Ἀριθμ. Πρωτ. 269
Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος, ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ λίαν ἀγαπητέ καί περιπόθητε ἀδελφέ καί συλλειτουργέ τῆς ἡμῶν Μετριότητος, κύριε Χριστόδουλε, τήν Ὑμετέραν Μακαριότητι ἐν Κυρίῳ κατασπαζόμενοι, ὑπερήδιστα προσαγορεύομεν.
Ἡ μακρά διένεξις περί τήν ἑρμηνείαν τῆς Πράξεως τοῦ ἔτους 1928 ἐπροκάλεσεν μέγαν ἀριθμόν κειμένων, μεστήν ἀλληλογραφίαν μεταξύ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, γνωμοδοτήσεις διακεκριμένων εἰδημόνων, δημοσιογραφικάς ἐκπομπάς, ἀλλά πρό πάντων σκανδαλισμόν πάντων τῶν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πιστῶν καί παραλλήλως ἀγωνίαν μεταξύ τῶν λοιπῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καί κυρίως τῶν ἑλληνοφώνων, ὡς ἐκφράζονται αὗται διά τῶν Προκαθημένων αὐτῶν.
Παρακολουθοῦντες τά μεσολαβήσαντα γεγονότα καί τάς ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κατά τήν συνελθοῦσαν ἐν Ἀθήναις τήν 24ην τρέχοντος μηνός Ἀπριλίου συνεδρίαν αὐτῆς, τάς ἀντιδράσεις μερίδος Ἱεραρχῶν αὐτῆς, ὡς καί τάς ἀναμενομένας ἀποφάσεις τῆς διευρυμένης Ἱεραρχίας τοῦ Σεπτοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κατά τήν 30ήν Ἀπριλίου, σπεύδομεν τήν ὑστάτην ταύτην χρονικήν στιγμήν, μετά καί τήν ἐκ μεταθέσεως πλήρωσιν τῆς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης καί τάς ἐπιγενομένας χειροτονίας τῶν νεοεκλεγέντων Μητροπολιτῶν Ἐλευθερουπόλεως καί Κοζάνης νά ἐπαναλάβωμεν Ὑμῖν τήν ἐξ ἀρχῆς ὑποβληθεῖσαν πρότασιν διά διάλογον, εἰς τρόπον ὥστε νά ἐπικρατήσουν ἡ εἰρήνη καί ἡ ἀγάπη μεταξύ τῶν Προκαθημένων.
Ἡ ἐσωτερική σχάσις μεταξύ τῶν Ἱεραρχῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί πᾶσα τάσις μονομεροῦς ἑρμηνείας κανονικῶν κειμένων προφανῶς δηλοῦν τήν περιορισμένως ψύχραιμον μελέτην τῶν ἐκκλησιαστικῶν, κοινωνικῶν, πολιτικῶν καί εὑρυτέρων ἱστορικῶν, ἀλλά καί πνευματικῶ συνθηκῶν, ὅπως ἀπετυπώθησαν εἰς τάς Πράξεις τῆς παραχωρήσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (1850) καί τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Πράξεως (1928), αἵτινες δέον ὅπως συνερμηνεύωνται καί (ὀφείλουν νά) τηρῶνται ὑπό πάντων, καθώς ἡ κανονικότης ἀναμφιβόλως ὑπέρκειται τῆς νομιμότητος, καί αἱ θεολογικαί ἀρχαί τῆς Πίστεως ἐκφράζουν ἀπολύτως τήν ἐκκλησιολογικήν ἑρμηνείαν καί ἐφαρμογήν τῶν Ἱερῶν Κανόνων ἐν ἑκάστῃ ἱστορικῇ συγκυρίᾳ.
Ὅθεν, Μακαριώτατε Ἅγιε Ἀδελφέ, οἱ Προκαθήμενοι τῶ ἑλληνοφώνων Πατριαρχείων τῆς τε Μεγάλης Πόλεως Ἀλεξανδρείας καί τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ, συνενοῦμεν τάς φωνάς ἡμῶν καί παρακαλοῦμεν διά τήν ἄμεσον σύγκλησιν τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὅπως ἀφ᾿ ἑνός μέν ἐπιβεβαιωθῇ ἡ ἀπόλυτος πίστις εἰς τόν διαφόρως ἑρμηνευόμενον ἀλλ᾿ ἰσχύοντα Τόμον τοῦ ἔτους 1928 καί τηρῆται οὗτος ἐν τῷ συνόλῳ καί ἐν τοῖς μέρεσι, ἄρθροις καί συνεπακολούθοις αὐτοῦ ὑπό ἀμφοτέρων τῶν Ἐκκλησιῶν, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ ὁρισθῇ ἄμεσος διάλογος μεταξύ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν διά τήν ἀντιμετώπισιν τῶν ἤδη παρουσιασθέντων ζημιογόνων ἀποτελεσμάτων, τά ὁποῖα πρόκειται νά καταλήξουν εἰς δεινά οὐχί μόνον διά τάς δύο Ἐκκλησίας, τούς Ἱεράρχας καί τούς πιστούς αὐτῶν, ἀλλά διά τό ὅλον ἐκκλησιαστικόν σῶμα.
Οἱ μειωτικοί χαρακτηρισμοί, οἱ πεισματικοί ἀντεκδίκησις, ἡ προβολή τῶν ἀρνητικῶν σημείων, ἡ ἐπικέντρωσις εἰς δευτερεύοντα ζητήματα, ἡ ἀσφάλεια τῶν κέντρων λήψεως ἀποφάσεων, ἡ μονομερής ἑρμηνεία καί ἡ ἰδιοτελής ἐφαρμογή τῶν νομοκανονικῶν κριτηρίων, ὡς καί ἡ ἔπαρσις, ἡ ἐμμονή καί ἡ πλαγία ἤ καί κατά μέτωπον ἐπίθεσις, καί πάντα ὅσα προέρχονται ἐκ τοῦ μισοκάλου ἐχθροῦ, ἅτινα ἐπυροδότησαν τούς φανατικούς αἱρετικούς τοῦ παρελθόντος, τούς ὁποίους ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δογματικῶς καί συνοδικῶς ἀντιμετώπισεν κατά τόν ἱστορικόν βίον Αὐτῆς, ἀλλά καί αἱ ἐσωτερικαί συγκρούσεις κατά τήν ἐφαρμογήν τῶν κανονικῶν κριτηρίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς νομιμότητος προκάλεσαν μεγάλα ρήγματα καί πληγάς εἰς τό ἑνιαῖον Κυριακόν σῶμα τῆς Ἐκκλησίας τά ὁποῖα καλούμεθα νά ἀντιμετωπίσωμεν, διό καί ἐπιβάλλεται νά ἀρθῶμεν εἰς τό ὕψος τῶν ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων εὐθυνῶν ἡμῶν μή προσθέτοντες νέα δεινά.
Ἐπί τούτοις, Μακαριώτατε, παρακαλοῦμεν ἀδελφικῶς, ὅπως ἐν τῇ ἀμέσῳ συγκλήσει τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀποδεχθῆτε ἐν Συνόδῳ πλήρως τό πνεῦμα τῆς βαθυτάτης σχέσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὅπως τοῦτο διασώζεται καί καταγράφεται εἰς τό σύνολον καί τά καθ᾿ ἑκάστον Ἄρθρα τοῦ Τόμου τοῦ ἔτους 1928, ὥστε νά σωπάσουν πάντες ὅσοι καταλήγουν εἰς παρερμηνείας, μονομερεῖς προσεγγίσεις, διχαστικάς τοποθετήσεις, πολιτικάς διεργασίας καί ἄλλα συμπεράσματα πλάνης καί ἰδιοτελείας.
Ἀληθεύοντες ἐν εἰρήνη καί εἰρηνεύοντες ἐν ἀληθείᾳ, ἐν ἑνότητι ἀγάπης πρός τό χαρακτηρίζον τήν Ὑμῶν Μακαριότητα πνεῦμα εὐθύτητος, καταλλαγῆς, αὐθορμητισμοῦ καί εἰλικρινείας, λαμβάνοντες ὑπ᾿ ὄψιν τόσον τάς ἁλυσιδωτάς ἀντιδράσεις τῆς συγκρούσεως καί διαφωνίας μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, πρός τόν ὁποῖον ἐκφράζετε πάντοτε τόν Ὑμέτερον σεβασμόν καί τήν ἀγάπην, ἀλλά καί πρός τάς λοιπάς Ἐκκλησίας, δεῦτε ἴδετε τόν ἐπερχόμενον κίνδυνον διά τήν διάσπασιν τῆς ἑνότητος τῶν Προκαθημένων, καθώς ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἶναι ἀπολύτως σύμφωνος, ὡς προσωπικῶς ἀμφοτέρους διεβεβαίωσεν, πρός τάς προτάσεις καί τήν παροῦσαν πρωτοβουλίαν ἡμῶν, τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἡγετῶν δύο παλαιφάτων Πατριαρχείων, τῆς τε Ἀλεξανδρείας καί τῶν Ἱεροσολύμων.
Προσευχόμενοι διά τήν ἑνότητα, ἥτις ὑπέρκειται παντός ἑτέρου ἀξιώματος, καθώς τυγχάνει ἡ πεμπτουσία τοῦ τῆς Ἐκκλησίας σκοποῦ, πρόκειται νά κοινοποιήσωμεν τά παρόντα κοινά ἡμῶν Πατριαρχικά Γράμματα τῶν δύο Προκαθημένων εἰς τόν Οἰκουμενικόν Θρόνον, πρό τῆς ἐνάρξεως τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἱεραρχίας αὐτοῦ, εὐελπιστοῦντες ὅτι ἡ εἰρήνη θά ἐπικρατήσῃ τοῦ διχασμοῦ, ἡ ἀλήθεια τοῦ ψεύδους καί ἡ ἀγάπη τῶν διαφωνιῶν πρός τό συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας, διά τό ὁποῖον ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης, ἡ Ὑμετέρα Μακαριότης, ὡς καί πάντες ἡμεῖς ἐναργῶς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἐργαζόμεθα.
Τῆς Ὑμετέρας περιποθήτου Μακαριότητος
ἀγαπητοί ἐν τῷ Ἀναστάντι Χριστῷ ἀδελφοί
+ Ὁ Ἀλεξανδρείας Πέτρος
+ Ὁ Ἱεροσολύμων Εἰρηναῖος
Ἐν τῇ Πόλει τῆς Ἀλεξανδρείας
καί Ἁγίᾳ Πόλει Ἱερουσαλήμ,
τῇ 29ῃ Ἀπριλίου 2004