Βίος

Ὁ Βασίλειος Γεωργιάδης ἐγεννήθη εἰς τὴν Χρυσούπολιν (Σκούταρι), τῆς Χαλκηδόνος παρὰ τὴν εἴσοδον τοῦ Βοσπόρου, τὸ 1840 (1846 ἢ 1848), ἐκ γονέων Γεωργίου Κυριακίδου, ἱεροψάλτου καὶ τῆς Αἰκατερίνης. Συνεπλήρωσε τὴν ἀστικήν του μόρφωσιν εἰς τὴν γενέτειράν του, τὴν μέσην εἰς τὴν Σῦρον, συνοδεύσας τὸν πατέρα του, διορισθέντα ἐκεῖ ἱεροψάλτην, καὶ κατόπιν ἐσπούδασε θεολογίαν (1867-1871) καὶ φιλολογίαν εἰς τὸ πανεπιστήμιον τῶν Ἀθηνῶν. Τὸ 1871 ἔλαβεν ἐκεῖθεν τὸ δίπλωμα τῆς θεολογίας.

Τὸ ἔτος 1872 (1872/3), λαϊκὸς ὤν, διωρίσθη καθηγητὴς εἰς τὴν θεολογικὴν σχολὴν τῆς Χάλκης, διδάξας ἐπὶ μίαν ὀκταετίαν μέχρι τοῦ 1880 μαθήματα τοῦ ἑρμηνευτικοῦ κλάδου, τὴν ἑβραϊκὴν γλῶσσαν, τὴν ἑρμηνευτικήν, τὴν ἐξήγησιν τῶν Ἁγίων Γραφῶν, ὡς καὶ τὴν ἑλληνικήν, τὴν λατινικὴν καὶ τὴν πολιτικὴν γεωγραφίαν. Ὑπῆρξεν εἷς ἐκ τῶν ὀλίγων καθηγητῶν τῆς σχολῆς, οἵτινες δὲν ἦσαν ἀπόφοιτοι αὐτῆς. Παραλλήλως πρὸς τὸ ἐν τῇ σχολῇ καθηγητικὸν αὐτοῦ ἔργον ἐπεδόθη εἰς τὴν ἀναδίφησιν καὶ ἔρευναν τῶν χειρογράφων, τῶν εὑρισκομένων εἰς τὰς βιβλιοθήκας τῆς ἐμπορικῆς σχολῆς Χάλκης, τοῦ ἐν Φαναρίῳ ἁγιοταφιτικοῦ μετοχίου καὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εὑρὼν ἄγνωστα ἕως τότε χειρόγραφα, καὶ δὴ τὸ Ὑπόμνημα τοῦ Ἱππολύτου Ῥώμης εἰς τὸν προφήτην Δανιήλ, ἔργα τοῦ Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας, τοῦ Μητροφάνους Σμύρνης, τοῦ Μιχαὴλ Ἀκομινάτου καὶ τοῦ Γεωργίου Βούρτζου. Τὸ οὕτως ἀρξάμενον συγγραφικόν του ἔργον ἐσυνέχισε καὶ καθ᾽ ὅλον τὸν βίον αὐτοῦ μετέπειτα, ὑπογράφων ἐνίοτε καὶ ὡς «Ἐρημίτης» καὶ «Περιεργίδης».

Καθηγητὴς ὢν ἐστάλη ὑπὸ τῆς θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης ὅπως συνεχίσῃ τὰς σπουδὰς αὐτοῦ εἰς τὴν Εὐρώπην ἐπὶ μίαν τριετίαν (1880-4). Οὕτω εἰργάσθη εἰς τὰς βιβλιοθήκας Ρώμης, Βερολίνου, Λειψίας, Λονδίνου καὶ Βιέννης. Τὸ 1884 ἀνεκηρύχθη διδάκτωρ τῆς φιλοσοφίας ὑπὸ τοῦ πανεπιστημίου τοῦ Μονάχου.

Τὸ 1884 ἐπέστρεψεν εἰς τὴν πόλιν ἡμῶν καὶ διωρίσθη διευθυντὴς τῆς παρὰ τὸ Φανάριον (1884-9) ἐκ Χάλκης μετενεχθείσης πατριαρχικῆς κεντρικῆς ἱερατικῆς σχολῆς. Τὴν 23ην Δεκεμβρίου 1884 ἐχειροτονήθη διάκονος εἰς τὸν πάνσεπτον πατριαρχικὸν ναὸν ὑπὸ τοῦ Ἀγκύρας Γερασίμου, τὴν δὲ 25ην ἰδίου μηνός, ἡμέραν τῶν Χριστουγέννων, πρεσβύτερος εἰς τὸν ἴδιον ναὸν ὑπὸ τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριάρχου Ἰωακεὶμ Γ´ ἐν συλλειτουργίᾳ μετὰ τῶν μελῶν τῆς ἱερᾶς συνόδου, προχειρισθεὶς εἰς ἀρχιμανδρίτην. Παραλλήλως διωρίσθη συντάκτης καὶ μέλος τῆς διευθυνούσης ἐπιτροπῆς τῆς «Ἐκκλησιαστικῆς Ἀληθείας» (Μάϊος 1885 – Νοέμβριος 1887).

Τὴν 8ην Αὐγούστου 1889 ἐξελέγη, ὅτε διέτριβεν εἰς τὰς Ἀθήνας χάριν τῶν μελετῶν του, ὑπὸ τῆς συνόδου τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου μητροπολίτης Ἀγχιάλου, χειροτονηθεὶς τῇ 24ῃ Σεπτεμβρίου ἰδίου ἔτους εἰς ἐπίσκοπον ὑπὸ τῶν μητροπολιτῶν Νικαίας Σωφρονίου, Νικοπόλεως Ἱερωνύμου, Φιλιππουπόλεως Ἰωακείμ, Ξάνθης Διονυσίου, Σηλυβρίας Γερμανοῦ, Ἴμβρου Παϊσίου, Μογλενῶν Καλλινίκου καὶ Λιτίτσης Ἰγνατίου, μετὰ πολλοῦ δὲ ζήλου ἐποίμανε τὴν μητρόπολιν ταύτην. Τὸ 1896(-8) ἐκλήθη συνοδικὸς (α´) καὶ ἀντεπροσώπευσεν, ὁμοῦ μετὰ τοῦ Νικομηδείας Φιλοθέου Βρυεννίου, τοῦ Μιχαὴλ Κλεοβούλου καὶ τοῦ Ἀποστόλου Χριστοδούλου, τὸ οἰκουμενικὸν πατριαρχεῖον εἰς τὰς τελετὰς τῆς στέψεως τοῦ τσάρου τῆς Ῥωσσίας Νικολάου Β´. Τὸ 1906, ἰδὼν ἰδίοις ὄμμασι τὴν διὰ πυρὸς καταστροφὴν τῆς Ἀγχιάλου καὶ πολλὰς ὑποστὰς κακώσεις, καταστραφείσης δὲ τῆς βιβλιοθήκης καὶ πολλῶν ἀνεκδότων μελετῶν αὐτοῦ, κατέφυγεν εἰς τὴν πόλιν ἡμῶν. Τὸ 1909 μετέβη ἐξαρχικῶς εἰς τὴν Κύπρον διὰ τὴν λύσιν τοῦ συνταράσσοντος τότε τὴν Ἐκκλησίαν ἐκείνην ἀρχιερατικοῦ ζητήματος, μὴ ἐπιτυχὼν πολλά.

Τὴν 7ην Φεβρουαρίου 1909 μετετέθη εἰς τὴν μητρόπολιν Πελαγωνείας, τὴν δὲ 13ην Μαΐου τοῦ ἑπομένου ἔτους 1910 εἰς τὴν γεροντικὴν μητρόπολιν Νικαίας, παραμείνας ἐπὶ κεφαλῆς τοῦ ποιμνίου αὐτοῦ μέχρι τῆς ἀνταλλαγῆς τῶν πληθυσμῶν. Ὡς Νικαίας ἐκλήθη (β´) συνοδικὸς (1913-7) ἐπὶ τῆς πατριαρχείας Γερμανοῦ Ε´, γ´ (1922-3) ἐπὶ Μελετίου Δ´, δ´ (1923-4) ἐπὶ Γρηγορίου Ζ´ καὶ ε´ ἐπὶ Κωνσταντίνου Στ´. Ὑπῆρξε πρόεδρος (καὶ μέλος) τοῦ μικτοῦ συμβουλίου, τῆς ἐφορίας τῆς θεολογικῆς σχολῆς, τῆς ἐκπαιδευτικῆς ἐπιτροπῆς καὶ τοῦ Ζαππείου παρθεναγωγείου, εἰς δὲ τὸ κατὰ τὸ 1923 συνελθὸν ἐνταῦθα πανορθόδοξον συνέδριον ἀντεπροσώπευσε τὴν Ἐκκλησίαν Κύπρου, ἐκφράσας τὰς ἀπόψεις αὐτοῦ καὶ ὑποβαλὼν ὑπόμνημα περὶ τοῦ γάμου τῶν κληρικῶν. Κατὰ τὴν πρὸ τοῦ Κωνσταντίνου Στ´ μεσοπατριαρχείαν, διετέλεσε προεδρεύων τῆς ἐνδημούσης συνόδου.

Μετὰ τὴν ἀπὸ τοῦ θρόνου τῆς ΚΠόλεως παραίτησιν τοῦ πατριάρχου Κωνσταντίνου Στ´ (22 Μαΐου 1925), ἡ ἐν Φαναρίῳ ἐνδημοῦσα σύνοδος ἀπέστειλεν ἐγκύκλιον, τὴν 11ην Ἰουνίου 1925, πρὸς τοὺς μητροπολίτας καὶ τοὺς ἀρχιεπισκόπους τοῦ θρόνου περὶ τῆς ἐκλογῆς νέου πατριάρχου, εἰς ἣν λέγονται τὰ ἑξῆς:
α´) ἡ ἐκλογὴ γενήσεται ἐντὸς 20 ἡμερῶν ἀπὸ τῆς ἡμερομηνίας τῆς ἐγκυκλίου,
β´) τῆς ἐκλογῆς μετέχουσι πάντες οἱ πρὸς οὓς ἀπευθύνεται ἡ ἐγκύκλιος ἱεράρχαι, οἱ δὲ ἐκτὸς τῶν ὁρίων τῆς τουρκικῆς δημοκρατίας ἱεράρχαι, παρακαλοῦνται «ὅπως ἐγκαίρως πληρεξουσιοδοτήσωσι τὴν ἐνδημοῦσαν Ἱ. Σύνοδον ἵνα αὕτη διεξαγάγῃ τὰ τῆς ἐκλογῆς»,
γ´) ἐκλέξιμοι διὰ τὸν θρόνον εἶναι μόνον τοῦρκοι ὑπήκοοι, καὶ ὅσοι ἔχουσι πνευματικὰ καθήκοντα ἐν Τουρκίᾳ κατὰ τὸν χρόνον τῆς ἐκλογῆς, ὡς συνέβη καὶ μὲ τὰς δύο προγενεστέρας πατριαρχικὰς ἐκλογάς, καὶ
δ´) ὁ τρόπος καταρτίσεως τοῦ τριπροσώπου ψηφοδελτίου καὶ ἡ ἐν τῷ ναῷ τέλεσις τῶν κανονικῶν ψήφων πρὸς ἐκλογὴν πατριάρχου.

Τὴν 13ην Ἰουλίου 1925, ἡμέραν Δευτέραν, συνῆλθεν ἡ ἐνδημοῦσα σύνοδος ὑπὸ τὴν προεδρίαν τοῦ Καισαρείας Νικολάου, τοῦ καὶ προεδρεύοντος, εἰς τὰ πατριαρχεῖα καὶ διὰ μυστικῆς ψηφοφορίας κατήρτισε τὸ τακτικὸν τῶν τριῶν ὑποψηφίων δελτίον ἐκ τῶν μητροπολιτῶν Καισαρείας Νικολάου, Νικαίας Βασιλείου καὶ Σάρδεων καὶ Πισιδίας Γερμανοῦ. Κατὰ δὲ τὴν ἐν τῷ ναῷ ψηφοφορίαν ἐξελέγη κατ᾽ ἀπόλυτον πλειοψηφίαν πατριάρχης ὁ ἀπὸ Νικαίας Βασίλειος Γ´, ὑπέργηρως 85 ἐτῶν τὴν ἡλικίαν. Ἡ τελετὴ τῆς ἐνθρονίσεως αὐτοῦ ἐτελέσθη εὐθὺς ἀμέσως μετὰ τὴν ἐκλογήν, καθ᾽ ἢν τὸ μέγα μήνυμα ἀνέγνωσεν ὁ α´ γραμματεὺς τῆς ἱερᾶς συνόδου ἀρχιμανδρίτης Δωρόθεος Γεωργιάδης, τὴν ράβδον ἐπέδωκεν ὁ Καισαρείας Νικόλαος, τὸν προσαγορευτήριον ἀπὸ τοῦ ἄμβωνος προσεφώνησεν ὁ μ. ἱεροκῆρυξ Στέφανος Ἀθανασιάδης, ὁ δὲ πατριάρχης ἀπήντησεν ἀπὸ τοῦ θρόνου καταλλήλως.

Ἐπὶ τῆς πατριαρχείας Βασιλείου Γ´ ὑπεγράφη ἡ σχετικὴ περὶ ἀνταλλαγῆς τῶν πληθυσμῶν μεταξὺ Τουρκίας καὶ Ἑλλάδος συμφωνία, καὶ οὕτω ἀπηλλάγησαν τῆς ἀνταλλαγῆς οἱ 11 συνοδικοὶ μητροπολῖται, οἱ ἐπίσκοποι καὶ ὁ πατριάρχης.

Πρὸς ἀντιμετώπισιν κινήματος διὰ τὴν ἀπὸ τοῦ θρόνου καταβίβασίν του, ἡγουμένου τοῦ Χαλκηδόνος Ἰωακείμ, καὶ κατόπιν τῆς ἀπὸ τῆς συνόδου ἀποχωρήσεως ἓξ μητροπολιτῶν (1928), ὁ Βασίλειος συνεκάλεσε διὰ γράμματος ἀπὸ 25ης Ἰουλίου 1928 τὴν ἐνδημοῦσαν σύνοδον, ἐξ ἁπάντων τῶν ἐνταῦθα μητροπολιτῶν (ἐν ἐνεργείᾳ καὶ τιτουλαρίων). Ἡ ἐνδημοῦσα σύνοδος συνῆλθε τὴν 31ην Ἰουλίου 1928 καὶ οἱ ἓξ τιτουλάριοι μητροπολῖται Θεοδωρουπόλεως Λεόντιος, Εἰρηνουπόλεως Κωνσταντῖνος, Χριστουπόλεως Μελέτιος, Σταυρουπόλεως Ἰωακείμ, Μύρων Πολύκαρπος καὶ Λαοδικείας Δωρόθεος ἐνεγράφησαν εἰς τὸ συνταγμάτιον τῶν ἐν ἐνεργείᾳ μητροπολιτῶν τοῦ θρόνου. Ἀπὸ τοῦ Σεπτεμβρίου 1928 καθωρίσθη καὶ πάλιν τὸ δωδεκαμελὲς τῆς συνόδου, ἀνανεουμένης καὶ ἀνασυγκροτουμένης ἀνὰ πᾶν ἑξάμηνον.

Ἀνενεώθη καὶ ἐνεκρίθη ὁ καταστατικὸς χάρτης τῆς ἱερᾶς ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς (1928). Ἱδρύθη ἡ μητρόπολις Φιλιατῶν καὶ Γηρομερείου (1925). Ἐγένοντο διαπραγματεύσεις μετ᾽ ἰδιαιτέρας ἐπιτροπῆς τῆς Ἰταλικῆς κυβερνήσεως διὰ τὴν ρύθμισιν τοῦ δωδεκαννησιακοῦ προβλήματος (1929). Ἀνετέθη εἰς τὴν ἱερὰν σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐπιτροπικῶς ἡ διοίκησις τῶν ἐν Ἑλλάδι ἐπαρχιῶν τοῦ θρόνου (1928), ἐκτὸς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης. Ἀνεθεωρήθη καὶ ἐπεκυρώθη ὁ καταστατικὸς χάρτης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1924/6). Ἐτελέσθη ὁ καθαγιασμὸς τοῦ ἁγίου μύρου (1928).

Εὐχάριστοι ἐξελίξεις ἐπετεύχθησαν εἰς τοὺς τομεῖς τῶν διορθοδόξων καὶ τῶν διαχριστιανικῶν σχέσεων.

Πατριαρχικὴ ἀντιπροσωπεία ἐπεσκέφθη τὰς Ἐκκλησίας τῆς Πολωνίας καὶ τῆς Ῥουμανίας (1925). Τὸ πατριαρχεῖον ἀνεγνώρισε τὴν εἰς πατριαρχεῖον ἀνύψωσιν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ῥουμανίας (1925). Ὁ Βασίλειος Γ´ ἐδέχθη τὰς ἐπισκέψεις εἰς Φανάριον τοῦ ἀρχιεπισκόπου Βαρσοβίας Διονυσίου καὶ τοῦ πατριάρχου τῆς Ῥουμανίας Μύρωνος (1927). Τὸ οἰκουμενικὸν πατριαρχεῖον, ὡς ἡ ὑπάτη ἀρχὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, ἔπραξε πᾶν τὸ δυνατὸν διὰ τὴν συνδιαλλαγὴν τῶν διεστωσῶν μερίδων τῆς Ῥωσσικῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Προέβη εἰς τὴν ἡμιεπίσημον ἀναγνώρισιν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ καθεστῶτος τῆς Ἰβηρίας, τοῦ ὁριστικοῦ διακανονισμοῦ τῆς θέσεως αὐτῆς ἐντὸς τῆς διαρθρώσεως τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἐπαφεθέντος εἰς τὴν μέλλουσαν νὰ συνέλθῃ πανορθόδοξον σύνοδον. Ἀπεκήρυξεν, ὁμοῦ μετ᾽ ἄλλων ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τὴν ἀντικανονικὴν ἀνακήρυξιν τοῦ αὐτοκεφάλου τῆς Ἀλβανικῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (1928). Ὡρίσθησαν πατριαρχικοὶ ἀντιπρόσωποι ὁ ἀρχιμανδρίτης Βασίλειος Δημόπουλος εἰς τὴν Μόσχαν, ὁ Τραχείας Ἀλέξανδρος εἰς Βαρσοβίαν καὶ ὁ ἀρχιμανδρίτης Τιμόθεος Εὐαγγελινίδης εἰς Βουκουρέστιον. Ὡρίσθη ἐπιτροπὴ πρὸς μελέτην τοῦ θέματος τῆς συγκλήσεως τῆς οἰκουμενικῆς συνόδου.

Μετὰ τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν, ὁ Βασίλειος Γ´ ἐδέχθη εἰς Φανάριον τὸ 1926 τὴν ἐπίσκεψιν τοῦ ἀρχηγοῦ τῆς ἐν Πολωνίᾳ μαριαβιτικῆς παλαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας. Συνῆψε στενὰς σχέσεις μετὰ τῶν Ἐκκλησιῶν Ἀγγλίας, Ἀμερικῆς, Σουηδίας καὶ τῶν ἐν Ἑλβετίᾳ παλαιοκαθολικῶν καὶ ἀπέστειλεν εἰς Αἰθιοπίαν τὸ 1929 τὸν Βιζύης Χριστοφόρον ἵνα ἐπιδώσῃ εἰς τὸν βασιλέα Νεγκοὺς Ρὰς Τάφφαριν πατριαρχικὸν συγχαρητήριον γράμμα καὶ δῶρα ἐπὶ τῇ προσφάτῳ ἀνακηρύξει αὐτοῦ εἰς βασιλέα. Τὸ πατριαρχεῖον ἐξεπροσωπήθη εἰς τὰ παγκόσμια συνέδρια τῆς οἰκουμενικῆς κινήσεως, τῆς Ζωῆς καὶ Ἐργασίας τῆς Στοκχόλμης (Α´, 1925), καὶ Πίστεως καὶ Τάξεως τῆς Λωζάννης (Α´, 1927).

Ὁ Βασίλειος Γ´ ἀπέθανεν εἰς ἡλικίαν 90 περίπου ἐτῶν τὴν 29ην Σεπτεμβρίου 1929, ἡμέραν Κυριακὴν καὶ ὥραν 12 καὶ 10´. Ὁ νεκρὸς περιβεβλημένος ἐπανωκαλύμμαυχον, ἐπιτραχήλιον καὶ ὠμόφορον, ἔχων δὲ ἀνὰ χεῖρας εὐαγγέλιον, ἐτέθη ἐντὸς φέρετρου πολυτελοῦς καὶ ὡδηγήθη εἰς τὸν πάνσεπτον πατριαρχικὸν ναόν. Ἐκεῖ, τὸ σκῆνος αὐτοῦ, περιβληθὲν ἅπασαν τὴν ἀρχιερατικὴν στολὴν μετὰ μίτρας, ἐγκολπίου καὶ ποιμαντικῆς ράβδου ἐτέθη ἐπὶ θρόνου πρὸ τῶν βαθμίδων τοῦ πατριαρχικοῦ θρόνου, ἀπὸ τῆς Κυριακῆς 29ης Σεπτεμβρίου μέχρι τῆς Τρίτης 1ης Ὀκτωβρίου 1925.

Ἡ κηδεία του ἐτελέσθη τὴν Τετάρτην 2 Ὀκτωβρίου 1924, ὥραν 11ην πρωϊνὴν ἐν τῷ πανσέπτῳ πατριαρχικῷ ναῷ, ὑπὸ τῶν ἐνδημούντων ἀρχιερέων, μητροπολιτῶν καὶ ἐπισκόπων, προεξάρχοντος τοῦ Κυζίκου Καλλινίκου. Ἐπικήδειος λόγος, κατὰ ρητὴν θέλησιν τοῦ πατριάρχου, δὲν ἐξεφωνήθη. Μετὰ τὸ πέρας τῆς κηδείας ὁ νεκρὸς ἐπανετέθη ἐντὸς φερέτρου καὶ διὰ πομπῆς μετεκομίσθη εἰς τὴν ἱερὰν μονὴν τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς Βαλουκλῆ, ἔνθα καὶ ἐνεταφιάσθη παρὰ τὸν τάφον τοῦ πατριάρχου Ἰωακεὶμ Γ´. Τὴν 10ην Νοεμβρίου 1925 ἐτελέσθη εἰς τὸν πάνσεπτον πατριαρχικὸν ναὸν τεσσαρακονθήμερον μνημόσυνον, προεξάρχοντος τοῦ πατριάρχου Φωτίου Β´ μετὰ τῶν συνοδικῶν ἀρχιερέων, καθ᾽ ὃ τὸν κατάλληλον τῇ περιστάσει ἐπιμνημόσυνον λόγον ἐξεφώνησεν ὁ ἐπίσκοπος Μιλήτου Αἰμιλιανός. Ἐπὶ τοῦ τάφου του ἐγράφησαν:
Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης
Βασίλειος Γ´.
ὁ ἀπὸ Νικαίας
13 Ἰουλίου 1925 – 29 Σεπτεμβρίου 1929

Ὁ Βασίλειος Γ´ ὁ Γεωργιάδης χαρακτηρίζεται ὡς σοφὸς ἀνήρ, «σημαντικὸς θεολόγος», συγγραφεύς, δημοσιεύσας «πολλὰς ἀξίας λόγου πραγματείας», ὑπεράγαν φιλάνθρωπος καὶ ἐργασθεὶς δι᾽ ὅλων τῶν εἰς τὴν διάθεσίν του μέσων εἰς ὅσας ὑπηρεσίας τὸν ἐκάλεσεν ἡ Ἐκκλησία. Κατὰ τὸν Χρυσόστομον Παπαδόπουλον, ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν,
«Βεβαίως οἱ νεώτεροι χρόνοι πολλοὺς καὶ ἐπιφανεῖς ἀνέδειξαν θεολόγους, ἀλλ᾽ ἀναμφιβόλως ὁ Βασίλειος Γεωργιάδης ὑπῆρξεν ὁ κορυφαῖος πάντων. Ἀμφιλαφὴς φιλολογικὴ καὶ θεολογικὴ παίδευσις καὶ σπανία γλωσσομάθεια, βαθυτάτη γνῶσις τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τῶν δογματικῶν ἀληθειῶν, τῶν παραδόσεων καὶ τοῦ ἱστορικοῦ παρελθόντος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἔκτακτος ὀξύνοια περὶ τὴν πολυμερεστάτην ἐπιστημονικὴν καὶ κριτικὴν ἔρευναν, εὐγλωττία, χάρις καὶ δύναμις τοῦ λόγου, πρόσθες δὲ καὶ χαρακτὴρ ἀκέραιος καὶ ἀδαμάντιος, ἀνέδειξαν τὸν Βασίλειον κορυφαῖον τῶν Ἑλλήνων θεολόγον τῶν καθ᾽ ἡμᾶς χρόνων».

Βασίλειος Σταυρίδης
«Οἱ Οἰκουμενικοὶ Πατριάρχαι»
1860 – Σήμερον