Ἱερώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Σεβασμιώτατοι κύριοι Καρδινάλιοι,
Ἐξοχώτατοι,
Λαέ τοῦ Κυρίου περιούσιε καί εὐλογημένε,
Πάντες οἱ τιμῶντες τήν ἐκ τῆς ἐξορίας ἐπάνοδον τοῦ δίς ἐξορίστου Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου καί τήν εἰς τήν ἕδραν του ἐπάνοδον τοῦ αὐτοβούλως παραιτηθέντος τῆς ἡγετικῆς θέσεως αὐτοῦ χάριν τῆς εἰρήνης τῆς Ἐκκλησίας Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά καί πολυπόθητα, τά ἀναμένοντα τάς εὐλογίας τῶν Ἁγίων,

Μετά μεγάλης συγκινήσεως καί χαρᾶς ἐπανερχόμεθα ἐκ Ρώμης εἰς τήν σεπτήν καθέδραν ἡμῶν συνοδεύοντες τά ἱερά λείψανα τῶν ἀοιδίμων προκατόχων ἡμῶν Ἁγίων Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, οἱ ὁποῖοι ἐλάμπρυναν διά τῆς χριστομιμήτου ἀρετῆς των καί τῆς λιπαρᾶς μορφώσεώς των καί διά τοῦ ἐνζήλου ἀποστολικοῦ ἔργου των τήν Ἀρχιεπισκοπήν Κωνσταντινουπόλεως. Ἐπί ὀκτακόσια ἔτη εὑρίσκοντο τά ἱερά αὐτῶν λείψανα ἐξόριστα εἰς χριστιανικήν μέν χώραν, ἀλλ᾽ οὐχί συμφώνως πρός τήν ἰδίαν αὐτῶν θέλησιν, ἀλλά συνεπείᾳ τῆς ἀπαισίας μνήμης τετάρτης “σταυροφορίας”, τῆς καταλαβούσης καί δηωσάσης τήν Πόλιν ταύτην ἐν ἔτει σωτηρίῳ χιλιοστῷ διακοσιοστῷ τετάρτῳ.

Ἐκφράζομεν καί ἀπό τῆς θέσεως ταύτης τάς εὐχαριστίας ἡμῶν πρός τόν Ἁγιώτατον Πάπαν Ρώμης καί τήν περί αὐτόν Curia, διά τήν εὐγενῆ ἀπόφασιν τῆς ἐπιστροφῆς τῶν σεπτῶν ἱερῶν λειψάνων τούτων εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὅπου καί ἀνήκουν. Ἡ ἐνέργειά των αὐτή διαστέλλει αὐτούς ἀπό τῆς ἐνεργείας τῶν πρό ὀκτώ αἰώνων προκατόχων αὐτῶν, οἱ ὁποῖοι ἀπεδέχθησαν τούς συληθέντας πνευματικούς καί ὑλικούς θησαυρούς τῆς Πόλεως καί τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν. Εἶναι εὐχάριστον καί ἄξιον ἰδιαιτέρας ἐξάρσεως τό γεγονός, ὅτι, ἔστω καί μετά ὀκτώ αἰῶνας, οἱ Ἅγιοι ἐπανέρχονται ἔνθα καί πάντοτε ἀνήκων καί τό δίκαιον τοιουτοτρόπως ἀποκαθίσταται.

Ἐπί τῷ ἱστορικῷ τούτῳ γεγονότι χαίρουν ἀναμφιβόλως τά μακάρια πνεύματα αὐτῶν τῶν ἐπανελθόντων εἰς τά ἴδια Ἁγίων. Ἀλλά μετ᾽ αὐτῶν χαίρει καί πᾶσα ἡ ὁμότροπος καί ὁμόγνωμος χορεία τῶν Ἁγίων τῆς Πόλεως ἡμῶν, ἀπό Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου καί ἱδρυτοῦ τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί Στάχυος μέχρι Φωτίου τοῦ Μεγαλωνύμου, καί Ἰγνατίου καί Πρόκλου καί Ἀλεξάνδρου καί Ταρασίου καί Γενναδίου τοῦ Σχολαρίου καί Γρηγορίου τοῦ Ε´, μέχρι Θεοδώρου καί τῶν λοιπῶν Στουδιτῶν, μέχρι τῶν πάλαι Μαρτύρων καί Ὁμολογητῶν, καί πάντων τῶν Ἁγίων τῶν κάτω χρόνων. Χαίρει ἐπίσης τό ἀνά τόν κόσμον ὅλον πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, μέχρις Εὐρώπης Δυτικῆς, μέχρι τῆς πέραν τῶν Γαδείρων, μέχρι τῆς Ἄπω Ἀνατολῆς καί αὐτῶν ἀκόμη τῶν Ἀντιπόδων. Ἰδιαιτέρως ὅμως χαίρει τό ἐναπομεῖναν ἐνταῦθα μικρόν ποίμνιον, τό ὁποῖον καί θά ἔχῃ καθημερινῶς τήν παραμυθίαν τῆς παρουσίας τῶν ἀοιδίμων Μεγίστων Ἀρχιεπισκόπων του διά τῶν ἱερῶν των λειψάνων, καταφυγήν αὐτοῦ καί ἐνίσχυσιν καί εὐλογίαν.

Τά σώματα τῶν Ἁγίων, ὡς κατοικητήρια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ καί πασῶν τῶν δωρεῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἅγια, ὅπως καί αἱ ψυχαί των. Ἡ ἁγιότης καί ἡ χάρις των δέν ἀφίσταται μετά τήν ἐν Κυρίῳ κοίμησίν των, ἀλλά κατοικεῖ καί εἰς τά ἱερά λείψανά των. Δι᾽ αὐτό καί εὐωδιάζουν, θαυματουργοῦν, θεραπεύουν ἀσθενείας, ἀποδιώκουν τούς δαίμονας, καταργοῦν τήν δύναμιν τῶν ἀκαθάρτων πνευμάτων. Ὅταν, λοιπόν, πλησιάζωμεν καί προσκυνοῦμεν μέ εὐλάβειαν τά ἅγια λείψανα, γινόμεθα κοινωνοί θείας χάριτος καί ἁγιοπνευματικῆς δωρεᾶς. Γαληνεύει ἡ ψυχή μας, εἰρηνεύει ἡ καρδία μας, παύει ὁ τάραχος τῶν πονηρῶν καί ἀκαθάρτων λογισμῶν, παρηγορούμεθα, στηριζόμεθα, ἐρχόμεθα εἰς κατάνυξιν, φιλοτιμούμεθα νά συνεχίσωμεν μέ ὑπομονήν τόν Χριστιανικόν ἡμῶν ἀγῶνα τῆς μετανοίας, τῆς καθάρσεως, τῆς ἑνώσεως μέ τόν Θεάνθρωπον Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἔχομεν ἐνώπιόν μας “χειροπιαστό” παράδειγμα καί τύπον καί ὑπογραμμόν τόν Ἅγιον, τοῦ ὁποίου τό ἱερόν λείψανον προσκυνοῦμεν. Ἐπίστευσεν οὗτος, ἠγάπησεν, ἤλπισεν, ἠγωνίσθη, ὑπέμεινε, ἐκέρδισεν, ἡνώθη, ἡγιάσθη, ἐστεφανώθη, ἔγινε “προέκτασις” Ἰησοῦ Χριστοῦ μέχρις ἡμῶν καί μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων. Αὐτά ἀκριβῶς συμβαίνουν καί μέ τούς Ἁγίους Γρηγόριον καί Ἰωάννην, Ἀρχιεπισκόπους γενομένους Κωνσταντινουπόλεως.

Αἱ καρδίαι μας, λοιπόν, συγκεκινημέναι ἀναφωνοῦν καί πάλιν πρός τούς Ἁγίους τούτους προσφωνήσεις υἱϊκῆς ἀγάπης, ἀπείρου σεβασμοῦ καί εὐλαβοῦς ἱκεσίας.

Ἅπαντες ἀπό συμφώνου ἀναφωνοῦμεν πρός μέν τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Χρυσόστομον, καί πάλιν τό “ἀπόλαβέ σου τόν θρόνον”, τό ὁποῖον ἐξεφώνησαν ἄρχοντες καί λαός ὅτε ἐπανέφερον διά πρώτην φοράν εἰς Κωνσταντινούπολιν τό ἱερόν αὐτοῦ σκῆνος ἐκ τῆς ἐξορίας αὐτοῦ εἰς τά Κόμανα τῆς Ἀρμενίας, ὅπου ἐξόριστος καί ἠδικημένος ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ, καί ἔστησαν αὐτό ἐπί τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ ἐν τῷ Ναῷ Θρόνου, εἰς ἐκδήλωσιν τῆς μεταμελείας αὐτῶν διά τήν ἄδικον ἀπόφασίν των, δι᾽ ἧς ἐξωρίσθη οὗτος. Οὐδείς ἡμῶν αἰσθάνεται βεβαίως ὑπεύθυνος διά τήν δευτέραν ἐξορίαν τῶν ἱερῶν αὐτοῦ λειψάνων ἐκ τῆς σεπτῆς καθέδρας ἡμῶν. Ἀλλά χρήζει ἐρεύνης τό κατά πόσον διατηροῦμεν εἰς τάς καρδίας μας ζῶντας τούς θησαυρούς τῶν ἀθανάτων διδασκαλιῶν καί τῶν σωτηριωδῶν προτροπῶν του ἤ μήπως ἔχομεν παρασυρθῆ ἐκ τῆς συγχύσεως τῶν ἰδεῶν καί τῶν πεποιθήσεων τῆς ἐποχῆς μας καί ἔχομεν λησμονήσει τήν μόνην ἀλήθειαν, τήν ὁποίαν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁμοῦ μετά πάντων τῶν Ἁγίων, διεκήρυσσεν ὅτι οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία εἰμή ἐν τῷ Ἰησοῦ Χριστῷ.

Πρός δέ τόν Ἅγιον Γρηγόριον τόν Θεολόγον, τόν κυριολεκτικῶς ἀνορθώσαντα τήν Ὀρθόδοξον πίστιν εἰς τήν πόλιν ταύτην, καθ᾽ ἥν ἐποχήν εἶχεν ἐπικρατήσει ἐν αὐτῇ σχεδόν πλήρως ὁ θεοστυγής ἀρειανισμός, ἀναφωνοῦμεν ἅπαντες ὁμοφώνως ὅτι “μετά εὐχῶν αὐτόν ὑποδεχόμεθα”, ἀρνούμενοι νά ἐνεργήσωμεν τό “μετά εὐχῶν ἡμᾶς ἀποπέμψατε”, τό ὁποῖον ἐζήτησε διά τοῦ ἀποχαιρετιστηρίου λόγου του ἐνώπιον ἑκατόν πεντήκοντα Ἐπισκόπων, ὅτε τόν Θρόνον παρῃτήσατο. Ὁ ἐλάχιστος ἀπομείνας εἰς τήν πόλιν ταύτην χριστιανικός λαός ὑποδέχεται τά ἱερά λείψανα τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου, ὥς ποτε ὑπεδέχθη αὐτόν, τό πρῶτον ἐρχόμενον ἐνταῦθα, ἡ ἐλαχίστη πιστή εἰς τήν Ὀρθόδοξον πίστιν μερίς, ἡ διατηρήσασα ἀκραιφνῆ τήν πίστιν της ὅτε αἱ μυριάδες ἠκολούθουν τήν μυσαράν κακοδοξίαν τοῦ Ἀρείου.

Τό ἔργον τῆς ἀνορθώσεως τῆς πίστεως, τό ὁποῖον τότε θαυμαστῶς ἐπετέλεσε, παρακαλοῦμεν θερμῶς αὐτόν ὅπως καί πάλιν ἐπιτελέσῃ, διότι καί κατά τήν δευτέραν αὐτήν εἰς τήν Πόλιν ταύτην ἔλευσίν του καί πάλιν κρίσιμον κατάστασιν, δι᾽ ἄλλους λόγους, εὑρίσκει εἰς αὐτήν, ὡς καί κατά τήν πρώτην.

Διά τῆς ἀφίξεως τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Γρηγορίου καί Ἰωάννου δύο ἀκόμη Ἅγιοι προστίθενται εἰς τήν χορείαν τῶν Ἁγίων, οἱ ὁποῖοι αἰσθητῶς παρευρίσκονται διά τῶν ἁγίων λειψάνων αὐτῶν εἰς τήν Πόλιν μας, ἐνισχύοντες ἡμᾶς εἰς τό δυσχερές ἔργον μας. Ἄς παρακαλέσωμεν αὐτούς ὅλοι μας ὅπως ὑποδεικνύουν εἰς ἕκαστον ἡμῶν τό ἑκάστοτε πρακτέον, ὅπως δίδουν εἰς ἡμᾶς θάρρος καί καρτερίαν, πίστιν ἀκλόνητον καί εἰρήνην ἐκκλησιαστικήν ἐν μέσῳ κοσμικῆς ἀκαταστασίας, φωτισμόν καί χάριν Θεοῦ, μετάνοιαν καί ἔλεος, ἵνα πορευόμενοι κατά Θεόν φθάσωμεν εἰς τόν λιμένα τῆς εἰρήνης, τῆς ἀγάπης, τῆς ἀλληλοκατανοήσεως, τῆς ἀποδοχῆς τῶν συνανθρώπων μας, ἀνεξαρτήτως τῶν πολιτιστικῶν διαφορῶν, καί τῆς συνεργασίας ἐπ᾽ ἀγαθῷ ὅλων. Ὁ δέ Θεός τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης, ὁ Ὁποῖος κατά τόν πασχάλιον κατηχητήριον λόγον τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου “καί τά ἔργα δέχεται καί τήν γνώμην ἀσπάζεται, καί τήν πρᾶξιν τιμᾷ καί τήν πρόθεσιν ἐπαινεῖ”, καί “ἀναπαύει τόν τῆς ἑνδεκάτης καθάπερ τόν ἐργασάμενον ἀπό τῆς πρώτης”, εἴθε νά δεχθῇ ἕκαστον ἡμῶν, καίτοι ἔσχατον, καθάπερ τούς ἐργασαμένους ἀπό τῆς πρώτης καί νά δώσῃ εἰς ἡμᾶς διά πρεσβειῶν τοῦ ἰδίου καί Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου τό μέγα καί πλούσιον Αὐτοῦ ἔλεος. Ἀμήν.