Ὁσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα κύριε Γαβριήλ, Ἡγούμενε τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Παντοκράτορος,
Ὁσιώτατοι πατέρες καὶ ἀδελφοί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἰδιαιτέρως χαίρομεν πατρικῶς, διότι ἐπισκεπτόμεθα σήμερον τὴν καθ’ ὑμᾶς ἱστορικὴν ταύτην Μονήν, τὴν τιμωμένην ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Παντοκράτορος Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καὶ τοῦτο, διότι, ὡς καλῶς γνωρίζετε, ἡ ἀρχέτυπος, θὰ τὴν ἀπεκαλοῦμεν, καὶ περιώνυμος Μονή, ἡ ἐπονομαζομένη τοῦ Παντοκράτορος, εὑρίσκετο καὶ εὑρίσκεται ὑπὸ ἄλλην μορφήν, σήμερον, εἰς τὴν Πόλιν ἡμῶν, τὴν Βασιλίδα τῶν πόλεων, ἔνθα τὸ πάλαι ἐμόνασαν μεγάλαι πνευματικαὶ μορφαὶ τῆς Βυζαντινῆς περιόδου. Πιθανὸν ἡ Μονὴ αὕτη τῆς Μητρὸς Μεγάλης Ἐκκλησίας, νὰ ἀπετέλεσε τὸ πρότυπον διὰ τοὺς δύο κτήτορας τῆς καθ’ ὑμᾶς Ἱερᾶς Μονῆς, τοὺς μακαριστοὺς στρατηλάτας Ἀλέξιον καὶ Ἰωάννην, διὰ νὰ τὴν ἀφιερώσουν εἰς τὸν Παντοκράτορα Κύριον, διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Ὁποίου οἱ μοναχοὶ ἐξέρχονται τοῦ κόσμου καὶ αἴρουν τὸν ἐλαφρὸν ζυγὸν τῆς μοναχικῆς ἀσκήσεως καὶ πολιτείας.
Εὐχαριστοῦντες θερμῶς διὰ τὴν τιμητικὴν ὑποδοχήν σας, ἅγιε Καθηγούμενε, εὐχόμεθα ὁλοκαρδίως ὅπως ἅπαντες οἱ ἐνταῦθα ἀσκούμενοι ἀναδεικνύησθε εἰς ἐμψύχους εἰκόνας τοῦ ἀρχετύπου, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως μεταμορφῶσθε ἀπὸ δόξης εἰς δόξαν, γινόμενοι ἀδιαλείπτως μέτοχοι τῆς θείας ἐλλάμψεως, ἡ ὁποία κατέλαμψεν εἰς τὸ Θαβώριον Ὅρος κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς φρικτῆς καὶ Θείας Αὐτοῦ Μεταμορφώσεως, καὶ νὰ καταυγάζησθε διὰ τοῦ φωτὸς τῆς ἐπιγνώσεως Αὐτοῦ, μετάρσιοι γινόμενοι τῷ πνεύματι.
Ἀλγούσαμε ψυχικῶς, ὅτε ἡ περίλαμπρος καθ’ ὑμᾶς Ἱερὰ Μονὴ εὑρίσκετο εἰς τὴν κατάστασιν τοῦ ἰδιορρύθμου, ἥτις ἠκολούθει, οὐχὶ βεβαίως πάντοτε, τὰς περιόδους παρακμῆς, μὴ εὐνοοῦσα τὴν καλλιέργειαν τῆς πνευματικῆς ζωῆς καὶ τὴν ἐξάσκησιν τῶν δύο βασικῶν μοναχικῶν ἀρετῶν, εἰς τὰς ὁποίας ὁ Μέγας Βασίλειος ἥδρασε τὴν μοναστικὴν πολιτείαν, ἤτοι τῆς ἀκτημοσύνης καὶ τῆς ὑπακοῆς. Διὸ καὶ τὸ καθ’ ἡμᾶς Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, μὴ ἐπιθυμοῦν τὴν διαιώνισιν τῆς ἰδιορρυθμίας εἰς μίαν παλαίφατον καὶ διὰ τοσοῦτον λαμπροῦ παρελθόντος περιεστολισμένην Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους, ἰδιαίτερον ἐπέδειξεν ἐνδιαφέρον καὶ ἐμερίμνησεν ἐπὶ τῷ τέλει τῆς ἐπαναλειτουργίας τοῦ κοινοβιακοῦ θεσμοῦ διὰ τῆς ἐπανδρώσεως αὐτῆς μετὰ τῆς ἐκλεκτῆς ἀδελφότητός σας ὑπὸ τὸν ἀλήστου μνήμης Ἀρχιμανδρίτην Βησσαρίωνα, πολλὰς καὶ ἀνεκτιμήτους ὑπηρεσίας προσενεγκόντα κατὰ τὴν πρώτην φάσιν τῆς κοινοβιακῆς ζωῆς καὶ μαρτυρίας αὐτῆς.
Σήμερον μετὰ πολλῆς χαρᾶς διαπιστοῦμεν τὴν συνέχισιν τοῦ κοινοβιακοῦ θεσμοῦ∙ δόξα τῷ Θεῷ καί τῇ Κυρίᾳ τοῦ Ὄρους Ὑπεραγίᾳ Θεοτόκῳ, Ἧς ἡ θαυματουργὸς εἰκὼν τῆς Παναγίας τῆς Γεροντίσσης φυλάσσεται καὶ προσκυνεῖται ἐνταῦθα, ἀκοίμητος φρουρὸς τῆς Μονῆς, ὡς τὰ μύρια θαύματά της μαρτυροῦν.
Καὶ νῦν, μετὰ πολλῆς χαρᾶς διαπιστοῦμεν, ὅτι καὶ πάλιν ὑλοχαρεῖ ἡ ἔρημος καὶ ἡ Μονὴ αὕτη ἀνθεῖ ὡς κρίνον καὶ βάλλει τὰς ρίζας αὐτῆς ὡς ὁ Λίβανος (Ὠσηέ, ιδ΄ 7), τὰ κτήρια ἀποκαθίστανται καὶ τὸ ἀλλοιωθὲν ἐν πολλοῖς μοναχικὸν πολίτευμα ἐπανευρίσκει τὸ ἀρχαῖον κάλλος αὐτοῦ εἰς τὸν συντόμως ἀνάγοντα εἰς τελείωσιν ἀγγελομίμητον κοινοβιακὸν βίον.
Θὰ ἦτο δὲ μεγίστη παράλειψις ἐὰν εἰς τὸ σημεῖον τοῦτο δὲν ἀνεφερώμεθα εἰς τὴν συμβολὴν καὶ ἀνεκτίμητον προσφορὰν τοῦ μακαριστοῦ Ἡγουμένου Βησσαρίωνος, ἐκλεκτοῦ πνευματικοῦ τέκνου τοῦ πολιοῦ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ξενοφῶντος Ἀρχιμ. Ἀλεξίου, ὁ ὁποῖος πολλὰ ἐκοπίασε διὰ νὰ στερεώσῃ τὴν νέαν ἀδελφότητα, τὴν ἐγκαταβιώσασαν εἰς τὴν Ἱερὰν ταύτην Μονήν. Ηὐτύχησε νὰ γίνῃ ὁ πρῶτος ἡγούμενος ταύτης μετὰ τὴν ἐπανακοινοβιοποίησιν, θέσας καὶ πάλιν τὰ θεμέλιά της εἰς τὴν συμπαγῆ πέτραν τῆς κοινοβιακῆς πολιτείας. Ὁ μακαριστὸς πολλὰ ἐκοπίασε καὶ διὰ τὴν κτηριακὴν ἀνακαίνισιν αὐτῆς, ἀναδειχθεὶς οἱονεὶ εἰς νέον κτήτορα αὐτῆς.
Κρίμασιν οἷς μόνος Κύριος οἶδεν, ἡρπάγη ἀώρως, νέος εἰσέτι καὶ ἀκμαῖος. Τελειωθεὶς ἐν ὀλίγῳ διὰ τοῦ σταυροῦ τῆς ὀδυνηρᾶς ἀσθενείας, «ἐπλήρωσε χρόνους μακρούς, ἀρεστὴ γὰρ ἦν Κυρίῳ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ» (Σοφ. Σολ 4, 13-14). Κατέλιπε δὲ εἰς ὑμᾶς, ἀδελφοί, τὰ πνευματικὰ αὐτοῦ τέκνα, ὡς πολύτιμον πνευματικὴν παρακαταθήκην τὸ ὑπόδειγμα τοῦ ἐναρέτου βίου του. Εὐχόμεθα νὰ πληροῦνται εἰς αὐτὸν καὶ εἰς τὴν ἀκολουθοῦσαν ἐπὶ τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ Ἀδελφότητά σας, ἅγιε Καθηγούμενε, οἱ λόγοι τοῦ Προφήτου Ὠσηέ (ιδ΄ 8) «Πορεύσονται οἱ κλάδοι αὐτοῦ, καὶ ἔσται ὡς ἐλαία κατάκαρπος, καὶ ἡ ἀφρασία αὐτοῦ ὡς Λιβάνου• ἐπιστρέψουσι καὶ καθιοῦνται ὑπὸ τὴν σκέπην αὐτοῦ• ζήσονται καὶ μεθυσθήσονται σίτῳ• καὶ ἐξανθήσει ὡς ἄμπελος τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ, ὡς οἶνος Λιβάνου». Εἴθε αἱ ἀκοίμητοι εὐχαὶ τοῦ ἀειμνήστου π. Βασσαρίωνος καὶ ὅλων τῶν προαπελθόντων μακαριστῶν πατέρων τῆς Μονῆς νὰ σκεπάζουν τὴν ἀδελφότητα καὶ νὰ τὴν ὁδηγοῦν πρὸς τὸν σκοπὸν τῆς μοναχικῆς ζωῆς: τὴν ἐπίτευξιν τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας διὰ τῆς κατὰ Θεὸν ἀσκήσεως καὶ συνεχοῦς μετανοίας.
Διὰ σύμπασαν τὴν Ἐκκλησίαν ἡμῶν, ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Κυρίου κατέχει ἰδιαιτέραν θέσιν, δηλοῦσα τὴν δυνατότητα διὰ τὴν ἀπὸ τῆς παρούσης ζωῆς πλήρη καὶ προσωπικὴν μετοχὴν εἰς τὴν ἄφθαρτον καὶ ἀΐδιον δόξαν τῆς ἐλευθερίας τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ, ὡς, ἄλλωστε, ἄριστα διατυπώνει ὁ κορυφαῖος τῶν Ἀποστόλων Πέτρος εἰς τὴν Β΄ Ἐπιστολήν του (κεφ. α΄ 16), γράφων ὅτι «οὐ γὰρ σεσοφισμένοις μύθοις ἐξακολουθήσαντες ἐγνώρισαμεν ὑμῖν τὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δύναμιν καὶ παρουσίαν, ἀλλ’ ἐπόπται γενηθέντες τῆς Ἐκείνου μεγαλειότητος». Αὕτη εἶναι ἡ μεγίστη φιλανθρωπία τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ὅτι τὴν δυνατότητα διὰ τὴν μετοχὴν εἰς τὴν δόξαν, εἰς τὸ φῶς τοῦ Προσώπου Αὐτοῦ, δὲν τὴν ἔδωκε μόνον εἰς τοὺς τρεῖς Μαθητάς, τοὺς ὁποίους παρέλαβε μετ’ Αὐτοῦ εἰς τὸ Θαβώριον Ὄρος, ἀλλ’ ἔκτοτε καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας εἰς κάθε ἄνθρωπον δίδει τὴν δυνατότητα τῆς προσωπικῆς του μεταμορφώσεως ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ. Ὅμως, ὅλως ἰδιαιτέρως διὰ τὸν Ὀρθόδοξον μοναχισμόν, ἡ Μεταμόρφωσις ἀποτελεῖ τὴν πεμπτουσίαν τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὑπάρξεώς του, τὸ καθημερινὸν σύνθημα καὶ τὸ συνεχὲς βίωμα ἑκάστου Ὀρθοδόξου μοναχοῦ, ὁ ὁποῖος ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ παραμένῃ διαρκῶς ἐν τῷ Χριστῷ, νὰ ἀκούῃ ἀδιαλείπτως καὶ μυστικῶς, κεκλεισμένος εἰς τὸ ταμιεῖον τῆς καρδίας του, τὴν φωνὴν τὴν ἐξενεχθεῖσαν ὑπὸ τῆς μεγαλοπρεποῦς δόξης: «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, εἰς ὃν ἐγὼ ηὐδόκησα» (Β΄ Πέτρ. α΄ 18) καὶ νὰ γίνεται ὄντως ἐπόπτης τῆς Ἐκείνου μεγαλειότητος.
Μετ᾿ ἰδιαιτέρας δὲ συγκινήσεως ἐνθυμούμεθα ἐνταῦθα, ὅτι εἷς ἐκ τῶν ἐκλεκτοτέρων προκατόχων ἡμῶν εἰς τὴν πρόσφατον ἱστορίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὁ ἀοίδιμος Ἰωακεὶμ ὁ Γ΄, ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ ὁποίου συμπληροῦται αἰὼν τὸ ἐπιόν ἔτος, Ἁγειορίτης ὄντως, ψυχῇ τε καὶ σώματι, συνέδεσεν ἀδιαρρήκτως τὴν Μητέρα ἡμῶν Ἐκκλησίαν καὶ τὸ Ἅγιον Ὅρος μέσῳ τῆς ἑορτῆς ταύτης τῆς Μεταμορφώσεως κατὰ τὸ διάστημα τῆς ἐνταῦθα πολυετοῦς διαμονῆς του. Ὁ μακαριστὸς πολλάκις τολμηρῶς ἀνήρχετο τὴν ἀνάντη καὶ ἀπόκρημνον ὁδὸν τὴν ἄγουσαν πρὸς τὴν ὑψικάρρηνα τοῦ Ἱεροῦ Ἄθω κορυφήν, διὰ νὰ ὑπενθυμίζῃ εἰς ἡμᾶς ὅτι μόνον οἱ τῷ ὕψει τῶν ἀρετῶν ἐπαρθέντες καὶ τῆς ἐνθέου τῆς Μεταμορφώσεως δόξης ἀξιωθήσονται.
Γνωρίζομεν, βεβαίως, ἅγιε Καθηγούμενε, τὰς δυσκολίας αἱ ὁποῖαι ὑπάρχουν, τὰς χαινούσας πληγὰς τὰς ὁποίας παρελάβετε, τὰς πολλαπλᾶς ἀνάγκας, τὸ πλῆθος τῶν προσκυνητῶν. Ὅμως, ἡ χεὶρ τοῦ Παντοδυνάμου Κυρίου, ἡ ὁποία κατηύθυνεν ὅλον αὐτὸ τὸ διάστημα τὴν ἀνασκευὴν τῶν πεπτωκότων, αὕτη θὰ μεριμνήσῃ διὰ τὴν τελικὴν αἰσίαν ἔκβασιν καὶ θὰ στέψῃ μετ’ ἐπιτυχίας τὸν καθ’ ἡμέραν ἀγῶνα σας. Διὰ τοῦτο καὶ πατρικῶς προτρεπόμεθα ὑμᾶς διὰ τῶν λόγων τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου (Α΄ Ἐπιστολή, 1,22-23), ἵνα συνεχίζητε τὸν καθ’ ἡμέραν ἀγῶνα σας «τὰς ψυχὰς ὑμῶν ἡγνικότες ἐν τῇ ὑπακοῇ τῆς ἀληθείας διὰ Πνεύματος εἰς φιλαδελφίαν ἀνυπόκριτον, ἐκ καθαρᾶς καρδίας ἀλλήλους ἀγαπήσατε ἐκτενῶς, ἀνεγεγεννημένοι οὐκ ἐκ σπορᾶς φθαρτῆς, ἀλλὰ ἀφθάρτου, διὰ λόγου ζῶντος Θεοῦ καὶ μένοντος εἰς τὸν αἰῶνα».
Ἔχοντες, λοιπόν, πρῶτον τὴν Χάριν καὶ Εὐλογίαν τῆς Κυρίας Θεοτόκου τῆς Γεροντίσσης, τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Φανερωμένου, καὶ ἔπειτα τὴν στοργὴν καὶ τὴν φροντίδα τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, ἀγωνισθῆτε ὅλαις δυνάμεσιν, ὥστε νὰ φανῆτε ἄξιοι τῆς μεγίστης τιμῆς καὶ κλήσεως τὴν ὁποίαν σᾶς ἔκαμεν ὁ Κύριος καὶ σᾶς κατέταξεν εἰς τὸ ἰσάγγελον τάγμα τῶν Ὀρθοδόξων μοναζόντων, ἀποκτῶντες τὸ «θεῖον καὶ ἄρρητον κάλλος τῶν ἀρετῶν», τῶν εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβιβαζουσῶν.
Καὶ πάλιν εὐχαριστοῦντες θερμῶς διὰ τὴν ὑποδοχήν, ὑψοῦμεν πατρικῶς καὶ δεητικῶς τὰς χεῖρας ἡμῶν καὶ εὐλογοῦμεν τὴν θεόλεκτον συνοδείαν σας, ἐξαιτούμενοι μόνιμον τὴν γλυκεῖαν παράκλησιν καὶ τὴν ἔκχυσιν τῶν ποταμῶν τῶν δωρεῶν καὶ χαρίτων τοῦ Παντοκράτορος Χριστοῦ ἐπὶ τὴν εὐλογημένην ἀδελφότητά σας.