Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
«Πεποικιλμένη τῇ θείᾳ δόξῃ, ἡ ἱερά καί εὐκλεής» μνήμη τῆς Θεοτόκου Παρθένου, «πάντας συνηγάγετο» τούς πιστούς εἰς τόν περίσεμνον τοῦτον καί ἱερώτατον Ναόν, τόν τιμώμενον ἐπί τῷ ἁγίῳ ὀνόματι Αυτῆς, τῆς «Παναγίας Ἐλπίδος» «εἰς εὐφροσύνην» πνευματικήν καί δοξολογίαν τοῦ ὀνόματος τοῦ Υἱοῦ Αὐτῆς, ἐν τῷ ὁποίῳ «πᾶν γόνυ κάμψει ἐπουρανίων καί ἐπιγείων καί καταχθονίων».
Συνήγαγεν ἡμᾶς ἡ μνήμη τῆς μακαρίας Κοιμήσεως καί τῆς εἰς οὐρανούς Μεταστάσεως τῆς Θεομήτορος, διά νά προσκυνήσωμεν τήν ἁγίαν Μητρικήν αὐτῆς μορφήν χρυσοκέρινον, ἱεροπρεπῆ, τρανῶς ἡπλωμένην, ὑπτίαν ἐπί τῆς νεκρικῆς κλίνης, καί νά ἀποθέσωμεν εἰς αὐτήν τά εὐωδέστερα ἄνθη τῆς εὐλαβείας, τῆς τιμῆς, τῆς εὐγνωμοσύνης καί τῆς υἱϊκῆς ἀφοσιώσεως ἡμῶν καί ἀγάπης. Διά νά ἴδωμεν κλειστά τά ὄμματα τά ἅγια, τά ὁποῖα εἶδον μητρικῶς καί ἐθαύμασαν τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ γενόμενον Υἱόν τοῦ Ἀνθρώπου. Διά νά ἴδωμεν σιωπῶντα, σιωπήν γλυκυτάτην, τά χείλη, τά ὁποῖα ἐμεγάλυναν ἐνωρίτατα τό ὄνομα τοῦ Κυρίου καί κατεφίλησαν τό Θεῖον Βρέφος, λαβόν σάρκα καί ὀστᾶ ἐκ τῆς σαρκός καί τῶν ὀστῶν αὐτῆς, τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διά νά ἴδωμεν ἐσταυρωμένα σεμνοπρεπέστατα τάς τίμιας χεῖρας, αἱ ὁποῖαι ἐβάστασαν τόν Βαστάζοντα τά Σύμπαντα. Διά νά ἴδωμεν ἀκίνητους τούς πόδας, οἱ ὁποῖοι παιδιόθεν ἐβάδισαν ἐν μοναδικῇ συνεπείᾳ τήν ὁδόν τοῦ Κυρίου καί συνώδευσαν μητρικῶς μετά ταῦτα τόν Υἱόν καί Θεόν Της μέχρι Σταυροῦ καί Τάφου καί ἔδειξαν εἰς ὅλας τάς γενεάς τῶν πιστῶν τό ὑψηλότερον ὑπόδειγμα ἀκολουθήσεως τῶν ἰχνῶν τοῦ Κυρίου. Διά νά ἴδωμεν τό ὅλον ἅγιον Θεομητορικόν σῶμα δίχως πνοήν, ἀκολουθοῦν τό κοινόφλητον χρέος τοῦ θανάτου.
Συνήγαγεν ἡ μνήμη τῆς Κοιμήσεως τῆς Παναγίας, ὅλα τά τέκνα τοῦ Κοντοσκαλίου τά ὁποῖα ἐγεννήθησαν καί ἐμεγάλωσαν ὑπό τήν σκέπην Της καί ἐγαλουχήθησαν μέ τήν ἐλπίδα Της. Ἀλλ᾿ ὄχι μόνον ὅσα ἀκόμη διαβιοῦν εἰς τήν Πόλιν ἡμῶν, ἀλλά καί τά ἄλλα, τά ξενητευμένα εἰς τό Κλεινόν Ἄστυ τῶν Ἀθηνῶν, τά ὁποῖα σήμερον, προσῆλθον εἰς εὐλαβῆ προσκύνησιν τῆς Προστάτιδός των καί εἰς πνευματικήν ἀναβάπτισίν των εἰς τήν ἀγίαν κολυμβῆθραν τῶν ἱερῶν Παραδόσεων τῆς Βασιλίδος ταύτης -πάντοτε διά τούς Ὀρθοδόξους- Πόλεως, καί ἀνανέωσιν τῶν μετ᾿ αὐτῆς ἀκαταλύτων δεσμῶν αἵματος καί πνεύματος· βίου καί ζωῆς· πολιτισμοῦ καί ἁγίας ἀλυμάντου Χριστιανικῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Ἰδιαιτέρως πρός αὐτά ἀπευθύνομεν ἀπό κέντρου πατρικῆς καρδίας τό θερμότερον «καλῶς ὁρίσατε». Ἀσφαλῶς ὡραιότερον τρόπον ἑορτασμοῦ τῆς μεγάλης σημερινῆς ἑορτῆς, τοῦ «πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ» -ὡς ὠνόμαζεν αὐτήν ὁ ἀοίδιμος Κόντογλου- δέν θά ἠμπορούσατε νά ἐπιλέξητε ἀπό τήν ἱεραποδημίαν, τήν ὁποίαν πραγματοποιεῖτε εἰς τήν Γενέτειραν, εἰς τό Κοντοσκάλι, εἰς τόν περίπυστον ἑορτάζοντα Ναόν τῆς Παναγίας Ἐλπίδος -τῆς Ἐλπίδος τῶν Ἀπηλπισμένων, τῆς Ἑλπίδος τῶν Χριστιανῶν, τῆς ἀκαταισχόντου Ἐλπίδος τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων καί ἑνός ἑκάστου ἐξ ἡμῶν προσωπικῶς. Ἄξιον τό προσκύνημα σας, ἀδελφοί. Ἄξιοι, ὅλοι σας, τοῦ μισθοῦ τοῦ κόπου σας νά ἔλθητε, νά συνεορτάσωμεν, νά συνευφρανθῶμεν, νά συμπνευματισθῶμεν, νά ἑνώσωμεν τάς καρδίας καί τήν προσευχήν μας εἰς τήν Εὐχαριστιακήν αὐτήν σύναξιν ἡμῶν, πρός δόξαν τοῦ Μεγάλου Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τιμήν τῆς Παναχράντου καί παναγίας Αὐτοῦ Μητρός.
«Πεποικιλμένη τῇ θείᾳ δόξῃ» πάντοτε ἀσφαλῶς, ἐξαιρέτως ὅμως σήμερον εἰς τήν ἑορτήν Της, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος. Εἶχεν ἀπό ἀρχαίων ἀκόμη χρόνων ὑμνήσει ὁ Ψαλμῳδός προφητικῶς τήν Παρθένον, ψάλλων: «Παρέστη ἡ Βασίλισσα ἐκ δεξιῶν Σου, ἐν ἱματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Καί: «Πᾶσα ἡ δόξα τῆς θυγατρός τοῦ Βασιλέως ἔσωθεν, ἐν κροσσωτοῖς χρυσοῖς περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Δόξα λέγεται εἰς τήν Θείαν Γραφήν καί ἡ Χάρις· ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Ὁ Γαβριήλ εἰς τόν Εὐαγγελισμόν ἐχαιρέτησε τήν Παρθένον ὡς «Κεχαριτωμένην» -πλήρη δηλαδή Θείας Χάριτος. Τοῦτο συνεπάγεται καί ἐκ τοῦ ὅτι πᾶσα ἡ δόξα αὐτῆς ἔρχεται μέσα ἀπό τήν καρδίαν καί τήν ψυχήν Της ὅπου κατῴκησεν ἡ Θεία Χάρις. Μέσα ἀπό τά καθαρώτατα καί παρθενικώτατα σπλάγχνα Της, ὅπου ἐπεδήμησεν αὐτοπροσώπως ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί κατέστησε τήν μακαρίαν κοιλίαν Της «ἡλιοστάλακτον θρόνον» τῆς Θεότητος, εὐρύχωρον σκήνωμα, πλατυτέραν τῶν οὐρανῶν, θρόνον χερουβικόν, στάμναν χρυσῆν τοῦ αἰωνίου μάνα, ἤτοι τοῦ Οὐρανίου Ἄρτου, τοῦ Δεσποτικοῦ Σώματος, σκηνήν τοῦ Μαρτυρίου τῆς Ἀληθείας, χρυσοῦν θυμιατήριον ἔχον ἐν αὐτῷ τόν ἄνθρακα Χριστόν, τόν κατακαίοντα τήν ἁμαρτίαν, τόν θάνατον καί τό ψεῦδος καί ἀναδίδοντα ὀσμήν εὐωδίας πνευματικῆς, τήν χάριν καί τήν ἀλήθειαν καί τήν ζωήν τήν αἰώνιον. Δόξα τῆς Θεοτόκου ἡ Θεία Χάρις καί μάλιστα ὄχι γενικῶς καί ἀορίστως, ἀλλά προσωπικῶς: Δόξα τῆς Θεοτόκου εἶναι ὁ Χριστός. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ὄντως δόξα, ἡ ἀμάραντος, ἡ ἄφθιτος, ἡ εἰς τούς αἰῶνας ζῶσα καί μένουσα καί δοξάζουσα καί λαμπρύνουσα καί ζωογονοῦσα καί ἁγιάζουσα καί θεοῦσα τούς πιστούς, ὅσοι μέ συνέπειαν ἠκολούθησαν τό τίμιον παράδειγμα τῆς Θεοτόκου εἰς τήν Πίστιν, εἰς τήν Ὑπακοήν εἰς τό θεῖον Θέλημα, εἰς τήν Ἁγνότητα καί καθαρότητα, εἰς τήν ἀφοσίωσιν εἰς τόν Θεόν καί τήν ἀγάπην καί στοργήν πρός τόν ἄνθρωπον.
Πόσον δοξάζεται καί ὀμοφαίνει καί λαμπρύνεται ἡ Ἐκκλησία μας ἡ Ὀρθόδοξος μέ τήν Θεοτόκον! Πόσον παρηγορεῖται καί ἀναψύχεται ὁ κόσμος τῆς πίστεως μέ τήν Κυρίαν τῶν Ἀγγέλων! Πόσον παραμυθούμεθα ὅλοι καί στηριζόμεθα καί λαμβάνομεν νέαν δύναμιν καί ὑπομονήν ἀπό τήν Παναγίαν Μητέρα μας! Ἡμεῖς δικαιώνομεν τήν προφητείαν, τήν ὁποίαν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἔθεσεν εἰς τά χείλη Της: «Ἰδού γάρ ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσι με πᾶσαι αἱ γενεαί». Τήν ἔχομεν εἰς τό κέντρον τῆς λατρείας μας, εἰς τό μέσον τῆς εὐσεβείας μας, εἰς τήν ἑστίαν τοῦ σεβασμοῦ μας, εἰς τόν θρόνον τῆς καρδίας μας. Μετά ἀπό τόν Υἱόν Της, εἰς Αὐτήν καταφεύγομεν καί εἰς Αὐτήν ἀποθέτομεν τάς ἐλπίδας μας. Πᾶσαν ἐλπίδα δι᾽ ἕνα καλύτερον αὔριον· διά τά παιδιά μας· δι᾽ ἡμᾶς τούς ἰδίους· διά τό Γένος· διά τήν Γενέτειραν· διά τά ἐνταῦθα ἱερά καί ὅσια· διά τό περιβάλλον· διά τόν κόσμον ὅλον· διά τόν ἐπί γῆς βίον μας καί διά τήν ζωήν τῆς αἰωνιότητος· διά τά πρόσκαιρα βάσανα καί προβλήματα, ἀλλά καί διά τήν ὑψίστην ὑπόθεσιν τῆς καλῆς ἀπολογίας, τῆς ἐπί τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ἀπαλλαγῆς ἡμῶν ἐκ τῶν αἰωνίων δεινῶν καί βασάνων. Ἐκτίσαμεν Ναούς, ὡς ὁ παρών, καί Μονάς καί Λαύρας καί ἐξωκκλήσια εἰς τό ὄνομα Αὐτῆς. Ἱστορήσαμεν εἰκόνας ἁγίας, ἤδη ἀπό τοῦ ἱερωτάτου Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ μέχρι καί σήμερον. Ἐθεσπίσαμε νηστείαν δύο ἑβδομάδων πρός τιμήν Της. Συνεθέσαμεν ἀκολουθείας καί Ὕμνους Ἀκαθίστους καί Κανόνας Παρακλητικούς, Μικρούς καί Μεγάλους, διά νά Τῆς ἐκφράσωμεν τά ἅγια ἔναντι Αὐτῆς, τῆς Παναγίας, αἰσθήματα καί συναισθήματά μας. Ἔλαβον τό ὄνομα Αὐτῆς μυριάδες πιστῶν γυναικῶν καί πλεῖστοι ἄνδρες: Μαρία, Δέσποινα, Παναγιώτα, Παναγιώτης, Μάριος κ.ο.κ. Ἐσεμνύναμε τά πλοῖα μας μέ τό ὄνομά Της. Μεγαλόχαρη, Εὐαγγελίστρια, Φανερωμένη, Πορταίτισσα, Ἄξιόν Ἐστιν, Γοργοεπήκοος κ.ο.κ. . Οἱ Πατέρες Τήν ὕμνησαν μέ λόγους ἐγκωμιαστικούς ἀπαραμίλλου κάλλους. Οἱ Θεολόγοι ἐνεβάθυναν εἰς τό μέγα Μυστήριον τοῦ προσώπου καί τοῦ τόκου Της. Οἱ Μοναχοί καί Παρθένοι ἠγωνίσθησαν νά ἀκολουθήσουν τήν ἀφοσίωσιν καί τήν ὑπακοήν καί τήν Παρθενίαν Της. Τό Γένος τήν ᾐσθάνθη καί τήν ἔζησε, καί τήν αἰσθάνεται καί τήν ζῇ πάντοτε, ὡς τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν του. Ἡ παρουσία τῆς Θεομήτορος εἰς τήν Ὀρθόδοξον ζωήν καί Κοινότητα εἶναι καταλυτική. Τό πρόσωπον Αὐτῆς ἀποτελεῖ κριτήριον Ὀρθοδοξίας!… Πόσον πτωχοί πρέπει νά αἰσθάνωνται, καί πόσον ἔρημοι καί ἀπαρηγόρητοι οἱ Χριστιανοί ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἀνήκουν εἰς Ὁμολογίας, αἱ ὁποῖαι δέν τιμοῦν καί δέν εὐλαβοῦνται τήν Θεοτόκον! Μόνοι των ἀπέκοψαν ἑαυτούς ἀπό «πάσας τάς γενεάς» τῶν σῳζομένων, οἱ ὁποῖοι μακαρίζουν λόγῳ καί ἔργῳ τήν Θεοτόκον! Μόνοι των ἐστέρησαν ἑαυτούς τῆς μητρικῆς στοργῆς καί θαλπωρῆς, τῆς μητρικῆς φροντίδος καί σκέπης, τῆς Θεομητορικῆς μεσιτείας καί προστασίας. Μόνοι των κατέστησαν ἑαυτούς ὀρφανούς. Μόνοι των ἔγιναν, εἰς τήν κυριολεξίαν, «ζωντάρφανοι»!…
Ἀλλά σεῖς, πιστά τέκνα τῆς ἁγίας Ὀρθοδοξίας, χαρῆτε καί εὐφρανθῆτε σήμερον. «Πανηγυριζέτωσαν οἱ θεόφρονες», μᾶς προτρέπει ἡ ἀκροστοιχίς τοῦ Κανόνος τῆς ἑορτῆς. «Θυμήρης γάρ, οὐ πενθήρης ἡ παροῦσα πανήγυρις», διευκρινίζουν οἱ Πατέρες. Ὁ θάνατος τῆς Μητρός τῆς Ζωῆς εἶναι ζωαρχικότατος. Εἶναι Πάσχα! Εἶναι διάβασις ἀπό τά λυπηρά εἰς τά θυμηδέστερα! Ἀπό τήν ματαιότητα τοῦ παρόντος αἰῶνος τοῦ ἀπατεῶνος, εἰς τήν ζωήν τήν αἰώνιον καί τήν ἀτελεύτητον μακαριότητα τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ. «Ἐν τῇ Κοιμήσει» Της, δέν ἐγκαταλείπει τόν κόσμον, ἡ Γεννήσασα τόν Δημιουργόν καί Κοσμήτορα τοῦ σύμπαντος κόσμου. Μᾶς σκέπει, μᾶς νοιάζεται, μᾶς παρακολουθεῖ φιλοστοργώτατα, μᾶς θεραπεύει τάς νόσους ψυχῆς καί σώματος, μᾶς βοηθεῖ εἰς τά παρόντα, ἱκετεύει καί μεσιτεύει ὑπέρ ἡμῶν διά τά ἐπέκεινα. «Μετέστη πρός τήν Ζωήν» ἡ «Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς Ζωῆς» καί «ταῖς πρεσβείαις Της λυτρώνει ἐκ θανάτου τάς ψυχάς ἡμῶν». Χαρῆτε, λοιπόν, ἀδελφοί καί τέκνα ἀγαπητά καί ἐπιπόθητα. Χαρῆτε καί τιμήσατε τήν ἡμέραν. Κλίνατε γόνατα εὐλαβείας καί δεῦτε προσκυνήσατε τήν ἁγίαν εἰκόνα τῆς Μητρός τοῦ Θεοῦ καί ἰδικῆς μας καί κλείσατε εἰς τό ταμεῖον τῆς καρδίας σας τήν Θεομητορικήν Ἐλπίδα. Ἀμήν.