Ἅγιος Παντελεήμων Κουζκουντζουκίου

Ἡ κεντρικὴ εἴσοδος στὸν αὐλόγυρο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ συγκροτήματος τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος βρίσκεται στὴν βάση τοῦ καμπαναριοῦ, ποὺ εἶναι «ἔργον τοῦ Μιχαὴλ Ἠλιοῦ διὰ δαπάνης τῆς κοινότητος Κουζκουντζουκίου, 1911».
Ὁ ἐπισκέπτης θὰ πρέπει νὰ περάσῃ κάτω ἀπὸ τὸ κωδωνοστάσιο γιὰ νὰ ἀντικρίσῃ ἕνα ἀπὸ τὰ ὡραιότερα περιβόλια ποὺ μπορεῖ κανεὶς νὰ φαντασθῇ, μὲ ἄνθη γύρω γύρω καὶ σιντριβάνι στὴ μέση τῆς πλακόστρωτης αὐλῆς, ἕνα σιντριβάνι ποὺ σιγομουρμουρίζει, καὶ πάγκους ὅπου μπορεῖ νὰ καθίσῃ γιὰ νὰ ξεκουραστῇ στὴν σκιὰ τῶν πυκνόφυλλων δέντρων, καὶ ὅπου θὰ τὸν φιλέψουν οἱ ἐπίτροποι ἢ ὁ φύλακας, καφὲ μὲ κουλουράκια καὶ γλυκὸ τοῦ κουταλιοῦ.
Στὴν ἀνατολικὴ πλευρὰ τοῦ ναοῦ, στὸν περίβολο, ὑπάρχει τάφος καὶ στὴν νοτιοανατολικὴ γωνία μιὰ κρήνη μαρμάρινη. Γύρω γύρω ὑπάρχουν κτίσματα ὅπου στεγάζονται τὰ γραφεία, τὸ ἐντευκτήριο καὶ ἡ κατοικία τοῦ φύλακα.
Στοὺς τοίχους τῆς ἐκκλησίας βλέπει κανεὶς ἐντοιχισμένα ἀνάγλυφα, ἕνα μὲ τὸν Ἐσταυρωμένο καὶ ἄλλα δύο μὲ σταυρούς. Ἀριστερὰ τῆς εἰσόδου, ἄλλη ἐντοιχισμένη ἐπιγραφὴ ἀναφέρει ὅτι ὁ ναὸς «ὅν ἀπετέφρωσε πυρκαϊὰ παμφάγος τὸ 1872», ἀνακαινίσθηκε.
Μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, ὁ Ἅγιος Παντελεήμων εἶναι ἴσως ἕνας ἀπὸ τοὺς ὡραιότερους ναοὺς τόσο στὸ ἐσωτερικὸ ὅσο καὶ ὡς οἰκοδόμημα, ἐξωτερικά.
Στὸ θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο του, ὑπάρχει εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος καὶ στὸ βημόθυρο ἕνας δικέφαλος ἀετός.
Ἀφιέρωμα «τοῦ τιμιωτάτου ἐκ τῶν ρουφετίων τῶν γουναράδων», ἡ εἰκόνα τοῦ Προφήτη Ἠλία, προστάτη τῶν γουναράδων, φέρει τὴν χρονολογία 1798.
Τὸ ἁγίασμα στεγάζεται σὲ παρεκκλήσι, στὸ πίσω μέρος, στὸ ὕψος τοῦ Ἱεροῦ Βήματος. Πάνω ἀπὸ τὴν εἴσοδο στὸ ἐσωτερικό, ἀναγράφονται τὰ ὀνόματα τῶν εὐεργετῶν Νικολάου καὶ Ἑλένης Ζαρίφη.

Ἰσμήνη Καπάνταη
Ἐκκλησίες στὴν Κωνσταντινούπολη
Νικόλαος Γκίνης – Κωνσταντῖνος Στράτος