Μακαριώτατε καί προσφιλέστατε ἅγιε Ἀδελφέ Πατριάρχα Ρουμανίας κύριε Θεόκτιστε,
Ἱερώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Ἐξοχώτατοι ἄρχοντες τοῦ τόπου,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά καί εὐλογημένα,
Μᾶς ἠξίωσεν ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ νά συναχθῶμεν καί πάλιν ἐπί τό αὐτό εἰς Θείαν Λειτουργίαν. Ἡ Θεία Λειτουργία τῆς σήμερον, Πατριαρχική καί πολυαρχιερατική οὖσα, ἔχει χαρακτῆρα ἐξόχως ἐπίσημον. Σημειοῖ, σφραγίζει καί καθαγιάζει τετραπλῆν ἱεράν ἀμφιετηρίδα: τήν συμπλήρωσιν ἑκατόν εἴκοσιν ἐτῶν ἀπό τῆς Ἀνακηρύξεως ἀπό μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Μητρός Ἐκκλησίας καί τοῦ εὐσεβοῦς Ρουμανικοῦ Λαοῦ, τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας, καθώς καί ὀγδοήκοντα ἐτῶν ἀπό τῆς ἀνυψώσεως αὐτῆς, καί πάλιν παρά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, εἰς Πατριαρχικήν περιωπήν καί ἀξίαν. Παραλλήλως, τήν συμπλήρωσιν ἐννενήκοντα ἐτῶν ἀπό τῆς γεννήσεως τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου κυρίου Θεοκτίστου, καθώς καί πεντήκοντα πέντε ἐτῶν ἀπό τῆς χειροτονίας αὐτοῦ εἰς τόν Ἐπισκοπικόν βαθμόν, ἡ ὁποία καί ἐτελέσθη εἰς τοῦτον τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος Βουκουρεστίου.
Εὐγενῶς, λοιπόν, προσκληθέντες, ἤλθομεν ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ἱστορικῆς καθέδρας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, διά νά μετάσχωμεν τῆς πολλαπλῆς ταύτης χαρᾶς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας. Ἡ Μήτηρ ἔσπευσε νά συγχαρῇ μετά τῆς θυγατρός καί νά ἐπιδαψιλεύσῃ εἰς αὐτήν ἅπαξ ἔτι τήν φιλόστοργον μητρικήν αὐτῆς εὐχήν καί ὁλοκάρδιον εὐλογίαν. Ἤλθομεν διά νά συγχαρῶμεν τόν ἑορτάζοντα Ἀδελφόν Ἀρχιεπίσκοπον Βουκουρεστίου καί Πατριάρχην Ρουμανίας καί νά ἀνταλλάξωμεν μετ᾽ αὐτοῦ τόν ἀσπασμόν τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης. Ἤλθομεν διά νά κυκλώσωμεν ἀπό κοινοῦ τό ἱερόν θυσιαστήριον καί νά κοινωνήσωμεν τοῦ αὐτοῦ Ποτηρίου τῆς Χάριτος. Διά νά ἑνώσωμεν τά καρδίας ἡμῶν καί τάς γλώσσας εἰς κοινήν αἴνεσιν τοῦ κοινοῦ πάντων Σωτῆρος καί Δεσπότου. Διά νά μεταλάβωμεν τῆς κοινῆς δωρεᾶς καί εὐλογίας τοῦ Παρακλήτου. Διά νά ψηλαφήσωμεν τάς κοινάς ἡμῶν ρίζας καί νά ἐπιβεβαιώσωμεν καί αὖθις ἐπισήμως τήν κοινήν ἡμῶν ᾿ἐλπίδα ἐπί τόν Κύριον τόν σώζοντα τό γένος τῶν ἀνθρώπων.
Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω σήμερον, κατά τήν ὁποίαν τιθέμεθα λειτουργικῶς ἐνώπιον τῆς προσδοκωμένης Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῆς τελικῆς καί ἀδεκάστου Κρίσεως. Ἠκούσαμεν τήν φωνήν τοῦ Κυρίου περί τούτων, διά στόματος τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου, μόλις πρό ὀλίγου. Ὡμολογήσαμεν πίστιν εἰς τήν προσδοκωμένην αὐτήν ἀλήθειαν εἰπόντες ἐν Συμβόλῳ τό “Πιστεύω… καί εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, τόν Μονογενῆ… καί πάλιν ἐρχόμενον μετά δόξης κρῖναι ζῶντας καί νεκρούς, Οὗ τῆς Βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος”.
Κατενώπιον, λοιπόν, τῆς φοβερᾶς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ὑπ᾽ αὐτοῦ Κρίσεως ἡμῶν βάσει τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Ἀγάπης καί τῆς Ἀληθείας, προσεφέραμεν τήν ἀναίμακτον Μυσταγωγίαν σήμερον. Πάντοτε βεβαίως οὕτω συμβαίνει. Καί ζῶμεν, καί προσευχόμεθα καί λειτουργοῦμεν, ὡς ἐν ὄψει τῆς Δευτέρας Παρουσίας καί τῆς παραστάσεως ἡμῶν ἐνώπιον τοῦ Δικαίου Κριτοῦ. Ὅ τε βίος καί ἡ πολιτεία ἡμῶν ἅπασα κατευθύνονται ὑπό τό πρῖσμα τῆς αἰωνιότητος. Σήμερον ὅμως τοῦτο συμβαίνει ὅλως ἰδιαιτέρως, καθ᾽ ὅσον ὁ λειτουργικός χρόνος καθιστᾷ αὐτήν τήν αἰωνιότητα εἴπερ ποτέ καί ἄλλοτε παροῦσαν ἐνώπιον ἡμῶν.
Κατενώπιον, λοιπόν, τοῦ Κριτοῦ καί τῆς Κρίσεως ἡμῶν, ὁμολογοῦμεν τήν Πίστιν ἡμῶν εἰς τόν Χριστόν καί τήν Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Αὐτοῦ Ἐκκλησίαν, τῆς ὁποίας μέλη ὑπάρχομεν ἀπό κοινοῦ, τόσον ἡ πρωτεύθυνος Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅσον καί ἡ ἐν Ρουμανίᾳ Ἐκκλησία. Εἴμεθα ἀλλήλων μέλη. Καί ὑπῆρχε μέν ἀρχαιόθεν ἡ διοικητική ἐξάρτησις τῆς ἐν ταῖς Παραδουναβίοις χώραις Ἐκκλησίας ἐκ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅμως, μετά τήν ἐθνικήν χειραφέτησιν καί ἀποκατάστασιν τοῦ εὐσεβοῦς Ρουμανικοῦ Λαοῦ, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἔκρινε δίκαιον τό αἴτημα περί δικαιοδοσιακῆς χειραφετήσεως τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ὑποβληθέν ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Οὑγγροβλαχίας Καλλινίκου καί τοῦ Βασιλέως τῆς Χώρας, καί ἀνεκήρυξε τήν προσφιλῆ Θυγατέρα Αὐτοκέφαλον Ἀδελφήν Ἐκκλησίαν, διά τοῦ ἀπό 25ης Ἀπριλίου 1885 σεπτοῦ Πατριαρχικοῦ καί Συνοδικοῦ Τόμου, πατριαρχοῦντος τοῦ ἀοιδίμου προκατόχου ἡμῶν Ἰωακείμ Δ´. Μετά παρέλευσιν δέ τεσσαρακονταετίας, ἐπεδαψίλευσεν εἰς αὐτήν τήν Πατριαρχικήν τιμήν καί ἀξίαν, διά τοῦ ἀπό 30ῆς Ἰουλίου 1925 σεπτοῦ Πατριαρχικοῦ καί Συνοδικοῦ Τόμου, ὀνομάσασα καί τόν ἄχρι τότε Ἀρχιεπίσκοπον Βουκουρεστίου καί Πρωθιεράρχην Ρουμανίας ἀοίδιμον Μύρωνα, Πατριάρχην. Ἀμφότερα, βεβαίως, ἐγένοντο κατ᾽ ἐκκλησιαστικήν οἰκονομίαν καί παραδεδομένην τάξιν, ἐν ὄψει μελλοντικῆς Οἰκουμενικῆς ἤ Μεγάλης Συνόδου, ἥτις καί μόνη κέκτηται, κατά τά ἱερά θέσμια, τό δικαίωμα τοῦ χορηγεῖν τό Αὐτοκέφαλον καί ἀνυψεῖν εἰς τήν Πατριαρχικήν περιωπήν. Ἀλλά βεβαίως τά τῆς Ἐκκλησίας πράγματα δέν δύνανται νά μένουν ἀνεπιτήρητα καί ἀμέριμνα διά τόν λόγον ὅτι αἱ ἱστορικαί συγκυρίαι καθιστοῦν πρός καιρόν ἀδύνατον ἤ ἐξόχως δυσχερῆ τήν σύγκλησιν τοιαύτης Πανορθοδόξου Συνόδου πρός ἀντιμετώπισιν αὐτῶν. Ἡ ἐμπεπιστευμένη εἰς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον διακονία τῆς μερίμνης ὑπέρ τῆς εὐσταθείας καί προόδου πασῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ὁσάκις τά ἀναγκαῖα μέτρα ὑπερβαίνουν ἑκάστης αὐτῶν τήν κανονικήν δικαιοδοσίαν, ὡδήγησε τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον εἰς τήν εὔλογον καί ἐκ τῶν πραγμάτων ἀποδειχθεῖσαν ἀναγκαίαν ἀπόφασιν ὅπως ἐν τῷ μεταξύ ἐνεργῇ τά δέοντα ἐπί τῇ προόψει τῆς ἀναμενομένης συναινέσεως καί ἀποδοχῆς τῶν ἀποφασισθέντων καί πραχθέντων καί ὑπό τῶν λοιπῶν Πρεσβυγενῶν Πατριαρχικῶν Θρόνων καί τῶν ἄλλων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, ἡ ὁποία καί οὐδέποτε διεψεύσθη, γεγονός ἀποδεικνύον τήν ὀρθότητα τῶν ληφθεισῶν ἀποφάσεων.
Ὁ μετά ταῦτα διαρρεύσας χρόνος ἐβεβαίωσεν, ὡς εἴπομεν, πολλαχῶς ὅτι εὖ καί καλῶς ἐγένοντο καί ὅτι αὐτό ἦτο τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Θεωροῦμεν, πρός τούτοις, ἄξιον ὑπομνήσεως τό ὅτι ὁ ἑκάστοτε Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Βουκουρεστίου, Μητροπολίτης Οὑγγροβλαχίας καί Πατριάρχης Ρουμανίας, φιλοτιμεῖται ἐπιπροσθέτως καί διά τοῦ τίτλου τοῦ Τοποτηρητοῦ τοῦ Θρόνου Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας. Ὁ ψιλός οὗτος, ἀνθρωπίνως, τίτλος ἔχει βαθυτάτην ἐκκλησιαστικήν σημασίαν. Λειτουργεῖ, τρόπον τινά, ὡς ὀμφάλιος λῶρος μεταξύ τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί τῆς Θυγατρός Ἐκκλησίας. Ὑπογραμμίζει τούς ἱερούς καί ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς, τούς συνδέοντας τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ρουμανίας μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἐχειραφετήθη μέν ἡ πρώτη, ἐνηλικιωθεῖσα, καί ἀποκατεστάθη εἰς ἴδιον οἶκον, ἀλλ᾽ οὐδέποτε κατέστη ξένη. Πάντοτε εἶναι “ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων καί σάρξ ἐκ τῆς σαρκός” τῆς Μητρός. Διά τοῦτο καί ἡ ἀμοιβαία ἀγάπη “οὐδέποτε ἐκπίπτει”!
Ἀνάλογον ρόλον ὁπωσδήποτε διαδραματίζει, πολύ ἐμφανέστερον μάλιστα, καί ἡ παρουσία ἐν Ρουμανίᾳ τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τῆς ἐξ Ἐπιβατῶν τῆς Ἀνατολικῆς Θρᾴκης Ὁσίας Παρασκευῆς, τῆς λαοφιλεστέρας ἴσως παρά τῷ εὐσεβεῖ Ρουμανικῷ λαῷ Ἁγίας. Ἔχετε τήν ἐξ ἡμῶν Ἁγίαν ὡς πολύτιμον προικῷον κληροδότημα τῆς φιλοστόργου Μητρός. Ὁσάκις τήν προσκυνεῖτε, ἐνθυμῆσθε, παρακαλοῦμεν, νά ἅπτετε ἕν μικρόν ταπεινόν κηρίον ἐνώπιόν της ὑπέρ τῆς πατρίδος της, ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας της, ὑπέρ τοῦ ἐσαεί τόν Γολγοθᾶν ἀνερχομένου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ἑκατόν εἴκοσι, λοιπόν, ἔτη Αὐτοκεφάλου καί ὀγδοήκοντα ἔτη Πατριαρχικῆς περιωπῆς διά τήν ἐν Ρουμανίᾳ Ἄμπελον τοῦ Χριστοῦ. Χρόνος πολύς, πολλαχῶς εὐλογημένος παρά τοῦ Ἀρχιποίμενος Κυρίου. Ἡ νέα Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία ἐνηλικιώθη, ἐστερεώθη, ἐμεγαλύνθη, ἐδοξάσθη πολυτρόπως, ἐτίμησε τό ὄνομα τῆς Μητρός καί τήν χειραφέτησιν καί ἀνύψωσιν, ἀνεδείχθη ἀξία τῶν προσδοκιῶν συνόλου τῆς Ἐκκλησίας. Βεβαίως ὑπέστη καί τόν βαρύν χειμῶνα τῆς κρατικῆς ἀθείας καί τῶν διαφόρων κατ᾽ αὐτῆς ἐπιθέσεων.
Ὅμως, διά τῶν προσευχῶν τῶν Ἁγίων της καί τῆς καλῆς ὁμολογίας τῶν ποιμένων της, ὅλων τῶν βαθμίδων, ἤνθεξε καί ἐξῆλθε νικήτρια καί φέρει μετά χεῖρας τό τρόπαιον τῆς εὐσεβείας, τόν Ζωοποιόν Σταυρόν τοῦ Χριστοῦ, ἐπιδεικνύουσα, σεμνυνομένη, τά μέγιστα τῶν παρασήμων: τό αἷμα καί τά δάκρυα τῶν “ἄχρι θανάτου” πιστῶν τέκνων της.
Δεδοξασμένη, λοιπόν, ὑπό τῶν ἰδίων τέκνων, προσάγει αὐτά σήμερον σεμνοπρεπῶς ἐνώπιον τοῦ Δικαίου Κριτοῦ, λέγουσα: “ἰδού ἐγώ καί τά παιδία, ἅ μοι ἔδωκας, Κύριε” καί ἀπεκδέχεται μετ᾽ αὐτῶν τό μέγα βραβεῖον τῆς Πίστεως, τῆς Ἐλπίδος, τῆς Ἀγάπης καί τῆς ἐνθέου Ὁμολογίας, τόν ἀμαράντινον στέφανον τῆς δόξης καί τῆς Ζωῆς.
Πρός τούτοις, ἐνώπιον ἡμῶν ἔχομεν ὡς βιβλίον ἀνοικτόν, γινωσκόμενον καί ἐπιγινωσκόμενον, τόν ἐννενηκονταετῆ βίον τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου κυρίου Θεοκτίστου, πεντήκοντα καί πέντε σελίδας τοῦ ὁποίου καλύπτει ἱερά Ἐπισκοπική καί Πατριαρχική πορεία, τῆς ὁποίας ἀφετηρία ὑπῆρξεν ὁ ἱερός οὗτος Ναός τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, τοῦτο τό ἅγιον Θυσιαστήριον, ὅπερ καί σήμερον ἐσιτοδότησεν ἡμᾶς τόν Οὐράνιον Ἄρτον καί ἐκέρασεν ἡμῖν τό Ποτήριον τῆς Ζωῆς. Βεβαίως “γῆρας τίμιον οὐ τό πολυχρόνιον, οὐδέ ἀριθμῷ ἐτῶν μεμέτρηται”, κατά τήν θείαν Γραφήν. Ὅμως ἐν τῷ σεπτῷ προσώπῳ τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου κυρίου Θεοκτίστου ἔχομεν ὑπέρβασιν τοῦ ἱεροῦ λογίου, καθ᾽ ὅσον τό γῆρας αὐτοῦ συνδυάζεται μέ πολιότητα φρονήσεως καί βίον ἀκηλίδωτον, μέ μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς καιρούς δυσχειμέρους, μέ δεξιάν πηδαλιουχίαν τοῦ σκάφους τῆς ἐν Ρουμανίᾳ Ἁγιωτάτης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, οὐχί μόνον ἐν καιροῖς γαλήνης καί νηνεμίας, ἀλλά καί ἐν καιροῖς θυέλλης ἰσχυρᾶς καί ταράχου μεγάλου. Ε᾽ιργάσθη ὁ Μακαριώτατος τήν ἐν Χριστῷ καλλιέργειαν, τόσον ἑαυτοῦ ὅσον καί τοῦ πιστευθέντος εἰς αὐτόν ποιμνίου, ἐνωρίτατα καί μετά πάσης ἐπιμελείας. Ἄνευ κοσμικῶν σαλπισμάτων καί τυμπανοκρουσιῶν, ἀλλά μετά σεμνότητος καί φόβου Θεοῦ, ὡς “λόγον ἀποδώσων” εἰς τόν Δίκαιον Κριτήν. Διά τοῦτο καί τό ἔργον του, δοκιμασθέν ὑπό τοῦ πυρός σκληρᾶς κριτικῆς, ἐξῆλθεν ἀλώβητον καί εἰς τό ἱλαρόν πρόσωπόν του ἅπας ὁ εὐσεβής Ρουμανικός Λαός βλέπει τόν σεπτόν Γέροντα, ὑπό τήν συναξαρικήν ἔννοιαν τῆς λέξεως, ἀλλά καί τόν γλυκύν Πάππον, περί τόν ὁποῖον συνωθοῦνται ἐν ἀγάπη πολλῇ τά ἔκγονα, ἀπολαύοντα τῆς στοργῆς αὐτοῦ καί ἐνωτιζόμενα τόν λόγον του, λόγον ἐμπείρου σοφίας καί συνέσεως πνευματικῆς.
Σήμερον τά ἄξια τέκνα Σας, Μακαριώτατε, ἀποθέτουν ἐπί τῆς σεβασμίας Πατριαρχικῆς δεξιᾶς Σας ἀσπασμόν βαθυτάτης εὐλαβείας καί ἀγάπης καί ἐν Χριστῷ ἀφοσιώσεως καί ἀπεκδέχονται τάς τιμαλφεῖς εὐχάς καί εὐλογίας τοῦ Πνευματικοῦ των Πατρός. Ἡμεῖς καταστέφομεν τήν πολιάν καί ἱερωτάτην ἀδελφικήν κορυφήν Σας διά τῶν εὐχῶν τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καί ἐκείνων τῶν Ἁγίων τῆς Καππαδοκίας, μέ πρῶτον τόν ἐν Ἱεράρχαις καί Πατρᾶσι Μέγαν Βασίλειον, τόν Οὐρανοφάντορα. Εὐχόμεθα τό ὑπόλοιπον τῆς ἐπί γῆς πορείας ὑμῶν ἐν εἰρήνῃ καί ἀγαθῇ πληροφορίᾳ τοῦ συνειδότος καί χαρᾷ πνευματικῇ καί τιμῇ καί προγεύσει τῶν μελλόντων ἀγαθῶν τῶν παρά τοῦ Κυρίου ἡτοιμασμένων διά τούς πιστούς καί φρονίμους οἰκονόμους τῆς Χάριτος, τούς τήν ὁδόν τήν στενήν βαδίσαντας καί Αὐτῷ ἀκολουθήσαντας ἐν βίῳ, διά τούς πιστούς ἄχρι θανάτου, οἷς ἀπόκειται ὁ στέφανος τῆς ζωῆς.
Κατακλείοντες ὑψοῦμεν χεῖρα εὐλογίας καί κατευλογοῦμεν τήν Ἁγιωτάτην Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ρουμανίας, τόν ἱερόν αὐτῆς Κλῆρον, τάς εὐαγεῖς Μοναχικάς Ἀδελφότητας καί τόν θεόλεκτον Λαόν, εὐχόμενοι “περισσεύειν μᾶλλον” εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν καί θεάρεστον, μέχρι τῆς φοβερᾶς Δευτέρας τοῦ Χριστοῦ καί ἐνδόξου Παρουσίας.
“Κύριε, Κύριε, ἐπίβλεψον ἐξ οὐρανοῦ καί ἴδε, καί ἐπίσκεψαι τήν ἄμπελον ταύτην, καί κατάρτισαι αὐτήν, ἥν ἐφύτευσεν ἡ Δεξιά Σου”. Ἀμήν.