὰ ἀγνοοῦμεν. Διὰ τῶν ἀγώνων κατὰ τῶν παθῶν καὶ διὰ τῶν ἀσκητικῶν ἱδρώτων των, δι᾿ ἐγκρατείας, μετανοίας καὶ ταπεινοφροσύνης, ἀπέδειξαν ἐμπράκτως ὅτι ἠγάπησαν καὶ ἀγαποῦν τὸν Χριστόν, ὅτι θέλουν νὰ ἐνοικήσῃ Αὐτὸς εἰς τὰς καρδίας των. Καὶ Αὐτὸς ἦλθε καὶ κατοίκησεν ἐντός των, τοὺς ἐπλημμύρισε διὰ τῆς Χάριτος καὶ τῆς χαρᾶς τοῦ Παραδείσου, μετεμόρφωσε τὴν ὕπαρξίν των, καὶ τοὺς κατέστησε θεοὺς κατὰ χάριν, ὥστε νὰ ἐνεργοῦν ὑπερφυσικῶς, διὰ προοράσεων, διοράσεων καὶ θαυματουργικῶν ἰάσεων τῶν ψυχικῶν καὶ σωματικῶν παθῶν, νὰ στηρίζουν τοὺς συνανθρώπους εἰς τὴν ἐν Χριστῷ ζωὴν καὶ νὰ τοὺς θωρακίζουν ἀπέναντι εἰς τὰς δοκιμασίας, δυσχερείας καὶ συμφορὰς τοῦ βίου.
Τοιαύτη ὑπῆρξε καὶ ἡ ὁσία Σοφία. Ἤδη, ζῶσα εἰς τὸν ἁγιοτόκον Πόντον, μετὰ τὸν θάνατον υἱοῦ καὶ συζύγου, ἀφιέρωσεν ὅλην ἑαυτὴν εἰς τὸν Θεόν, διάγουσα ἀσκητικῶς εἰς τὰ ὄρη καὶ συνδιαιτωμένη μετὰ των Ἁγίων. Δι᾿ ἐμφανίσεως τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου πληροφορεῖται τὸν πλησιάζοντα κίνδυνον καὶ εἰδοποιεῖ τοὺς συγχωριανούς της περὶ τῆς ἐπικειμένης ἐπιδρομῆς, ὥστε νὰ σωθοῦν. Κατὰ τὸν πλοῦν πρὸς τὴν νέαν της πατρίδα, μετὰ τὴν ἀνταλλαγὴν τῶν πληθυσμῶν, βλέπει Ἀγγέλους Θεοῦ καὶ τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον καὶ μεσιτεύει ὥστε νὰ μὴ καταποντισθῇ τὸ πλοῖον καὶ οἱ συμπλέοντες. Ἡ Κυρία Θεοτόκος τὴν ἀποστέλλει εἰς τὴν ἱερὰν παρὰ τὴν Κλεισούραν Μονήν της, διὰ νὰ συνεχίσῃ τὴν ἄσκησιν ἐκεῖ, μαθητευομένη παρὰ τοὺς πόδας τοῦ ἐναρέτου ἱερομονάχου Γρηγορίου, καὶ νὰ συντηρήσῃ τὸ ἱερὸν καθίδρυμα, ὅταν αὐτὸ θὰ παραμείνῃ ἔρημον μοναχῶν.
Ὑπὸ λαϊκὴν μέλανα περιβολὴν θὰ ἀσκηθῇ εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τῆς Θεοτόκου, ὡς εὐάρεστος θυγάτηρ καὶ θεραπαινὶς αὐτῆς, περὶ τὸν ἥμισυν αἰῶνα καὶ δὲν θὰ τὴν ἐγκαταλείψῃ ἕως τέλους τοῦ ὁσιακοῦ βίου της. Κύριος καὶ ἐπίμονος στόχος της ἦτο νὰ ἀρέσῃ εἰς Θεὸν καὶ ὄχι εἰς ἀνθρώπους. Διὰ τοῦτο, μετεχειρίζετο σχήματα σαλότητος, ὥστε νὰ ἀγνοῆται ἢ νὰ ἐπικρίνηται ὑφ᾿ ὅσων ἔχουν σχῆμα εὐσεβείας ἀλλ᾿ ἀρνοῦνται τὴν δύναμίν της καὶ ὑπὸ τῶν φιλοπεριέργων καὶ νὰ ἀποφεύγῃ τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων. Ἀνεγνωρίζετο ὅμως ὑπὸ τῶν ἁπλῶν, γνησίως εὐλαβῶν καὶ ταπεινῶν. Προσηύχετο ἀλλὰ καὶ θὰ προσεύχεται στεναγμοῖς ἀλαλήτοις διὰ τὸν κόσμον, διέβλεπε τὰ ἐσώτερα τῆς καρδίας καὶ προέβλεπε τὰ μέλλοντα. Οὐδένα ἐπλήγωσεν, οὐδένα ἐστενοχώρησε. Δὲν ἐκράτησε χρήματα εἰς τὰς χεῖρας της, ἕως ὀβολοῦ, ἀλλὰ διεσκόρπιζεν εἰς τοὺς πένητας ὅσα οἱ ἄλλοι ἔδιδον εἰς αὐτήν. Ἐστήριζε τοὺς πίπτοντας, ὁδηγοῦσα εἰς μετάνοιαν καὶ ἐναποθέτουσα αὐτοὺς εἰς τὴν στοργικὴν φροντίδα τῆς Θεομήτορος. «Ἡ Παναΐα κὶ θὰ χάντ᾿ σας» (δὲν θὰ σᾶς χάσῃ ἡ Παναγία) καί «Πολλὰν ὑπομονὴν νὰ κάμνετε», τοὺς ἔλεγε.
Ἔζησεν ἐπὶ δεκαετίας μόνη καὶ ὀλίγα ἐκ τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων καὶ κατορθωμάτων της θὰ γίνουν φανερὰ εἰς τοὺς ἄλλους: Ἡ ἔντονος νηστεία, ἡ χαμαικοιτία, ἡ ρακενδυσία, ἡ ἀποφυγὴ τῆς ἀνθρωπαρεσκείας, ἡ ἀλουσία, ἡ ἐγκαρτέρησις εἰς τὸ ψῦχος καὶ τὴν μεγάλην ὑγρασίαν τῆς περιοχῆς, κλπ. Ὅμως, τὸ πλεῖστον τῆς κατὰ Χριστὸν πολιτείας της θὰ παραμείνῃ κεκρυμμένον. Ὅπως ἔλεγεν ὁ ὁσιακῆς μνήμης μακαριστὸς π. Παΐσιος, ὁ Ἁγιορείτης, οἱ Ἅγιοι πράττουν ἑκατό, καὶ ἡμεῖς γνωρίζομεν ἐξ αὐτῶν τὰ πέντε. Ποῖος γνωρίζει τὰς ἀγρυπνίας καὶ διαπύρους προσευχάς, τοὺς ἀγῶνας καὶ τὰς ἀντιπαρατάξεις πρὸς τὸν πολέμιον τῆς ἡμετέρας φύσεως, πρὸς τὰς ἐξεγέρσεις τῶν παθῶν καὶ τὰς προσβολὰς τῶν ἐμπαθῶν λογισμῶν εἰς τὰ βάθη τῆς καρδίας τῆς Ὁσίας; Ποῖος γνωρίζει πόσον αἷμα ἔχυσε μέσα της, ἐκκόπτουσα τὸ ἴδιον θέλημα καὶ ἀσπαζομένη τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου, διὰ νὰ λάβῃ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα; Μόνον ὁ Θεός.
Διὰ τῶν ἐμφανῶν καὶ ἀφανῶν ἀγώνων της ἡ ὁσία Σοφία εἵλκυσε τὴν χάριν τοῦ Κυρίου καὶ ἐδοξάσθη ὑπ᾿ Αὐτοῦ, αὐτὴ ἡ ὁποία παντοιοτρόπως ἀπέφευγε τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων. Καὶ τοιουτρόπως σήμερον ἡ χάρις καὶ ἡ εὐλογία της, δηλαδὴ αὐτὴ ἡ χάρις καὶ ἡ εὐλογία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας, τὸν Ὁποῖον ἀτενίζει πρόσωπον πρὸς πρόσωπον, ὑπερβαίνει τὰ ὅρια τῆς Κλεισούρας καὶ τῆς θεοσώστου ἐπαρχίας τῆς Καστορίας καὶ ἐξαπλοῦται ἕως περάτων τῆς γῆς. Ἡ Ὁσία ἐπισκέπτεται ὅσους τὴν ἐπικαλοῦνται καὶ γίνεται ἀρωγὸς εἰς τὰς θλίψεις καὶ ἀσθενείας των, σύμβουλος καὶ φωτιστὴς εἰς τὸν βίον των. Ὅσον ἡ ἰδία ἐκρύπτετο ἀπὸ τοῦ κόσμου ἐν ζωῇ, τόσον τὴν φανερώνει ὁ Κύριος μετὰ τὴν ὁσιακὴν κοίμησίν της. Καὶ οὕτως, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μαρτυρεῖται καὶ ἀποδεικνύεται ζῶσα, ἐφ᾿ ὅσον ἀναδεικνύει Ἁγίους μὲ ὑπὲρ ἄνθρωπον ζωὴν καὶ μὲ ὑπὲρ φύσιν χαρίσματα, κατὰ τοὺς ἐσχάτους καιρούς, ὅτε ἐψύγη ἡ ἀγάπη καὶ ἐπλήθυναν ἡ ἀνομία καὶ ἡ ἀπιστία τῶν πολλῶν.
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἡ ζωὴ τῶν ἁγίων εἶναι δι’ ἡμᾶς πρότυπον καὶ παρηγορία. Πρότυπον, διὰ νὰ ἔλθωμεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὴν υἱοθεσίαν, εἰς τὴν ὁποίαν μᾶς ἐκάλεσεν ὁ Κύριος, καὶ νὰ εἰσέλθωμεν εἰς πόλιν ἁγίαν, εἰρηνευομένην, ζῶσαν καὶ μηδέποτε ἀποθνήσκουσαν, κεκοσμημένην μὲ δόξαν ἄφθαρτον. Καὶ εἶναι καὶ παρηγορία ἡ ζωὴ τῶν ἁγίων διὰ νὰ μὴ ἐκλυώμεθα εἰς τὴν ὁδόν, ἀναλογιζόμενοι τὰς δυσκολίας, τὰς βασάνους, τοὺς κινδύνους, τὰ ὁποῖα ὑπέμειναν ἑκουσίως ὑπὲρ τοῦ ἠγαπημένου αὐτῶν Χριστοῦ οἱ ἅγιοι.
Αὐτὰς τὰς δυσκολίας ἔχοντες ὑπ’ ὄψει, ἀγαπητοί, παραμυθούμεθα, διότι διαπιστοῦμεν ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ κλῆρος ἡμῶν τῶν χριστιανῶν• ὁ σταυρὸς καὶ ὄχι ἡ ἄνεσις, ὁ κόπος καὶ ὄχι ἡ ἀνάπαυσις, ἡ στενὴ καὶ τεθλιμμένη ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωὴν καὶ ὄχι ἡ εὐρεῖα ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν. Διὰ τοῦτο, δὲν πρέπει νὰ μᾶς τρομάζουν αἱ ἐξωτερικαὶ δυσκολίαι καὶ αἱ ἐλλείψεις. Ἄς μὴ ἔχωμεν φόβον διὰ τὸ μέλλον μας. Ἂς ἀγαπήσωμεν τὴν δυσκολίαν μας, ἂς ὑπομείνωμεν τὴν ὅποιαν πτωχείαν, στέρησιν, ἀσθένειαν ἢ ἀδυναμίαν.
Ἀγαπητοὶ καὶ φιλόθεοι Καστοριεῖς,
Ἔχοντες τὴν εὐλογίαν νὰ ποιμαίνεσθε ἀπὸ ἕνα ἐκλεκτὸν Ἀρχιερέα τοῦ Θεοῦ, τὸν λίαν ἀγαπητὸν ἀδελφὸν καὶ συλλειτουργὸν ἡμῶν κύριον Σεραφείμ, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ καλοὺς καὶ εὐλαβεῖς κληρικούς, ὡς ἐπληροφορήθημεν, μετὰ πολλῆς χαρᾶς, ἀγωνίζεσθε, παρακαλοῦμεν καὶ προτρεπόμεθα, ὥστε νὰ πλουτῆτε καθημερινῶς μὲ εὐαγγελικὰς ἀρετὰς καὶ χαρίσματα, αὐξάνοντες συνεχῶς εἰς τὴν καρδίαν σας ὡς καύσιμον ὕλην τὴν ἀγάπην σας πρὸς τὸν Τριαδικὸν Θεόν, τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν καὶ τοὺς Ἁγίους μας. Τοιουτοτρόπως θὰ ἐπιτρέπετε εἰς τὸν Θεὸν νὰ εἰσέρχεται εἰς τὴν καρδίαν σας καὶ νὰ τὴν ἀπομακρύνῃ ἀπὸ τὴν ἀγάπην πρὸς τὰ πράγματα τοῦ αἰῶνος τούτου.
Ἐσεῖς οἱ σημερινοὶ κάτοικοι τῆς πόλεως ταύτης ἀποτελεῖτε τὸν ἔμψυχον θησαυρὸν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, τὰ ἐκλεκτὰ καὶ ἠγαπημένα τέκνα της, τέκνα συγχρόνως εὐλογημένα καὶ τῆς πνευματικῆς Μητρὸς ὅλων μας, τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας. Προσπαθήσατε νὰ βοηθῆτε τὸ ἔργον αὐτῆς καὶ νὰ μετέχετε ἀδιαλείπτως εἰς τὴν ἁγιαστικὴν ζωήν της, παραμένοντες πάντοτε κύκλῳ τοῦ ἁγίου Θυσιαστηρίου, ἠγαπημένοι καὶ ἡνωμένοι καὶ ὁμονοοῦντες, ὡς σήμερον, ἔχοντες τὸν νοῦν καὶ τὰς καρδίας σας ἐστραμμένας πρὸς τὴν μόνιμον πατρίδα ὅλων μας, τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ.
Εὐχόμεθα, ὅθεν, πατρικῶς, ἐκ βάθους καρδίας, ὁ Κύριος ἡμῶν, διὰ πρεσβειῶν τῆς παναχράντου Μητρός Του καὶ τῆς δούλης Αὐτοῦ καὶ θεραπαινίδος τῆς Θεοτόκου ὁσίας Σοφίας, νὰ εὐλογῇ πλουσίως τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν φιλόχριστον λαὸν τῆς θεοσώστου ἐπαρχίας ταύτης, τῆς Ἑλλάδος καὶ σύμπαντος τοῦ κόσμου, νὰ ἁγιάζῃ ὅλους ἡμᾶς ὁλοτελεῖς καὶ νὰ παρακινῇ ἡμᾶς εἰς μίμησιν, κατὰ τὸ δυνατὸν ἕκαστος, τῆς θαυμαστῆς πολιτείας αὐτῆς, εἰς δόξαν καὶ ἔπαινον τῆς ἁγιοτόκου Ὀρθοδόξου Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.