Προφήτης Ἠλίας Χρυσουπόλεως

Χρυσούπολις, Σκουτάρι, Οὔσκουνταρ. Πολλὰ τὰ τοπωνύμια πολλὲς καὶ οἱ ἐτυμολογίες. Τὸ Χρυσούπολις ἀποδίδεται στὸ ὅτι σύμφωνα μὲ τὸν μύθο, πρῶτος οἰκιστὴς ἦταν ὁ Χρῦσος, ὁ γιὸς τοῦ Ἀγαμέμνονα καὶ τῆς Χρυσηΐδας, ὑπάρχει ὅμως καὶ ἡ ἐκδοχὴ πὼς ὀνομάστηκε ἔτσι γιατί ἦταν ὁ τόπος συγκέντρωσης τῶν φόρων.
Ἡ ὀνομασία Σκουτάρι παραπέμπει στὴν φρουρὰ ἑνὸς παλατιοῦ τῶν Κομνηνῶν, ἡ ὁποία ἔφερε ἕνα εἶδος ἀσπίδας ποὺ λεγόταν «σκούταριν». Ὑπάρχει ὡστόσο καὶ τρίτη ἐτυμολογία. Οὔσκουνταρ στὰ περσικὰ σημαίνει ἀγγελιαφόρος καὶ ὅπως ἡ πόλη ἦταν χτισμένη σὲ κόμβο συγκοινωνιακό, μεταξὺ Κωνσταντινουπόλεως καὶ Ἀνατολῆς, εἶναι πιθανὸν νὰ ὑπάρχῃ κι᾽ ἐκεῖ ἀλήθεια.
Ὁ Προφήτης Ἠλίας μνημονεύεται πρώτη φορὰ τὸ 950 ὡς μονή. Κατὰ μία ἐκδοχή, ὁ ναὸς χτίζεται τὸ 1585 ἀπὸ τὴν μάνα τοῦ σουλτάνου Μουράτ τοῦ Γ´, ποὺ ἦταν Ἑλληνίδα, καὶ ἀνοικοδομεῖται τὸ 1804 καὶ ἀργότερα τὸ 1851.
Στὴν βορειοανατολικὴ πλευρὰ τοῦ κήπου τῆς ἐκκλησίας ὑπάρχει ἁγίασμα.

Ἰσμήνη Καπάνταη
Ἐκκλησίες στὴν Κωνσταντινούπολη
Νικόλαος Γκίνης – Κωνσταντῖνος Στράτος