Βίος,

τὸ β´: 10 Φεβρουαρίου 1867 – 10 Ἰουνίου 1871
τὸ α´: 27 Σεπτεμβρίου 1835 – 20 Φεβρουαρίου 1840

«Ἐπὶ τῆς β´ αὐτοῦ πατριαρχείας ὁ Γρηγόριος ἠθέλησε νὰ καλλιεργήσῃ σχέσεις μετὰ τῆς Ἀγγλικανῆς Ἐκκλησίας, ἐπιτρέψας τὸν παρ᾽ ὀρθοδόξων Ἱερέων ἐνταφιασμὸν Ἄγγλων, ἐν ἀνάγκῃ, καὶ ἀπέρριψε τὴν πρόσκλησιν τοῦ πάπα Πίου Θ´ ὅπως μετάσχῃ ἡ Ἀνατολικὴ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἣν ἐν Ῥώμῃ συνῆγε τῷ 1869».

«Τὸ α´ ἐξελέγη πατριάρχης τῇ 26 Σεπτεμβρίου 1835, καὶ ἐπαύθη τῇ 20ῇ Φεβρουαρίου 1840. Ὁ Γρηγόριος ἐγεννήθη ἐν τῷ χωρίῳ Φαναράκι τοῦ Βοσπόρου τῇ 1ῃ Μαρτίου 1798 ἐκ πατρὸς Ἀγγέλου Φουρτουνιάδου καὶ μητρὸς Σουλτάνης, ἐδιδάχθη ἐν τῇ κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ παρόντος αἰῶνος ἀκμαζούσῃ σχολῇ τῶν Θεραπείων, ἐχειροτονήθη διάκονος τῆς μητροπόλεως Δέρκων τῷ 1815, διωρίσθη μέγας ἀρχιδιάκονος τοῦ Πατριαρχείου τῷ 1824, μετὰ ἓν ἔτος μέγας πρωτοσύγκελλος, καὶ μόλις ἐπὶ τρεῖς ἑβδομάδας ὡς τοιοῦτος ὑπηρετήσας ἐχειροτονήθη κατὰ τὰ τέλη Ὀκτωβρίου τοῦ 1825 μητροπολίτης Πελαγωνείας, ἀφ᾽ ἧς μετετέθη κατ᾽ Αὔγουστον τοῦ 1833 εἰς Σέρρας. Μετὰ τὴν ἀπὸ τῆς πατριαρχείας ἀπομάκρυνσιν ἔζη ἰδιωτεύων ἐν Μεγάλῳ Ῥεύματι. Τὸν Γρηγόριον ΣΤ´ ἐχαρακτήριζε ζῆλος ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας, αὐστηρότης ἐν τοῖς ἤθεσιν, ἀλλ᾽ ἀσύγγνωστος ἐμμονὴ εἰς πᾶσαν αὐτοῦ ἰδέαν.

Τῆς πατριαρχείας τοῦ Γρηγορίου ταύτης εἰσὶν ἐκδεδομέναι κανονικαὶ διατάξεις εἴκοσι καὶ ἐννέα, ὧν κυριώτεραι: ἡ περὶ προικοδοσιῶν, ἡ περὶ συνοικεσίων, ἡ περὶ τῶν τοῦ νομίμου γάμου συστατικῶν, ἡ περὶ τῆς ἐκπαιδεύσεως τῶν ἐν ταῖς μοναῖς ἱερέων, ἡ κατὰ τῆς Καϊρείου τερθρείας, ἡ κατὰ τῶν λατινικῶν καινοτομιῶν, ἡ κατὰ τῶν ἑτεροδιδασκαλιῶν Λουθήρου καὶ Καλβίνου, ἡ κατὰ τῆς ἐντὸς τῶν Ἱερὼν ναῶν ἐνταφιάσεως, καὶ ἡ καταδικάζουσα τὴν μετάφρασιν τῶν ἁγίων Γραφῶν εἰς ἁπλοῦν λεκτικὸν ἰδίωμα.

Κυριώτεραι δ᾽ αὐτοῦ πράξεις εἰσίν: ἡ κατὰ τὸ 1836 σύστασις κεντρικῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἐπιτροπῆς ἐν τῷ Πατριαρχείῳ, φροντιζούσης περί τε τοῦ κλήρου καὶ τῆς ὀρθῆς τοῦ γένους παιδεύσεως· ἡ ἐπισκευὴ τοῦ πατριαρχικοῦ ναοῦ Κων/πόλεως· καὶ ἡ σύστασις στοιχειώδους τινὸς ἐκκλησιαστικῆς σχολῆς ἐν Φαναρίῳ Κων/πόλεως. Ὁ Γρηγόριος πατριάρχης διατελῶν ἐποίμανε δι᾽ ἐπιτρόπων καὶ τὴν ἐπαρχίαν Σερρῶν μέχρις Αὐγούστου τοῦ 1838, τὸν Ἀπρίλιον δὲ τοῦ αὐτοῦ ἔτους ἀποσπάσας τὴν Ἀστυπάλαιαν ἀπὸ τῆς ἀρχιεπισκοπῆς Σίφνου προσέθηκεν εἰς τὴν ἐπισκοπὴν Λέρνης, προηγουμένως δὲ προεβίβασε τὴν ἀρχιεπισκοπὴν Προικονήσου εἰς μητρόπολιν».

«τὸ β´ ἐκλήθη εἰς τὸν οἰκουμενικὸν Θρόνον τῇ 10ῃ Φεβρουαρίου 1867, κυβερνήσας τὴν Ἐκκλησίαν μέχρι τῆς 10ης Ἰουνίου 1871, ὅτε παρητήσατο, καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὸ κατὰ τὸν Βόσπορον Μέγα Ῥεῦμα, ἐν ᾧ μετὰ δεκαετίαν, τῇ 8ῃ Ἰουνίου 1881, ἀπεβίωσε, ταφεὶς ἐν τῷ αὐτόθι ναῷ τῶν Ταξιαρχῶν.

Ὁ πατριάρχης Γρηγόριος λαβὼν παρ᾽ ὀλιγαρίθμου τινὸς συνελεύσεως τὴν ἄδειαν νὰ διοίκησῃ ἔν τισι χωρὶς νὰ λάβῃ ὑπ᾽ ὄψιν τοὺς νέους κανονισμοὺς ἔπραξε λάθος ἀνατρέψας, θεσμόν, μόλις ἐγκαινιασθέντα, καὶ παρέβη πρῶτος τὰς περὶ σχηματισμοῦ συνόδου καὶ συμβουλίου νέας διατάξεις. Περὶ βελτιώσεως τῶν οἰκονομικῶν τοῦ Πατριαρχείου οὐδὲν γενναῖον ἠδυνήθη νὰ πράξῃ· ἐν τῷ βουλγαρικῷ ζητήματι τὸ πρῶτον μὲν ἐπέμενε ζητῶν οἰκουμενικῆς συνόδου συγκάλεσιν, εἶτα δ᾽ ἤρξατό πως ἐπιλανθανόμενος τῆς προτέρας σκέψεως, καί, κατὰ Μάρτιον τοῦ 1870, ἐκδοθέντος τοῦ πρὸς σύστασιν βουλγαρικῆς ἐξαρχίας ὑψηλοῦ αὐτοκρατορικοῦ φιρμανίου, προέβη εἰς συνήθη τινὰ διαμαρτυρίαν. Κατὰ Μάϊον τοῦ 1870 συνῆλθε νέα συνέλευσις πρὸς σύνταξιν νέων κανονισμῶν, οὐδὲν βῆμα σπουδαῖον πρὸς τοῦτο ποιησαμένη. Ὁ Γρηγόριος ἀνερρύθμισε τὴν κεντρικὴν Ἐκκλησιαστικὴν ἐπιτροπήν, ἐπ᾽ αὐτοῦ δ᾽ ἐκλείσθη ἡ μουσικὴ σχολή, καίπερ ἐπὶ βάσεων ἑδραιοτέρων ἱδρυθεῖσα, προλαβοῦσα μόνον νὰ δημοσίευσῃ δίτομον ἀξίαν λόγου «Μουσικὴν Βιβλιοθήκην». Προστεθείσθω ὅτι, παρὰ τὰς διατάξεις τῶν κανονισμῶν, ὁ Γρηγόριος ἀνασυνέστησε τὰς ἐξαρχίας Σουμελᾶ, Βαζελῶν, καὶ Περιστερεώτα, καταργήσας τὴν ἀρχιεπισκοπὴν Ῥοδουπόλεως, ἀφορμὴν δὲ πρὸς τοῦτο ἔχων τὴν ἐλεεινότητα τοῦ ἀρχιεπισκόπου.

Δυστυχῶς, ὁ Γρηγόριος ἀναμιχθεὶς εἰς ἔριδας τῶν τοῦ Σινᾶ μοναχῶν, ἀποκηρυττόντων τὸν ἀρχιεπίσκοπον αὐτῶν, ἐπολιτεύθη ὡς ἀδαὴς τῶν τῆς Ἐκκλησίας θεσμῶν· τῆς δὲ Ἐκκλησίας τῶν Ἀλεξανδρέων ἐκλεξαμένης ὡς ὑποψήφιον πατριάρχην τὸν ἁγιορείτην ἀρχιμανδρίτην Νεῖλον, χειροτονηθέντα μητροπολίτην Πενταπόλεως ὑπὸ τοῦ πατριάρχου Νικάνορος Ἀλεξανδρείας, ὁ Γρηγόριος, εἰ καί πως βραδύτερον – ὅπερ ἦν ἔνοχον – ἤγειρε ζήτημα ἀπολυτηρίου πατριαρχικοῦ, ἐνῷ ὁ Νεῖλος διϊσχυρίζετο ὅτι ἤρκει αὐτῷ τὸ μοναστηριακὸν ἀπολυτήριον, τοῦτον δὲ καθῄρεσε καίπερ ἔχοντα συμψήφους καὶ ἀναγνωριζούσας αὐτὸν ὡς ἀρχιερέα τὰς λοιπὰς ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας».

«Τὰ ζωγραφικὰ τοπία τοῦ Μεγάλου Ῥεύματος ἐξύμνησεν ὅτε νέος ὢν ἐσπούδαζεν ἐδῶ κοντὰ εἰς τὴν σχολὴν τοῦ Κουρούτσεσμε, ἱδρυθεῖσαν τῷ 1803 ἐπὶ πατριάρχου Καλλινίκου του Ε´ τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ ἀειμνήστου Δημητρίου τοῦ Μουρούζη».

«Τῇ 13ῃ Νοεμβρίου 1906 Ἰωακεὶμ Γ´ κατέθηκεν ἐν ἐπὶ τούτῳ κοινῷ τάφῳ τὰ ἐν λάρναξιν ἀναπαυόμενα λείψανα τῶν πατριαρχῶν Κωνσταντίου Β´ καὶ Γρηγορίου ΣΤ´, ἐπιγραφέντος ἅμα τοῦ κάτωθι ἐπιτυμβίου:

Τόδ᾽ ἐκκλησία ἡ Χριστοῦ ἐδείματο
σῆμ᾽ ἱερᾶς μνήμης σεπτῶν πατριαρχῶν
ἐν κώμῃ τῇδε κοιμηθέντων ἐν Χριστῷ.
Κωνστάντιος μὲν δεύτερος Τορνόβου πρὶν·
ἐπ᾽ ἔτος μόλις τῶν κοινῶν πρωτοστατῶν
ἀπέλιπε τοὺς δυσβαστάκτους οἴακας·
Γρηγόριος ὁ ἐκτὸς δὲ τὸ πρότερον
Πελαγωνείας καὶ Σερρῶν ποιμὴν καλὸς
δὶς ἐκλείσθη πρότυπον πατριαρχῶν
καὶ πρόμαχος θεσμῶν ἁγίων εὐσταθής·
ὧν τὰ ὀστᾶ γηΐνου σκήνους λείψανα
ἐκ τάφων ὧδ᾽ ἀνεκομίσθη εὐλαβῶς·
Ἰωακεὶμ ὁ τρίτος τελεταρχῶν
τοῖς προκατόχοις τῶν δικαίων στεφάνων
παρὰ Θεοῦ ᾐτεῖτο καὶ εἰρήνευσιν
τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ σάλου δυσσεβῶν.
Ἐτελέσθη ἡ ἀνακομιδὴ
τῇ 13ῃ τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου 1906».

«Τὴν ἑπομένην τῆς ἀπομακρύνσεως Κωνσταντίου Β´, τοῦ «δι᾽ ὑψηλοῦ προσκυνητοῦ ὁρισμοῦ ἐκπτώτου γενομένου τοῦ οἰκουμενικοῦ θρόνου», ἤτοι τὴν 27 Σεπτεμβρίου 1835, προεκρίθη διὰ τὴν πηδαλιουχίαν τῆς Μ. Ἐκκλησίας ὁ μητροπολίτης Σερρῶν Γρηγόριος, ὡς μόνος δυνάμενος «ἐγρηγόρως καὶ ὀμμάτων βολαῖς τὰ πάντα ἐπισκέψασθαι». Μετακληθεὶς ἐκ τῆς ἐπαρχίας αὐτοῦ δι᾽ ἐπὶ τούτῳ ἀποσταλέντος ὑπὸ τῆς ἐκκλησίας ἐξάρχου καὶ περιβληθεὶς «τὸ ἔκλαμπρον βασιλικὸν καββάδιον» ἐνιδρύθη ἐπὶ τοῦ οἰκουμενικοῦ θρόνου κατὰ Ὀκτώβριον ἰδίου ἔτους, ὅτε καὶ συνταχθὲν ὑπεγράφη καὶ κατεστρώθη ἐν τῷ κώδικι τὸ σχετικὸν «ὑπόμνημα» τῆς ἐκλογῆς. Ἡ ἱερατεία αὕτη Γρηγορίου τοῦ ΣΤ´ θὰ παραμείνῃ ἱστορικὴ ἐν τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς χρονικοῖς διὰ τὴν ὑπ᾽ αὐτοῦ ἐρρωμένως διενεργηθεῖσαν καταπολέμησιν τῶν προσηλυτιστικῶν μεθοδειῶν καὶ ἀντίκρυσιν τῶν ἑτεροδιδασκαλιῶν. Ἡ Ἰόνιος Ἐκκλησία προσείλκυσε τὴν ἰδιαιτέραν αὐτοῦ προσοχήν. Ἀλλ᾽ ἀκριβῶς ἡ καθόλου αὐτοῦ ὡς ἄνω πρωθιεραρχικὴ δρᾶσις καὶ εἰδικώτερον ἡ ἐναντίον του περὶ βαθμῶν συγγενείας καὶ κωλυμάτων τοῦ γάμου νόμου τῆς προστατευούσης τὴν Ἰόνιον Πολιτείαν ἀγγλικῆς κυβερνήσεως στραφεῖσα τοιαύτη προὐκάλεσε θύελλαν διαμαρτυριῶν καὶ ἄλλων καὶ τῆς ἐν ΚΠόλει ἀγγλικῆς πρεσβείας ζητησάσης ἐπανειλημμένως παρὰ τῆς ‘Υψηλῆς Πύλης τὴν ἀπομάκρυνσιν αὐτοῦ. Παραπεμφθεὶς εἰς εἰδικὸν δικαστήριον καὶ παρὰ τὴν σθεναρὰν αὐτοῦ ἀπολογίαν καταδικασθεὶς ἐπαύθη διὰ σουλτανικοῦ διατάγματος μεθ᾽ ὃ ὑπέβαλε τῇ Ἐκκλησίᾳ ἔγγραφον παραίτησιν ἀπὸ 20 Φεβρουαρίου 1840, μεταβὰς δὲ εἰς τὸν ἐν Μεγάλῳ Ῥεύματι οἶκον αὐτοῦ ἰδιώτευεν.

Μετὰ 27ετίαν ὁλόκληρον ἐκλήθη τὸ β´ ἵνα ἀνέλθῃ εἰς τὸν θρόνον. Ὁ ἴδιος ἀνακοινούμενος τοῦτο εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς ἔγραφε: «Βαρεῖα καὶ πάλιν συνοχὴ κατέλαβε τὴν καρδίαν ἡμῶν, ὅτε μετὰ εἴκοσι καὶ ἑπτὰ ἐτῶν ἀπράγμονα καὶ ἤρεμον βίον ἀπροσδόκητος φωνὴ τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν γένους προσεκαλέσατο καὶ αὖθις τὴν ἡμῶν μετριότητα ἐπὶ τὸν πατριαρχικὸν οἰκουμενικὸν θρόνον, μετὰ τὴν ἀπ᾽ αὐτοῦ παραίτησιν τοῦ παναγιωτάτου πατριάρχου πρ. ΚΠόλεως κυρίου Σωφρονίου… Τῇ οὖν ιστ´ τοῦ ἤδη φθίνοντος ἐν αὐτοπροσώπῳ ἐμφανίσει πρὸς τὸν γαληνότατον ἡμῶν ἄνακτα τυχόντες τῆς παρ᾽ αὐτοῦ εὐμενεστάτης ἀναγνωρίσεως καὶ διαπρεπῶν ἐνδείξεων τιμῆς καὶ εὐνοίας, εἰς ἅπαν τὸ γένος ἡμῶν ἀναφερομένης, μετὰ τὴν νενομισμένην τελετὴν ἐλάβομεν θείῳ ἐλέει τοὺς οἴακας τοῦ παγκοίνου σκάφους τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας». Σημειωτέον ὅτι τὴν ἐκλογὴν αὐτοῦ, γενομένην τῃ 10ῃ Φεβρουαρίου 1867, ἡμέρᾳ Παρασκευῇ, ἀπεδέξατο Γρηγόριος ὁ ΣΤ´ ὑπὸ ὅρους τινὰς γνωσθέντας ἐγγράφως (15 ἰδίου μηνός) τῇ ἐκλογικῇ συνελεύσει, ἥτις καὶ ὁμοφώνως συνεμερίσθη τὴν πατριαρχικὴν ἄποψιν. Τὴν ἐπιοῦσαν (16 ἰδίου μηνός) ἡμέραν Πέμπτην, ἐγένετο δεκτὸς ὑπὸ τοῦ σουλτάνου Ἀπδοὺλ Ἀζὶζ ἀπονείμαντος αὐτῷ τὸ παράσημον Μεδζητιὲ α´ τάξεως.

Καὶ ἡ β´ αὕτη ἱερατεία τοῦ πατριάρχου ὑπῆρξεν ἱστορική, πρωτίστως ἕνεκα τοῦ φλέγοντος τότε βουλγαρικοῦ ζητήματος, πρὸς λύσιν τοῦ ὁποίου προέτεινεν ἐπισήμως τὴν σύγκλησιν οἰκουμενικῆς συνόδου, ἀλλὰ μὴ τυχὼν τῆς πρὸς τοῦτο ζητηθείσης παρὰ τῆς κυβερνήσεως ἀδείας ὑπέβαλεν αὐτῇ τὴν ἀπὸ τοῦ θρόνου παραίτησιν αὐτοῦ τῇ 20ῇ Αὐγούστου 1870, μὴ γενομένην ὅμως ἀποδεκτήν. Διαπιστώσας καὶ αὖθις τὸ ἀδύνατον τῆς συγκλήσεως τῆς οἰκουμενικῆς συνόδου ἐπανῆλθε μετ᾽ ἐπιμονῆς εἰς τὴν περὶ παραιτήσεως δήλωσιν αὐτοῦ ἐγγράφως τε καὶ προφορικῶς, καὶ τελευταῖον δι᾽ ἐπὶ τούτῳ ἐπιτροπῆς τῇ 29ῃ Μαΐου 1871, ἀνακοινούμενος τῷ πρωθυπουργῷ Ἀαλῆ πασᾶ τὴν ἀμετάκλητον αὐτοῦ ἀπόφασιν περὶ παραιτήσεως ἀπὸ τοῦ Θρόνου. Τὰ δύο Σώματα τῆς Ἐκκλησίας λαβόντα γνῶσιν τοῦ πράγματος, ἀπεδέξαντο μετὰ λύπης βαθείας τὴν παραίτησιν τῇ 1ῃ Ἰουνίου ἰδίου ἔτους, ἡ δὲ κυβέρνησις διὰ βεζυρικοῦ τεσκερὲ ἀπὸ 9 ἰδίου μηνὸς ἀπήντησεν ὅτι ἀπεδέξατο ὡσαύτως αὐτήν, μεθ᾽ ὁ Γρηγόρης ὁ ΣΤ´ ὑπογράψας τὴν ἐπίσημον αὐτοῦ ἔγγραφον κανονικὴν παραίτησιν ἀπὸ 10 ἰδίου μηνὸς καὶ ἀναγνοὺς αὐτὴν τὴν ἑπομένην ἐνώπιον τῶν δύο Σωμάτων ἀπεχώρησεν εἰς Μ. Ῥεῦμα ἰδιωτεύων τοῦ λοιποῦ. Ἀπέθανε τῇ 8ῃ Ἰουνίου 1881. Ἡ κηδεία αὐτοῦ, ἐνθρονισθέντος μετὰ πλήρους τῆς ἀρχιερατικῆς στολῆς ἐν τῷ σωλέῳ τοῦ ἱεροῦ ναοῦ τῶν Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν, διεξήχθη τὴν ἑπομένην μετὰ ἐκκλησιαστικῆς παρατάξεως, προεξάρχοντος Ἰωακεὶμ Γ´ καὶ ἐν συρροῇ ἀπείρου ἐκκλησιάσματος. Ἐτάφη ἐν τῷ αὐτῷ ἱερῶ ναῷ, ἡ δὲ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων αὐτοῦ ἐγένετο τῇ 13ῃ Νοεμβρίου 1906 κατὰ τὰ ἀλλαχοῦ σημειωθέντα. Ἡ εἰκὼν αὐτοῦ εὕρηται ἐν τοῖς Πατριαρχεῖοις».

Ἐν συνεχείᾳ δίδονται, συμπληρωματικαί τινες πληροφορίαι.

Ἐγεννήθη τὴν Δευτέραν (1ην Μαρτίου 1798).

Ἔφερε τὸ κατὰ κόσμον ὄνομα Γεώργιος.

Τὴν 1ην Ἰουλίου 1809 παρεδόθη εἰς τὸν Δέρκων Γρηγόριον καὶ ἐχειροτονήθη ὑπ᾽ αὐτοῦ διάκονος τὴν 20ήν Μαρτίου 1815, ὀνομασθεὶς Γρηγόριος.

Τὴν 24ην Σεπτεμβρίου 1825 ὠνομάσθη ὑπὸ τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριάρχου Χρυσάνθου Α´ (1824-1826) μέγας ἀρχιδιάκονος. Τὴν 6ην Ὀκτωβρίου 1825 ἐχειροτονήθη εἰς πρεσβύτερον, ὀνομασθεὶς μέγας πρωτοσύγκελλος.

Τὴν 21ην Ὀκτωβρίου 1825 ἐξελέγη μητροπολίτης Πελαγωνείας, τῆς εἰς ἀρχιερέα χειροτονίας αὐτοῦ γενομένης τὴν 24ην ἰδίου μηνός.

Ἡ τὸ β´ ἐκλέξασα αὐτὸν ἐκλογικὴ συνέλευσις, ἔχουσα 77 ἐν συνόλῳ μέλη: μητροπολίτας 17 καὶ λαϊκοὺς 60 (57), συνῆλθε δίς, τὸ α´) τὴν 3ην Φεβρουαρίου 1867 καὶ τὸ β´) τὴν 10 Φεβρουαρίου ἰδίου ἔτους, καὶ κατήρτισε τὸ τριπρόσωπον ψηφοδέλτιον ὡς ἑξῆς: πρῴην ΚΠόλεως Γρηγόριος (52), πρῴην ΚΠόλεως Ἄνθιμος (41) καὶ Χαλκηδόνος Γεράσιμος (45). Ὁ κατάλογος τῶν ὑποψηφίων ἐπεστράφη ἀπαράλλακτος ὑπὸ τῆς πολιτείας. Κατὰ τὴν ἐν τῷ ναῷ γενομένην ψηφοφορίαν οἰκουμενικὸς πατριάρχης ἀνεδείχθη ὁ πρῴην ΚΠόλεως Γρηγόριος Στ´ (12), τοῦ πρῴην ΚΠόλεως Ἀνθίμου λαβόντος ψήφους 6, τοῦ δὲ Χαλκηδόνος Γερασίμου. Ἡ πολιτικὴ αὐτοῦ ἐγκαθίδρυσις καὶ ἡ ἐν τῷ πανσέπτῳ πατριαρχικῷ ναῷ ἐνθρόνισις ἐτελέσθησαν τὴν 16ην Φεβρουαρίου 1867.

Βασίλειος Σταυρίδης
«Οἱ Οἰκουμενικοὶ Πατριάρχαι»
1860 – Σήμερον