Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Μιχαλουπόλεως καί Κασσοβίας κύριε Γεώργιε,
Σεβασμιώτατε κύριε Stanislav Zvolenskỳ, Ἀρχιεπίσκοπε τῶν ἐν Bratislava Ρωμαιοκαθολικῶν, Πρόεδρε τοῦ Ρωμαιοκαθολικοῦ Ἐπισκοπικοῦ Συμβουλίου Σλοβακίας,
Σεβασμιώτατε κύριε Miloš Klatik, Γενικέ Ἐπίσκοπε τῆς ἐν Σλοβακίᾳ Λουθηρανικῆς Ἐκκλησίας, Πρόεδρε τοῦ Οἰκουμενικοῦ Συμβουλίου τῆς Σλοβακίας,
Σεβασμιώτατε κύριε László Fazekas, Γενικέ Ἐπίσκοπε τῆς Μετερρυθμισμένης Ἐκκλησίας, Ἀντιπρόεδρε τοῦ Οἰκουμενικοῦ Συμβουλίου τῆς Σλοβακίας,
Ἱερώτατοι ἅγιοι Ἀδελφοί,
Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Χριστός Ἀνέστη!
Δοξάζομεν ἐν πρώτοις τόν Ἀναστάντα Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ὁ ὁποῖος κατηξίωσε τήν ἡμετέραν Μετριότητα νά ἔλθωμεν εἰς τήν χώραν ταύτην τῆς Σλοβακίας, νά σᾶς συναντήσωμεν καί νά σᾶς μεταφέρωμεν τήν εὐλογίαν καί τόν χαιρετισμόν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας τήν κ λ η ρ ο δ ο σ ί α ν ἐκλήθητε νά διακονῆτε εἰς τήν εὐλογημένην ταύτην Χώραν, ἔνθα πρό χιλιετίας καί πλέον ἐπάτησαν οἱ πόδες τῶν Ἁγίων Ἱεραποστόλων καί Ἰσαποστόλων Κυρίλλου καί Μεθοδίου καί εὐηγγελίσθησαν καί ἐκήρυξαν ἀγαθά, τήν πίστιν καί τήν εἰρήνην, τήν Ὁδόν καί τήν Ἀλήθειαν καί τήν Ζωήν.
Μέ τήν καρδίαν πλήρη ἀγαλλιάσεως ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἤλθομεν σήμερον πρός συνάντησίν σας, διά νά εὑρεθῶμεν ἐν ἀγάπῃ ἐπί τό αὐτό μετά τῶν Ἱεραρχῶν τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Τσεχίας καί Σλοβακίας καί τῶν ἐκπροσώπων τῶν ἄλλων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν τῆς Σλοβακίας καί νά ἀπευθύνωμεν δόξαν καί εὐχαριστίαν τῷ Κυρίῳ ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστῷ.
Ἤλθομεν ἐδῶ διότι -ὑπείκοντες εἰς τούς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου- πιστεύομεν ὅτι παρ᾿ ὅλον ὅτι ἀποτελούμεθα ἐκ πολλῶν μελῶν, ἕν μόνον τυγχάνει τό σῶμα. Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος, αὐτός ὁ ὁποῖος ἠγάπησε τόν Χριστόν τελειωτικῶς, ἔγραψε τήν ἀνεπανάληπτον φράσιν: “Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;” (Ρωμ. η΄ 35). Ἀσφαλῶς οὔτε θλῖψις, οὔτε σπάθη, οὔτε θάνατος, οὔτε ἑτέρα ἀγάπη δύναται νά εἶναι πλέον δυνατή ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ δι᾿ ἡμᾶς. Ἑπομένως, ἐάν μένωμεν ἐν τῇ ἀγάπῃ τοῦ Χριστοῦ, κατανοοῦμεν τί σημαίνει τό νά ἀνήκωμεν εἰς τό Σῶμα Αὐτοῦ.
Ὁ ἄνθρωπος, δυστυχῶς, κατ᾿ ἐπιρροήν τοῦ πονηροῦ, ἐπίστευσε πολλάς φοράς κατά τόν ροῦν τῆς ἱστορίας, ὅτι ἕκαστον μέλος ἠδύνατο νά ζήσῃ ἀνεξάρτητον τοῦ Σώματος. Τοῦτο συνιστᾷ τήν ἱστορίαν πιστότητος-ἀπιστίας τῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν. Πιστότητος ἐν τῷ κοινῷ αἰσθήματι τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, ἀνεξαρτήτως τοῦ πλήθους τῶν μελῶν.
Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς εἰς τήν προσευχήν Του πρός τόν Πατέρα ἀναλαμβάνει τήν ἀνθρωπίνην ἀδυναμίαν, αἰσθάνεται τόν πόνον ἐκ τῆς ἀποστάσεως μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου, αἰσθάνεται τήν ἀπόστασιν ἡ ὁποία χωρίζει τόν ἄνθρωπον ἀπό τόν ἀδελφόν του καί παρακαλεῖ τόν Πατέρα. Προσεύχεται πρός τόν Πατέρα Του διά τήν ἑνότητα, ὡς ἐπιγραμματικῶς μαρτυρεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης: “Πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτούς ἐν τῷ ὀνόματί Σου ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἕν καθώς ἡμεῖς” (Ἰωαν. ιζ΄ 11,12).
Διαβλέπομεν εἰς τοῦτο ἅπαν τό μεγαλεῖον τῆς ἑνότητος ἐν τῷ Θεῷ καί τό βάθος τοῦ Τριαδικοῦ “εἶναι”: τόν Υἱόν ἐν τῷ Πατρί διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διαισθανόμεθα ἐκείνην τήν βαθεῖαν ἀγαλλίασιν ἡ ὁποία ὑφίσταται μόνον εἰς τήν σχέσιν τῶν Θείων Προσώπων. Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης συνεχίζει ἀναφερόμενος εἰς τήν προσευχήν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ: “ἵνα ἔχωσι τήν χαράν τήν ἐμήν πεπληρωμένην ἐν αὑτοῖς” (ὅ.π. 13-14). Αὐτή ἡ χαρά, ἡ ὁποία εἶναι ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καθίσταται πληρότης ἐν τῇ κοινωνίᾳ μετά τοῦ δημιουργήματος: “ἁγίασον αὐτούς ἐν τῇ ἀληθείᾳ σου· ὁ λόγος ὁ σός ἀλήθειά ἐστι” (ὅ.π. 17-18), συνεχίζει ἀκόμη ὁ Μαθητής τῆς ἀγάπης.
Δυνάμεθα διά τοῦτο νά τονίσωμεν μετά βεβαιότητος ὅτι ὁ Χριστός ὑπέδειξεν ἡμῖν τήν ὁδόν Αὐτοῦ εἰς πᾶσαν στιγμήν τῆς ζωῆς μας. Καί ὅσον ἀφορᾷ εἰδικῶς εἰς τήν περίπτωσιν τῆς Σλοβακίας, ὁ Κύριος διά τῶν Ἰσαποστόλων Κυρίλλου καί Μεθοδίου πρό μιᾶς καί πλέον χιλιετίας, καθωδήγησεν αὐτούς πρός ἕν α ἴ τ η μ α: νά εὐαγγελισθοῦν καί νά διδάξουν τό Θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Ἑορτάζοντες τήν ἐπέτειον τῆς ἐλεύσεώς των ἐδῶ καί τά ἀποτελέσματα τοῦ ἔργου των, δέν παύομεν νά ζητοῦμεν παρ᾿ ἑαυτῶν καί ἀλλήλων τήν ἀναγκαιότητα νά εἴμεθα ἕν. Δηλαδή ζητοῦμεν καί ἐπιδιώκομεν τήν ἐπικράτησιν τοῦ Θελήματος τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος μᾶς ζητεῖ νά εἴμεθα ἕν, ὡς Αὐτός καί ὁ Πατήρ ἕν εἰσιν· μᾶς καθιστᾷ μετόχους τῆς πληρότητος τῆς Αὐτοῦ χαρᾶς καί μᾶς καθιεροῖ εἰς τήν Ἀλήθειαν.
Κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπον ἡ ἀπόστασις μεταξύ τοῦ Δημιουργοῦ καί τοῦ δημιουργήματός Του δύναται νά μεταστραφῇ. Ἡ ἀγάπη τήν ὁποίαν ἐνεφύσησεν ὁ Θεός πρός τό δημιούργημά του κατά τήν πρᾶξιν τῆς δημιουργίας ἐπιστρέφει πρός τόν Θεόν, ὅταν τό δημιούργημα ἀποδέχεται τόν Θεόν καί γίνεται ἕν μετά τοῦ Δημιουργοῦ του.
Παρομοίως, αἱ Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι, τάς ὁποίας ἐκπροσωπεῖτε, ὅσον περισσότερον γνωρίζουν νά μεταστρέφωνται εἰς τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ, τόσον περισσότερον θά δυνηθοῦν νά κατανοήσουν ἡ μία τήν ἄλλην ἐν τῇ Ἀληθείᾳ.
Αὐτή ἡ Ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ ἄδεται καί λάμπει εἰς τούς Μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ. Οἱ Μάρτυρες εἶναι οἱ κατ᾿ ἐξοχήν μάρτυρες μιᾶς πίστεως καί μιᾶς ἀγάπης πρός τόν Θεόν, πέραν παντός ὁρίου. Οἱ Ἅγιοι Πάτρωνες τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ ἐν Σλοβακίᾳ, Κύριλλος καί Μεθόδιος, οἱ τοπικοί Ἅγιοι κατά τήν διαρρεύσασαν χιλιετίαν, ἀνώνυμοι οἱ πολλοί καί ἐπώνυμοι οἱ ὀλίγοι, ἡ ἱστορική ἐπέτειος τήν ὁποίαν ἑορτάζομεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ταύτῃ ἰδιαιτέρως ὡς μ ν ή μ η ν καί ὡς ἀ ν α γ ν ώ ρ ι σ ι ν, ἀλλά καί ὡς π α ρ ά δ ε ι γ μ α, ἀποτελοῦν τούς ὁδηγούς πρός τήν ἑνότητα. Ἐντός τοῦ πλέγματος τούτου προσευχόμεθα μεθ᾿ ὅλων ὑμῶν τῶν παρόντων διά τήν πρεσβείαν τῶν Μαρτύρων καί Ἁγίων Διδασκάλων οἱ ὁποῖοι ἐφώτισαν τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί ἐν τῇ χώρᾳ ταύτῃ, ὥστε νά καταστῶμεν ἕν ἐν πληρότητι πάντων τῶν μελῶν αὐτοῦ.
Ἡ ἡμετέρα Μετριότης ὡς διάδοχος εἰς τήν Πατριαρχικήν Καθέδραν τῆς Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης τοῦ τῆς Ἐκκλησίας Πατρός Φωτίου τοῦ Μεγάλου, τοῦ πέμψαντος τόν Κύριλλον καί τόν Μεθόδιον ἐνταῦθα, ἔρχεται σήμερον ὅπως ἐνισχύσῃ τόν σύνδεσμον ὅστις, ἄν καί ἐχάθη διά μέσου τῶν αἰώνων, ἐκ νέου εἰς τούτους τούς χρόνους τοῦ Κυρίου ἀναπτύσσεται καί δίδει νέους καρπούς.
Αἱ φυσικαί ἀποστάσεις αἱ ὁποῖαι εἰς τούς ἀρχαίους χρόνους ἦσαν πάντοτε τεράστιαι, μᾶς ἀποκαλύπτονται ἀσήμαντοι ἐνώπιον τῆς σχέσεως μεταξύ Ἱεροῦ Φωτίου καί Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου, ὅτε ὁ Ἅγιος τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπέστελλεν αὐτούς ἐνταῦθα.
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Κατανοοῦμεν ὅτι αἱ ἀποστάσεις δέν κατεκράτουν τήν ἀγάπην μεταξύ τῶν ἀδελφῶν, ἡ Ἐκκλησία ἀνῆκεν ἐν τῇ πληρότητι αὐτῆς εἰς τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἀλήθεια ἐθριάμβευε καθ᾿ ἅπασαν τήν χριστολογικήν αὐτῆς διατύπωσιν τῆς Πρώτης Χιλιετίας.
Δι᾿ αὐτόν τόν λόγον, ἡ ἡμετέρα Μετριότης, πιστεύομεν ὅτι ἡ ἐπίσκεψις ἡμῶν αὕτη δύναται νά ἐκπροσωπῇ σήμερον, μετά ἀπό 1000 καί πλέον ἔτη, τήν διάπυρον ἐπιθυμίαν τοῦ Πατριάρχου ἐκείνου νά ἴδῃ τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ κηρυττόμενον καί διαδιδόμενον εἰς ἅπασαν τήν οἰκουμένην, τήν ὁποίαν ὁ Κύριος τῆς Ἐκκλησίας θέλει Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν, ἡνωμένην. Εἴμεθα ἐδῶ διά νά εἴπωμεν εἰς ὑμᾶς, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ὅτι σᾶς ἀγαπῶμεν· ὅτι αἱ τεράστιαι γεωγραφικαί ἀποστάσεις δέν μᾶς φοβίζουν· μόνον αἱ ἀποστάσεις μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν μᾶς κάμνουν νά αἰσθανώμεθα τήν μοναξιάν τῆς καρδίας.
Τό ἐπιτελεσθέν εἰς τούς Σλαβικούς λαούς ὑπό τῶν Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου ἔργον εἶναι καί ἦτο ἀδιανόητον. Ἦτο ὅμως ἀληθές, διό καί συνεπές καί συνεχές. Πολλά ἐχάθησαν κατά τήν παρελθοῦσαν χιλιετίαν. Τά ἀνθρώπινα κράτη, οἱ ἄνθρωποι, αἱ γενεαί παρῆλθον. Ἔγιναν καί γίνονται κοσμογονικαί ἀλλαγαί.
Ὅμως τήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας κατευθύνει ἡ “ἀεννάως βρύουσα ζωτική Πηγή”, ὁ ἄναρχος, ὁ ἀόρατος, ὁ ἀκατάληπτος, ὁ ἀνερμήνευτος, ὁ ἀπείραστος, εὔσπλαγχνος καί μόνος φιλάνθρωπος Κύριος, “ὅς πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν” (Α´ Τιμ. β΄,4-5). Βλέπων τήν γνησίαν ἀναζητητικήν πρόθεσιν τῶν καρδιῶν μας ὁρμᾷ ὡς πολεμιστής τῆς Ἀποκαλύψεως καί ἐπιλέγει τούς ἐραστάς τῆς ἀ λ η θ ε ί α ς, τούς σφραγίζει μυστικῶς καί τούς τοποθετεῖ λύχνους ἐπί τήν λυχνίαν διά νά λάμπουν πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ καλοπροαιρέτοις καί μή συνανθρώποις (πρβλ. Ματθ. ε΄,15).
Ὁ ταλαίπωρος κόσμος πολλά ἀναμένει ἐξ ἡμῶν, θεωρῶν τήν ἀποστολήν μας οὐράνιον καί θεϊκήν. Βλέπετε, ὅτι ἐπί παγκοσμίου ἐπιπέδου τά πολιτικοκοινωνικά σχήματα καί αἱ ἰδεολογίαι καταρρέουν καί ἀφήνουν τάς θεοπλάστους ψυχάς τῶν ἀνθρώπων ἀπηλπισμένας καί πεινώσας ἀπεγνωσμένως τήν ἀλήθειαν τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ.
Ἡμεῖς πάντες, ἀξιωθέντες Χάριτι Θεοῦ νά διακονῶμεν τήν Ἐκκλησίαν, τόν Χριστόν καί τόν συνάνθρωπον καί μάλιστα πολλοί ἐξ ἡμῶν ἐνδεδυμένοι τόν ποδήρη χιτῶνα τῆς ἱερατείας, ἄς μή ἀπελπίσωμεν ὅσους προσβλέπουν εἰς ἡμᾶς μετά πολλῆς τῆς προσδοκίας.
Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ, “κλήσεως ἐπουρανίου μέτοχοι” (Ἑβρ. γ΄,1),
Θά ἠδυνάμεθα ἐπί ὥρας καί ἡμέρας νά ὁμιλῶμεν περί τῆς ἀξίας τῆς κλήσεώς μας καί τῶν ἐξ αὐτῆς ἀπορρεουσῶν εὐθυνῶν μας. Ὅμως πιστεύοντες, ὅτι “ὑμεῖς θεοδίδακτοί ἐστε” (Α´ Θεσσαλ. 4,9) σᾶς διαβεβαιοῦμεν, ὅτι ἐπαινοῦντες τόν ζῆλον σας καί ἐν ἐπιγνώσει εὐθύνης ἀναγνωρίζοντες τήν ἐν μαρτυρίᾳ ἀληθείας παρουσίαν σας εἰς τήν Σλοβακικήν Χώραν, θά παρακολουθῶμεν συνεχῶς τήν ἐνταῦθα διακονίαν σας, θά εὐχώμεθα δι᾽ αὐτήν καί θά χαίρωμεν πληροφορούμενοι τήν ὁσημέραι πνευματικήν πρόοδόν σας προσωπικῶς καί τῶν εὐλαβῶν ποιμνίων σας, μετά τῶν ὁποίων εἴθε νά ὑπερβῶμεν τάς διαιρέσεις καί τά χάσματα τά ἐμποδίζοντα ἡμᾶς νά ἴδωμεν καθαρῶς τό Φῶς, καί νά εἴμεθα ἕν, καθώς καί ὁ Χριστός ἕν ἐστι μέ τόν Πατέρα καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἐν τρισίν ὑποστάσεσιν, ἐν μιᾷ τῇ οὐσίᾳ, μία Θεότης καί Βασιλεία, τῆς κοινωνίας τῆς Ὁποίας εἴθε νά γίνωμεν ἅπαντες μέτοχοι καί ὁμοτράπεζοι εἰς τό ἐπουράνιον καί νοερόν Θυσιαστήριον τῆς Ἄνω Ἱερουσαλήμ μετά πάντων τῶν Ἁγίων.
Οἱ Ἅγιοι Κύριλλος καί Μεθόδιος ἐκ Θεσσαλονίκης, ὁ Πατριάρχης Φώτιος, ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, μᾶς τό ἀπέδειξαν εἰς τήν πρᾶξιν. Εἰς ἡμᾶς, εἰς τάς Ἐκκλησίας μας ἀνήκει σήμερον ἡ ὑποχρέωσις ὅπως ἐπισυνάψωμεν ἐκείνην τήν Ἀγάπην ἐν τῇ Ἀληθείᾳ, διά τήν ὁποίαν ὁ ἴδιος ὁ Χριστός προσηυχήθη εἰς τόν Πατέρα, διά νά εἴμεθα πάντοτε ἕν μόνον. Αἱ προσευχαί καί αἱ πρεσβεῖαι τῶν κοινῶν μας Ἁγίων καί Μαρτύρων ἄς μᾶς συνοδεύουν κατ᾿ αὐτήν τήν πορείαν μέχρις ὅτου “ἡμέρα ἀνατείλει”.
Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί Πατρός καί ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μεθ᾽ ὑμῶν, ἀδελφοί κατά πνεῦμα. Ἀμήν.