Ἀριθμ. Πρωτ. 924

Μακαριώτατε καί Ἁγιώτατε Πατριάρχα Μόσχας καί πάσης Ρωσσίας, ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ λίαν ἀγαπητέ ἀδελφέ    καί συλλειτουργέ τῆς ἡμῶν Μετριότητος κύριε Ἀλέξιε, τήν Ὑμετέραν σεβασμίαν Μακαριότητα ἀδελφικῶς ἐν Κυρίῳ περιπτυσσόμενοι, ὑπερήδιστα προσαγορεύομεν.

Ἀνέγνωμεν μετά τῆς ὀφειλομένης προσοχῆς καί εὐαισθησίας τό ἀπό ς´    Αὐγούστου π.ἔ., ὑπ᾽ ἀριθμ. Πρωτ. 4129 Γράμμα τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος καί τά ἐν αὐτῷ διαλαμβανόμενα περί τήν κατάστασιν τῆς ἐν τῇ Δυτικῇ Εὐρώπῃ Ὀρθοδοξίας, ἐδέχθημεν δέ μετ᾽ ἰδιαιτέρας ἱκανοποιήσεως τήν διαπίστωσιν αὐτῆς «ὅτι ἡ διαρκής ἀνταλλαγή ἀπόψεων ἐπί προβλημάτων ἀφορώντων εἰς τάς Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας διά τοῦ ἀπ᾽ εὐθείας διαλόγου μεταξύ τῶν ἐκπροσώπων τῶν δύο Πατριαρχείων φέρει ἀμφότερα ἐγγύτερον ἀλλήλων, ἡ δέ ἀδελφική ἡμῶν ἀλληλογραφία βοηθεῖ εἰς τήν κραταίωσιν τῆς ἑνότητος τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας, ἐνισχυομένης τοιουτοτρόπως τῆς μαρτυρίας αὐτῆς εἰς τόν σύγχρονον κόσμον».

Ἡ Ὑμετέρα Μακαριότης γνωρίζει καλῶς ὅτι τοῦτο ἀποτελεῖ ὕψιστον χρέος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τε τήν Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Ρωσσίας καί πρός πᾶσαν κατά τόπον Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν, ἵνα διά τῶν διμερῶν καί πολυμερῶν διαβουλεύσεων ὑπηρετῆται τό μεῖζον συμφέρον τῆς Ὀρθοδοξίας καί δή εἰς περιόδους ποικίλων συγχύσεων. Ἐν ταῖς διαβουλεύσεσι ταύταις προτιμοτέρα βεβαίως πάντοτε εἶναι ἡ πλήρης συμφωνία, ἀλλά καί αἱ τυχόν ἐποικοδομητικαί διαφωνίαι ἀποτελοῦν οὐσιαστικόν στοιχεῖον τῆς Ὀρθοδόξου συνοδικῆς συνειδήσεως, ἐάν αὗται δέν θίγουν τάς ἀρχάς τῆς παραδεδομένης Ὀρθοδόξου Πίστεως, διό καί ἡ συνεχής ἐπικοινωνία ἡμῶν ὑπηρετεῖ οὕτως ἤ ἄλλως τά συμφέροντα τῇ Ἐκκλησίᾳ.

Ὑπό τό πνεῦμα τοῦτο ἀπηυθύναμεν ἔκκλησιν πρός τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα, ὅπως μή ἐπιμείνῃ εἰς τήν διά τοῦ μηνύματος αὐτῆς τῆς α´ Ἀπριλίου π.ἔ. πρόσκλησιν πρός τούς Ἐπισκόπους καί τάς ἐνορίας ρωσσικῆς καταγωγῆς πιστῶν, ἔνιοι τῶν ὁποίων ὑπάγονται ὑπό τήν δικαιοδοσίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἤ ἄλλων Ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ἐπί τῷ τέλει τῆς ὀργανώσεως αὐτῶν εἰς Μητρόπολιν ὑπό τήν δικαιοδοσίαν τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ρωσσίας, διότι τό ζήτημα τοῦτο ἔχει ἐνταχθῆ εἰς τά θέματα τῆς ἡμερησίας διατάξεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου καί ἔχουν ἐπ᾽ αὐτοῦ ληφθῆ ὁμόφωνοι πανορθόδοξοι ἀποφάσεις διά τήν ὡς οἷόν τε τάχιον κανονικωτέραν ἀντιμετώπισιν αὐτοῦ. Αἱ ἀποφάσεις αὗται ἐλήφθησαν ὑπό τῆς Διορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς κατά τάς ἐν τῷ Ὀρθοδόξῳ Κέντρῳ τοῦ Σαμπεζύ συνεδρίας αὐτῆς (1990 καί 1993) καί προτείνουν τήν κατά συγκεκριμένας περιοχάς ὀργάνωσιν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων ἐξ ἐκπροσώπων πασῶν τῶν ἐν αὐταῖς ἐθνικῶν διασπορῶν, διά τήν ἐν πνεύματι συνοδικῷ ἀνάπτυξιν τῆς ἑνότητος αὐτῶν καί προώθησιν πνευματικῆς συνεργασίας, διό καί ἠξίωσε τήν ἀποφυγήν πάσης μονομεροῦς πρωτοβουλίας διά τήν μεταβολήν τῆς ὑφισταμένης καταστάσεως ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Διασπορᾷ μέχρι τῆς ὁριστικῆς ἀποφάνσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.

Ὑπό τό αὐτό πνεῦμα εἶναι δυσχερής ἡ συμφωνία διά λόγους ἀρχῆς καί εἰς τήν κατά τά ἄλλα ἐποικοδομητικήν πρότασιν διά τήν ὑπό τῶν ἡμετέρων Ἐκκλησιῶν μελέτην ἀπό κοινοῦ καί «ἐν πνεύματι ἀδελφικῆς εὐρύτητος», ὡς τονίζεται, «τῆς περαιτέρω ὀργανώσεως τῆς Ὀρθοδόξου Διασπορᾶς τόσον εἰς τήν γεωγραφικήν ταύτην περιοχήν, ὅσον καί εἰς ἄλλα μέρη τοῦ κόσμου, ὥστε οἱαιδήτινες μελλοντικαί ἐνέργειαι τῶν ἡμετέρων Ἐκκλησιῶν, ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν κατεύθυνσιν ταύτην νά γίνωνται ἀπό κοινοῦ καί καθ᾿ ὅσον τό δυνατόν ἀποτελεσματικώτερον τρόπον». Ἡ Ὑμετέρα Μακαριότης κατανοεῖ ὅτι ἡ ἐποικοδομητική αὕτη πρότασις, εὔλογος διά τήν πρό τῆς παραπομπῆς τοῦ θέματος εἰς τά θεσμοθετημένα πανορθόδοξα ὄργανα χρονικήν περίοδον, δέν εἶναι πλέον δυνατή, ἀφ᾽ ἑνός μέν διότι αἱ ἡμέτεραι Ἐκκλησίαι συνέπραξαν προθύμως εἰς τάς ἀποφάσεις αὐτῶν, ἀφ᾽ ἑτέρου δέ διότι τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, ὡς ἐγγυητής τῶν πανορθοδόξως λαμβανομένων ἀποφάσεων, θά ἦτο ἀσυνεπές πρός τήν εὐθύνην αὐτοῦ ἐνώπιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Οὕτως, ἀπευθύνομεν καί αὖθις ἔκκλησιν πρός τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα διά τήν συνεργασίαν τῶν ἡμετέρων Ἐκκλησιῶν πρός πιστοτέραν ἐφαρμογήν τῶν πανορθοδόξως εἰλημμένων ἀποφάσεων, δι᾽ ὧν δέν θά ζημιωθῇ ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Ρωσσίας, ἐνῷ θά συμβάλῃ κατά τρόπον θετικόν εἰς τήν ἀποτελεσματικωτέραν ἀντιμετώπισιν τοῦ ζητήματος.

Ἐπί δέ τούτοις, περιπτυσσόμενοι τήν Ὑμετέραν Μακαριότητα φιλήματι ἁγίῳ διατελοῦμεν μετά τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης καί ἐξιδιασμένης τιμῆς.

βδ´ Μαΐου κζ´
Τῆς Ὑμετέρας σεβασμίας Μακαριότητος
ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός
+ Ὁ Κωνστανινουπόλεως Βαρθολομαῖος