Παναγιώτατε Δέσποτα!
Μέ πολύ μεγάλη χαρά ἀλλά καί βαθειά συγκίνηση γιορτάζουμε σήμερα τά εἰκοσιπέντε χρόνια συνεχοῦς Πατριαρχίας τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου τῆς Οἰκουμενικῆς ταύτης Καθέδρας. Πολύ λίγες φορές στήν ἱστορία τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου ἀνῆλθε Πατριάρχης στό θρόνο τῶν Χρυσοστόμων καί τῶν Φωτίων προετοιμασμένος ὅσον ὀλίγοι, ἐν γνώσει καί ἀπολύτῳ συναισθήσει τί σημαίνει Πατριάρχης στήν ἔπαλξη αὐτή πού λέγεται Φανάριον.
Ἡ ἐπαφή καί ἡ παρουσία τῆς ἱστορικῆς αὐτῆς ἐπάλξεως μέσα σ᾿ ἕνα κόσμο ἐν ἐξελίξει μέ πολυποίκιλα προβλήματα καί προσανατολισμούς παρά τίς ἄλλοτε ἐπιτυχεῖς καί ἄλλοτε ἀτυχεῖς ἀνακατατάξεις σέ θεωρητικά ἤ πρακτικά ἐπίπεδα, μέ τήν ἐνδορθόδοξη ἑνότητα νά ὑστερεῖ στήν πράξη, παρά τά θαρραλέα βήματα κατά καιρούς, ἦτο θέλημα Θεοῦ νά ἀποκτήση Αὐτόν πού ἀνταποκρίθηκε ζωντανά καί ὑπεύθυνα στίς ἀπαιτήσεις καί τά κελεύσματα τῆς ἐποχῆς του.
Χάρις στίς πρωτοβουλίες, τήν δραστηριότητα καί τό σθένος τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου ἡ πανορθόδοξος ἑνότης εἶναι σήμερον μιά πραγματικότης καί ἀποδείχθηκε περίτρανα μέ τήν σύγκλιση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου εἰς πεῖσμα μερικῶν πού ἐπιθυμοῦσαν νά ἀποτύχει. Προηγήθησαν ἐπανειλημμέναι συνάξεις τῶν Προκαθημένων τῶν Ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί ἐπισκέψεις ἑκατέρωθεν καί καθ᾿ ὅλον τό διάστημα τῆς εἰκοσιπενταετοῦς Πατριαρχίας, ἡ Ἐκκλησία ἀναζωογονήθηκε καί μέ τήν παρουσία νέων στελεχῶν εἰς τούς κόλπους της, μέ τήν ἀνακήρυξη αὐτοκεφάλων καί αὐτονόμων Ἐκκλησιῶν, μέ τήν ἵδρυση Νέων Μητροπόλεων εἰς τό κλῖμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τήν διεύρυνση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου του διά τῆς προσκλήσεως πρός συμπαρεδρίαν καί τῶν ἐκτός Τουρκίας Ἱεραρχῶν τοῦ Θρόνου, δηλαδή, ἐκ πάντων τῶν διαμερισμάτων τοῦ κλίματος τοῦ Θρόνου.
Ὁ διάλογος μετά τῶν κυβερνητῶν τῆς χώρας εἶναι μία ἀπαραίτητος προϋπόθεσις διά τήν ἐν ἁρμονίᾳ συμβίωσιν τῆς ἐνταῦθα ὁμογενείας μετά τῆς ἐπικρατούσης πλειοψηφίας. Ἀποσκοπεῖ στή δημιουργία καί ἐπίτευξη καλυτέρων σχέσεων διά τῆς ἑκατέρωθεν γνωριμίας, τῆς παρουσίας καί τῆς βελτιώσεως τῶν συνθηκῶν διαβιώσεως αὐτῆς. Καί τοῦτο ἄς συμπεριληφθεῖ εἰς τάς ἀόκνους προσπαθείας τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου. Ὅσον ἀφορᾷ δέ εἰς τήν ἐνταῦθα διαβίωσιν καί παραμονήν τοῦ ἐγγύς ποιμνίου πέριξ τοῦ Ἱεροῦ Κέντρου πρέπει νά τονισθεῖ ὅτι ἅπαντες οἱ ναοί ἔχουν ἀνακαινισθεῖ καί λειτουργοῦν τακτικῶς. Πρόκειται περί τῶν ναῶν τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῶν ναῶν τῶν παρακειμένων Ἱερῶν Μητροπόλεων Χαλκηδόνος, Δέρκων καί Πριγκηποννήσων ὡς καί τῆς Μητροπόλεως Ἴμβρου καί Τενέδου γενετείρας τοῦ Παναγιωτάτου Πατριάρχου, ὅπου πνέει χάρις στίς ἄοκνες προσπάθειές Του μιά ὑποδειγματική ἀναγεννητική πνοή.
Ἐπίτευγμα ὁ διάλογος μετά τῶν λοιπῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν. Τά κατά καιρούς ἀναληφθέντα ταξίδια τοῦ Πατριάρχου, ταξίδια ὑψίστης σημασίας, εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα τήν γνωριμία μέ ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη. Χάρις εἰς τάς συναντήσεις μέ τούς θρησκευτικούς καί πολιτικούς ἀρχηγούς διά τῶν ἑκατέρωθεν προσκλήσεων ἐπετεύχθη ὁ συντονισμός τοῦ διαλόγου μετά τῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν. Συνετέλεσαν τά πραγματοποιηθέντα κατά καιρούς διαχριστιανικά συνέδρια καί αἱ κατά καιρούς συνάξεις ἁπάσης τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ὡς πρός τά ἀποτελέσματα τοῦ διαλόγου μετά τῶν διαφόρων Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν, εἶναι ὀρατή ἡ σύσφιγξις ἑκατέρωθεν τῶν ἀδελφικῶν σχέσεων, τονιζομένου τοῦ γεγονότος τῶν ἐπανειλημμένων συναντήσεων κατά τόν τελευταῖον αὐτόν καιρόν μετά τοῦ Ἐπισκόπου τῆς Πρεσβυτέρας Ρώμης.
Κατά τήν διάρκεια τῆς 25ετοῦς Πατριαρχίας Του ὁ Σεπτός Προκαθήμενος προσεκλήθη καί ὡμίλησεν εἰς τό Εὐρωπαϊκόν Κοινοβούλιον, τό Συμβούλιον τῆς Εὐρώπης, τῆς UNESCO, εἰς τό Forum 2000 τῆς Πράγας, εἰς τό Παγκόσμιον Οἰκονομικόν FORUM τοῦ DAVOS καί εἰς ἄλλας ἀναλόγους περιπτώσεις.
Ἐγένετο τιμητικῶς δεκτός ἀπό Ἀρχηγούς Κρατῶν καί Κυβερνήσεων καί πολλά Κράτη εἰς ἔνδειξιν σεβασμοῦ, ἐκτιμήσεως καί ἀναγνωρίσεως τῆς προσφορᾶς Αὐτοῦ εἰς παγκόσμιον κλίμακα τόν ἐτίμησαν δι᾿ ἀνωτάτων τιμητικῶν διακρίσεων καί πλεῖστα Πανεπιστήμια τοῦ ἀπένειμαν τόν τίτλο τοῦ ἐπιτίμου Διδάκτορος.
Ἡ προστασία τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος εἴλκυσε τό ἐνδιαφέρον τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου ἀπό τῶν νεανικῶν αὐτοῦ χρόνων. Ἀποτέλεσμα τά κατά καιρούς οἰκολογικά συνέδρια προκαλέσοντα ἐνδιαφέρον εἰς παγκόσμιον κλίμακα καί ὁ τίτλος νά ἀποκαλεῖται “ὁ Πράσινος Πατριάρχης”.
Ἀπό τήν ἀρχήν τῆς Πατριαρχίας Του συνεχίσθησαν τά ἀναληφθέντα προσκυνήματα τόσον στίς παλαιές θρησκευτικές ἑστίες τῆς Ἀνατολίας ὅσον καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Μέ ἰδιαίτερη συγκίνηση ἀναφερόμαστε πρός τά πραγματοποιηθέντα κατά τόν τελευταῖο αὐτό καιρό προσκυνήματα τόσο στήν ἱστορική Ἱερά Μονή τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, ὅσο καί εἰς τά ἐρείπια τῆς ἱστορικῆς Πατριαρχικῆς Μονῆς Φανερωμένης Κυζίκου.
Ἐπισκέφθηκε τίς περισσότερες Ἐπαρχίες τοῦ Θρόνου ἀνά τήν οἰκουμένη μέ σκοπό τήν εὐλογία καί ἐνίσχυση τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου πού ἐπιτελοῦν.
Τό περιοδικό “ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ”, ἐπίσημο ὄργανο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐπανεξεδόθη. Μέ τήν πρωτοβουλία Του γιά πρώτη φορά ἐξεδόθη ἡ Ἐπετηρίς. Ἐπανεκδιδομένη κατ᾿ ἔτος προσφέρει τίς ἀπαραίτητες πληροφορίες γιά τή δράση καί τήν κίνηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Ἡ ὑπεράνθρωπη προσπάθειά Του ἐπί σειράν ἐτῶν διά τήν ἐπαναλειτουργία τῆς Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης ὑπῆρξε καί ὑπάρχει καί συνεχίζεται ὡς ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα μελήματά Του.
Ἡ ὁλόθερμη εὐχή μας νά εἶναι, ἐπέκεινα τῆς εἰκοσιπενταετίας αὐτῆς, πολλά τά ἔτη τῆς Πατριαρχίας τοῦ Παναγιωτάτου Πατρός καί Δεσπότου μας. Ὁ Πατριάρχης εἶναι “εἰκών τοῦ Χριστοῦ”. Αὐτό πιστεύουν καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες καί μαζύ μ᾿ αὐτούς ὅλοι ἐμεῖς πού διεκδικοῦμε τή ζῶσα Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι θαυμάσιο τό γεγονός ὅτι ὁ Πατριάρχης μας συμπλήρωσε εἰκοσιπέντε ἔτη ζωντανῆς Πατριαρχίας, γεγονός πού ἐπικροτοῦν καί χειροκροτοῦν οἱ πάντες. Τό σπουδαιότερο ὅμως εἶναι ὅτι ὁ Παναγιώτατος Πατριάρχης μας ζεῖ ἤδη ἐν πνεύματι τόν εἰκοστοδεύτερο αἰῶνα ἀπό Γεννήσεως Χριστοῦ καί αὐτόν τόν αἰῶνα ὄχι μόνον τόν ζητεῖ καί τόν ἐπιθυμεῖ ἀλλά πιστεύουμε ὅτι ἔχει καί τήν δύναμη νά τόν ζήσει.
Ἡ ἱστορία θά γράψει κάποτε πώς μέσα ἀπ᾿ τά ἱερά αὐτά χώματα πού διάβηκε ἡ ἀναγεννητική πνοή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, τοῦ ὁραματιστῆ, τοῦ ἥρωα καί τοῦ πρωτοπόρου, πού ἐργάσθηκε πρός ὅλες τίς κατευθύνσεις γιά τήν ἑνότητα, τό διάλογο, τήν ἀλήθεια, τό φυσικό περιβάλλον καί τήν Ὀρθοδοξία μας νά γνωρισθῆ σ᾿ ὅλο τόν κόσμο μαζύ μέ τό Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο, ὅσο μεγάλες κι᾿ ἄν εἶναι οἱ ἀποστάσεις καί πραγματοποίησε τόσα πολλά, πού εἶναι ἀδύνατο νά περιγραφοῦν λεπτομερῶς, μπορεῖ νά διαισθάνεται κανείς καί νά προβλέπει τό μέλλον τῆς Ὀρθοδοξίας.
Παναγιώτατε Δέσποτα! Συνοδίται καί συνέκδημοι ἐμεῖς σέ κάθε Σου προσπάθεια θά εἴμεθα πάντα μαζύ Σου.