«Μνήμη δικαίου μετ’ ἐγκωμίων»! Τοὺς λόγους τούτους τῆς Θείας Γραφῆς, ἐνθυμούμεθα ἐπικαίρως, Ἱερώτατοι Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας ἀγαπητά, συναχθέντες σήμερον ἐπὶ τὸ αὐτό, διὰ νὰ τελέσωμεν τὸ ἐτήσιον Μνημόσυνον τοῦ μακαριστοῦ καὶ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Ἡρακλείας κυροῦ Φωτίου τοῦ Σαββαΐδου.

Εὐπατρίδης κατά τε τὸ γένος καὶ κατὰ τὸν χαρακτῆρα Ἐπίσκοπος τοῦ μαρτυρικοῦ ἡμῶν Θρόνου, ἔμπειρος, παλαιός τρόφιμος τῆς τε Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς καὶ τῆς κατὰ Χάλκην ἱερᾶς Θεολογικῆς ἡμῶν Σχολῆς, ἀναπτύξας περαιτέρω τοὺς ὁρίζοντάς του εἰς τὸν χῶρον τῆς Νομικῆς καὶ τῆς Ἱστορίας ἐν τῶ Πανεπιστημίῳ τῆς Πόλεως, ἀρχοντικός, εὐγενής, μειλίχιος, πρᾷος καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, σώφρων καὶ συνετός, εὐέντευκτος, φίλεργος, ὑπομονετικός, καρτερικός, φιλό-στοργος, ἀνεξίκακος, πιστὸς εἰς τοὺς ἀρχιερατικούς του ὅρκους, στερέμνιος εἰς τὰ πατρῷα ἤθη καὶ πιστεύματα, συνεπὴς εἰς τὰ ἱερὰ καθήκοντα, τὰ ὁποῖα τοῦ ἐνεπιστεύθη, εἰς καιροὺς κατ’ ἐξοχὴν δυσχειμέρους, ἡ τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, καὶ πλήρως ἀφωσιωμένος εἰς αὐτὴν ἕως θανάτου, ὁ ἀπὸ Τράλλεων καὶ Ἴμβρου καὶ Τενέδου Ἡρακλείας Φώτιος κατέλιπε μνημόσυνον ἀγαθὸν καὶ ὑπογραμμὸν Φαναριώτου Ἀρχιερέως.

Ἐκ τῶν ὀγδοήκοντα τεσσάρων χρόνων τῆς ἐπιγείου πορείας τοῦ συνεποῦς ὁδίτου τῆς ἄνω Πατρίδος, οἱ ἑξήκοντα τρεῖς ἦσαν χρόνοι διακονίας ἔσω τῶν ἱερῶν θριγκίων. Μιᾶς διακονίας ἐν φόβῳ Θεοῦ, ἐν ὑψηλῇ αἰσθήσει τοῦ καθήκοντος καὶ ἐν πλησμονῇ ἀγάπης διὰ τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν καὶ διὰ τὸν ἄνθρωπον, εἴτε ἀπὸ τῆς θέσεως τοῦ Διακόνου, Ἀρχιδιακόνου καὶ Ἱεροκήρυκος Χαλκηδόνος προσεφέρετο αὕτη ἐπὶ δεκαπενταετίαν, εἴτε ἀπὸ τῆς θέσεως τοῦ Ἐπισκόπου Τράλλεων, Βοηθοῦ τῆς αὐτῆς Μητροπόλεως ἐπὶ δεκατριετίαν, εἴτε ἀπὸ τῆς θέσεως τοῦ Μητροπολίτου τῶν δυσπότμων νήσων Ἴμβρου καὶ Τενέδου ἐπὶ τριακονταετίαν ὅλην, εἴτε ἀπὸ τῆς θέσεως τοῦ Μητροπολίτου Ἡρακλείας ἐπὶ πενταετίαν, εἴτε ἀπὸ τῆς ἄκρως τιμητικῆς θέσεως τοῦ Πατριαρχικοῦ ἡμῶν Ἐπιτρόπου κατὰ καιροὺς καὶ ἐπανειλημμένως. Ἐπρόκειτο, ὁπωσδήποτε, περὶ διακονίας σταυροαναστασίμου,  πλήρους χαρμολύπης, «ἐν δυνάμει Θεοῦ, … διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας» (Β΄ Κορ. 6: 7-8), ὡς εἶναι ἡ διακονία τῶν γνησίων ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου, τῶν πιστῶν οἰκονόμων τῆς Χάριτος. Συσταυρούμενος καθ’ ἡμέραν μὲ τὸν Κύριον Ἰησοῦν καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων, συμπάσχων μετὰ τῶν Κυρηναίων τοῦ Γένους καὶ συγκακουχούμενος μετὰ τοῦ χριστωνύμου λαοῦ, ἦτο ἐν ταὐτῷ, χάριτι θείᾳ, πλήρης ἀναστασίμου φωτός, πλήρης ἐλπίδος ἀκαταισχύντου, πλήρης ζωῆς ἀληθοῦς! Ἀκόμη καὶ κατὰ τὰς σκληρὰς ὥρας τῆς τελευταίας δοκιμασίας τῆς ὑγιείας του, τὰς ὥρας τοῦ ὀξυτάτου σωματικοῦ πόνου καὶ τοῦ μαρτυρίου, διὰ τοῦ ὁποίου ἔλαβε τό τε ἐξιτήριον τοῦ βίου καὶ τὸ εἰσιτήριον τῆς Ζωῆς.

Ὁ μακαριστὸς Ἡρακλείας Φώτιος ἠγαπήθη ὑπὸ κλήρου καὶ λαοῦ, διότι ὁ ἴδιος ἠγάπησε πολύ. Ἐτιμήθη, διότι ἐγνώριζε νὰ τιμᾷ. Ἔτυχε πολλοῦ σεβασμοῦ, διότι ἐσέβετο τοὺς πάντας, μικροὺς καὶ μεγάλους, ἀνεξαρτήτως βαθμοῦ καὶ θέσεως. Ἀνέπαυσε Μητροπολίτας ὡς συνεργάτης των, ἀλλὰ καὶ Πατριάρχας ὡς σύμβουλός των καὶ συνδιοικητὴς τῆς Ἐκκλησίας. Προσωπικῶς ηὐτυχήσαμεν νὰ ἀπολαύσωμεν τῆς τιμίας φιλίας καὶ συνεργασίας του ἐπὶ μακρὰν σειρὰν ἐτῶν, πρὶν ἀκόμη ἀνέλθωμεν ἐπὶ τοῦ Ἀποστολικοῦ καὶ Οἰκουμενικοῦ τούτου Θρόνου τῆς Βασιλευούσης, καθὼς καὶ τῆς παραδειγματικῆς ἀφοσιώσεως καὶ εὐλαβοῦς συμβουλῆς του ἀφ’ ὅτου ἀνελάβομεν τὰς μεγίστας Πατριαρχικὰς εὐθύνας. Ὁ φωτώνυμος Ἱεράρχης ἐστήριξε καὶ καθωδήγησε καὶ παρηγόρησε κλῆρον καὶ λαόν, μάλιστα δὲ ἐκεῖνον τὸν ἁπλοῦν καὶ ἐμπερίστατον τῶν μαρτυρικῶν νήσων Ἴμβρου καὶ Τενέδου. Ἦτο ὁ καλὸς πατήρ, εἰς τὸν ὁποῖον ὅλοι κατέφευγον μὲ ἐμπιστοσύνην. Ἦτο ὁ πρόθυμος ὦμος, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἠδύναντο νὰ ἀκουμβήσουν διὰ νὰ κλαύσουν εἰς τὰς δυσκόλους ὥρας των, νὰ ἐξομολογηθοῦν τὸν πόνον των, νὰ ἀνακουφισθοῦν, νὰ παρηγορηθοῦν, νὰ λάβουν δύναμιν. Τὰ μέλη τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς ἰδιαιτέρως ἐπίσης τὸν ἠγάπων καὶ τὸν ἐσέβοντο, διότι ἀνεγνώριζον εἰς τὸ πρόσωπόν του ἕνα γνήσιον ἐκφραστὴν τοῦ ἤθους τοῦ Φαναρίου, ἕνα ἔμπειρον ὅσον καὶ ἔμπιστον σύμβουλον, κάποτε δὲ καὶ τὸν «γλυκὺν πάππον», ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἤντλουν στοργὴν καὶ σοφίαν.

Ἕν ἔτος μετὰ τὴν μακαρίαν κοίμησίν του, ἡ ἀπουσία τοῦ Ἡρακλείας Φωτίου ἐκ μέσου ἡμῶν εἶναι ἀκόμη ὀδυνηρά. Ἡ καρδία ἡμῶν τὸν ἀναζητεῖ. Ἀλλὰ μᾶς παρηγορεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ἐκεῖνος εὑρίσκεται πλέον εἰς τὸ φῶς τῆς Βασιλείας˙ ὅτι ἀναπαύεται ἐν Χώρᾳ ζώντων˙ ὅτι παρακάθηται εἰς τὸ Δεῖπνον τοῦ Κυρίου˙ ὅτι ἐπὶ τῆς ἱερᾶς κεφαλῆς του, ἀντὶ τῆς μίτρας, τὴν ὁποίαν ἐπὶ ἥμισυ σχεδὸν αἰῶνος ἐτίμησε, ἐπικάθηται ἤδη ὁ στέφανος τῆς ζωῆς˙ ὁ ἀμαράντινος τῆς δόξης στέφανος, διὰ τοῦ ὁποίου τὸν ἐστεφάνωσεν ὁ Ἀρχιποίμην Κύριος, ὁ εἰδὼς «τὰ ἔργα καὶ τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πίστιν καὶ τὴν διακονίαν καὶ τὴν ὑπομονὴν» αὐτοῦ (πρβλ. Ἀποκ. 2: 19).

Τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Φωτίου, αἰωνία ἡ μνήμη!