Τοῦ αὐτοκράτορος ἀπόντος ἐκ τῆς τότε πρωτευούσης, οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ τὰ πρῶτα φέροντες λογάδες συνῆλθον μόνοι καὶ ἀπεφάσισαν ἵν᾽ ἀνατεθῆ τῷ κρατοῦντι νὰ γνωμοδοτήσῃ ἐγγράφως τίνα προβάλλεται πατριάρχην. Κατὰ τὸν Ἀκροπολίτην: «Μετὰ δὲ ἐνιαυτοὺς ἓξ, ἐκείνου τὸν βίον ἀπολιπόντος, ὁ μοναχὸς Μάξιμος εἰς τὸν πατριαρχικὸν ἀνάγεται θρόνον, θεραπεύων τὴν γυναικωνίτιδα καὶ ὑπὸ ταύτης ἀντιθεραπευόμενος, οὐδὲν γὰρ ἄλλο ἧν τὸ εἰς ταύτην ἀναβίβασαν αὐτὸν τὴν περιοπήν. Ἐπιβιοὺς δὲ μῆνας ἓξ τελευτᾷ». Ἐξελέξατο δὲ τῇ 3ῃ Ἰουνίου 1215 τὸν ἡγούμενον τῆς μονῆς τῶν Ἀκοιμήτων Μάξιμον, ἓξ μῆνας κοσμήσαντα τὸν θρόνον, ἤτοι μέχρι τῶν ἀρχῶν τοῦ μηνὸς Δεκεμβρίου τοῦ αὐτοῦ ἔτους. Ὁ πατριάρχης Μάξιμος ἧν εὐνοούμενος τοῦ γυναικωνίτου τῶν ἀνακτόρων, ὑφ᾽ οὗ καὶ τυχὼν προστασίας ἀνῆλθε τὸν πατριαρχικὸν τῆς Κωνσταντινουπόλεως (ἐν Νικαίᾳ) θρόνον. Φαίνεται ὅτι πρὸ τοῦ 1204 ἧν ἡγούμενός τῆς ἐν τῷ Βοσπόρῳ μονῆς τῶν Ἀκοιμήτων, φυγὼν δὲ τὴν κατάκτησιν ἦλθεν εἰς Νίκαιαν καὶ ἐγένετο πνευματικὸς τοῦ αὐτοκράτορος.
Καθ’ ὅν καιρὸν διετέλει πατριάρχης οἰκουμενικὸς ὁ Μάξιμος Β´, διάταγμα τοῦ πάπα Ἰννοκεντίου Γ´ συνεχώνευεν εἰς τέσσαρας μόνον τὰς δεκατέσσαρας ἐπισκοπὰς τῆς ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, καὶ ὥριζεν «εἰς αὐτὰς νὰ χειροτονῶνται τέσσαρες ὀρθόδοξοι καὶ τέσσαρες λατῖνοι ἐπίσκοποι».

Μανουήλ Ι. Γεδεών
«Πατριαρχικοὶ πίνακες»