“Ὁ δέ καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης,ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια” διδάσκει ἡμᾶς σήμερον, Μακαριώτατε καί πολυφίλητε ἐν Χριστῷ Ἀδελφέ καί Συλλειτουργέ Πάπα καί Πατριάρχα Ἀλεξανδρείας κύριε Θεόδωρε, ἱερά τῶν Ἱερωτάτων Ἀρχιερέων χορεία καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, ὁ θειότατος Ἀπόστολος Παῦλος, γράφων πρός Γαλάτας (Γαλ. 5,22).
Αὐτόν τόν γλυκύτατον ἐννεαπλοῦν καρπόν τοῦ Παναγίου Πνεύματος γευόμεθα σήμερον ἐν τῇ ἱερᾷ ἡμῶν Εὐχαριστιακῇ Συνάξει τῆς Πατριαρχικῆς ἡμῶν Θείας Λειτουργίας.
Ἀσφαλῶς “ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡμᾶς συνήγαγεν” ὧδε, εἰς τήν μαρτυρικήν ἕδραν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, εἰς τόν ἀπόηχον τῆς Θρονικῆς αὐτοῦ Ἑορτῆς, τῆς Ὑμετέρας Θεοτιμήτου Μακαριότητος πραγματοποιούσης ἐν ὥραις αἰσίαις τήν Εἰρηνικήν Αὐτῆς Ἐπίσκεψιν εἰς τήν Πρώτην Ἕδραν τῆς κατά Θεόν εὐθύνης.
Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὡδήγησε τούς πόδας Ὑμῶν καί τῆς τιμίας συνοδείας Σας, ἐκ τῆς ἕδρας τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου εἰς τήν Μεγάλην Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, εἰς κομιδήν εἰρήνης καί φιλαδελφίας καί ἀγάπης.
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἠξίωσεν ἡμᾶς, ἐνδεδυμένους τήν ἁγίαν ἱερωσύνην τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, νά στῶμεν ἀπό κοινοῦ ἐνώπιον τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου, νά προσαγάγωμεν τήν θυσίαν τοῦ σωτηρίου, τήν ἀναίμακτον μυσταγωγίαν καί τήν προσευχήν τῆς καθολικῆς Ἐκκλησίας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί Πατρός, “ὑπέρ εἰρήνης καί καταστάσεως τοῦ σύμπαντος κόσμου, εὐσταθείας τῶν Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν καί τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως”.
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔδωκεν εἰς ἡμᾶς εὐχήν καί λόγον διά νά ἐκφράσωμεν τά ἀνέκφραστα τῶν καρδιῶν τοῦ χριστωνύμου λαοῦ καί νά θέσωμεν ὑπ᾿ ὄψει τοῦ Κυρίου τά αἰτήματα αὐτοῦ, τά τε πρός σωτηρίαν αἰώνιον καί τά τοῦ καθ᾿ ἡμέραν βίου.
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔλαμψεν εἰς τάς καρδίας ἡμῶν φῶς θεογνωσίας καί διήνοιξεν ἡμῶν τούς ὀφθαλμούς, εἰς τήν κατανόησιν τῶν Ἀποστολικῶν καί Εὐαγγελικῶν κηρυγμάτων, καί εἰς μετάδοσιν τῶν σωτηρίων μηνυμάτων εἰς τό χριστοδιψές ἐκκλησιαστικόν πλήρωμα.
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μετέβαλε καί μετουσίωσε τόν ἄρτον τῆς καθ᾿ ἡμέραν ζωοτροφίας ἡμῶν καί τόν οἶνον τῆς εὐφροσύνης, ἀλλά καί τῆς κατανύξεως, εἰς Ἄρτον Οὐράνιον καί Ποτήριον Ζωῆς, εἰς Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, τόν ὁποῖον καί παρέθεσεν εἰς βρῶσιν καί πόσιν ἡμῶν, “εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον”.
Ὄντως, “πάντα χορηγεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον”! Δόξα καί τιμή καί προσκύνησις τῷ Παρακλήτῳ, σύν τῷ εὐδοκήσαντι Πατρί καί τῷ προσφερθέντι καί πληρώσαντι τό στόμα, τήν καρδίαν καί ὅλην ἡμῶν τήν ψυχοσωματικήν ὕπαρξιν Υἱῷ, τῷ Σωτῆρι ἡμῶν!
Ἡ παρουσία, ὅθεν, τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος καί ἡ συμπροσευχή καί συλλειτουργία ἐν κοινότητι Ὀρθοδόξου Πίστεως καί βιώματος, ἐν ταυτότητι πνευματικῆς ἐμπειρίας καί ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ καί πάσῃ εὐαγγελικῇ ἀρετῇ, μᾶς βοηθεῖ νά γευθῶμεν καί νά ἀπολαύσωμεν τόν πρός Γαλάτας εὐαγγελιζόμενον καρπόν τοῦ Πνεύματος. Ἤλθετε ἐκ τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων μεγαλουπόλεως φέροντες τήν ἀγάπην τῆς Ἐκκλησίας τοῦ δευτέρου Εὐαγγελιστοῦ, ἀπό Αἰγύπτου καί Λιβύης, μέχρι τῶν νοτιωτάτων ἐσχατιῶν τῆς Ἀφρικανικῆς Ἠπείρου, καί τήν χαράν τῶν ἐκεῖσε ἀδελφῶν ἡμῶν, τόσον τῶν εὐαρίθμων Ὁμογενῶν καί τῶν Ἀραβοφώνων, ὅσων καί τῶν γλυκυτάτων μελαγχρώμων νεοφύτων τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἀμπέλου, οἱ ὁποῖοι, ὡς νεοφώτιστοι, χαίρονται μέ ἕνα ζωηρότερον τρόπον, ἁρμόζοντα εἰς τήν ἀφρικανικήν ἰδιοσυγκρασίαν, τήν χαράν τοῦ Χριστοῦ.
Ἤλθετε φέροντες “τήν ποθουμένην πᾶσιν ἀνθρώποις εἰρήνην” (Ἐσθ.3,13), εἰρηνικήν Πατριαρχικήν Ἐπίσκεψιν πραγματοποιοῦντες, ἅμα τῇ ὑπό τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος ἀναλήψει τῶν οἰάκων τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Μάρκου. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι ἡ εἰρήνη αὕτη θά διέπῃ πάντοτε, ἐν ἀμοιβαίῳ σεβασμῷ καί ἀγαστῇ συνεργασίᾳ, τάς σχέσεις τῶν δύο πρώτων Θρόνων τῆς καθ᾿ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, ἀλλά καί τάς διεκκλησιαστικάς σχέσεις γενικώτερον. Σᾶς γνωρίζομεν, Μακαριώτατε, ἀπό ἐτῶν, πρᾷον, μακρόθυμον, ἐγκρατῆ, χρηστόν τό ἦθος, “πλήρη πίστεως”, ὡς ἄλλον Στέφανον (Πράξ. 6,8), καί ἀγαθωσύνης. Τό ἱλαρόν πρόσωπον καί ὁ γλυκύς καί ἥρεμος λόγος Ὑμῶν προέδιδον καί προδίδουν τήν ἀλήθειαν τοῦ πράγματος. “Ὡς εὖ παρέστητε”, ἐν μέσῳ ἡμῶν, Μακαριώτατε! “Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες” τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος, κομιζούσης ἡμῖν τόν καρπόν τοῦ Πνεύματος!
Εἶσθε, Μακαριώτατε, γόνος τῆς εὐάνδρου Κρήτης, πεφιλημένης ἐκκλησιαστικῆς ἐπαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἐκ καταγωγῆς, ὅθεν, εἶσθε καί Σεῖς τέκνον τῆς ἀείποτε ἐν τῷ Σταυρῷ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλως. Ἀλλά καί ἐλαμπρύνατε ἐν Κρήτῃ τήν διακονίαν καί ἱερωσύνην Σας, ὑπό τόν ἀείμνηστον Μητροπολίτην, Λάμπης καί Σφακίων τότε, εἶτα δέ καί Ρεθύμνης καί Αὐλοποτάμου γενόμενον, Θεόδωρον τόν Τζεδάκην, ἄνδρα λόγιον καί τοῦ ἕλληνος λόγου ἐγκρατέστατον, ὁ ὁποῖος ἰδιαίτατα ἐκτιμῶν καί ἀγαπῶν Ὑμᾶς ἐτιμήσατο Ὑμᾶς διά τῆς ἀπονομῆς καί τοῦ ἰδίου ὀνόματος. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι ἡ μακαρία ψυχή του εἶναι σήμερον κοινωνός τῆς ἡμετέρας χαρᾶς καί δέεται ὑπέρ Ὑμῶν καί ἡμῶν τῷ Κυρίῳ. Ἀλλ᾿ εἶσθε καί, κατά τό μοναχικόν, ἀδελφός τῆς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τῆς Παναγίας Ἀγκαράθου, εἰς τήν ὁποίαν καί ἀξιεπαίνως διατηρεῖτε τό μοναχικόν κελλίον Σας, χαλκεῖον ἀρετῆς καί τόπον ἁγιασμοῦ καί ὁσιώσεως. Ἡ Μονή Ἀγκαράθου συνδέεται -πέραν τῆς Πατριαρχικῆς καί Σταυροπηγιακῆς αὐτῆς ἀξίας- καί ἄλλως μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ τούτου Θρόνου. Ἔδωκεν εἰς αὐτόν τόν ἐπί ἔτος ἐπιτηρητήν του Πατριάρχην Ἀλεξανδρείας Μελέτιον Πηγᾶν, τόν ἐν Ἁγίοις Πατέρα καί προστάτην. Ἔδωκεν ἐπίσης τόν μαρτυρικόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην Κύριλλον τόν Λούκαριν, τόν ἀπό Ἀλεξανδρείας, ὁ ὁποῖος ἐκλέϊσε τούς Θρόνους ἡμῶν ἐξ ὑπαμοιβῆς, ἐν ἡμέρας τραχείαις καί αἰχμηραῖς, ἤνοιξε δέ τήν ὁδόν τοῦ Μαρτυρίου διά τόν Χριστόν καί διά τό Γένος εἰς τούς Οἰκουμενικούς Πατριάρχας τῶν τελευταίων τεσσάρων αἰώνων.
“Εἰς ἀγάπης ἀντέκτισιν” ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐκκλησία ἐπί αἰῶνας προήσπιζε τά δίκαια τοῦ Ἀλεξανδρινοῦ Θρόνου παρά τῇ τέως Ὑψηλῇ Πύλῃ καί ἐμερίμνα φιλαδέλφως ὑπέρ τῆς εὐπραγίας καί καταστάσεως τοῦ δευτέρου τῇ τάξει Πατριαρχείου, ἀκόμη καί εἰς ἐκλογάς Πατριαρχῶν αὐτοῦ προβαίνουσα ὅτε τοῦτο ἠμοίρει ἀνδρῶν ἐπαρκῶν καί καταλλήλων. Τινές μάλιστα τῶν ἀοιδίμων προκατόχων ἡμῶν, ἐν οἷς καί οἱ πρῴην Οἰκουμενικοί Πατριάρχαι Σωφρόνιος καί Μελέτιος ὁ Μεταξάκης, ἐκλέϊσαν, μετά τόν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, καί τόν τῆς Ἀλεξανδρείας Πατριαρχικόν Θρόνον. Εἴθε αἱ εὐχαί πάντων αὐτῶν νά συνοδεύουν Ὑμᾶς ἐν τῇ ἐνασκήσει τῶν ὑψηλῶν καθηκόντων Ὑμῶν.
Φημίζεσθε Πατριαρχικῶς, Μακαριώτατε, ὡς “Πατήρ Πατέρων”. Ἡ μέχρι σήμερον ἐν τῇ Ἀφρικανικῇ Ἱεραποστολῇ ἐργασία καί πολιτεία Ὑμῶν Σᾶς ἀνέδειξε πατέρα τῶν προσηλύτων. Οὐδόλως ἀμφιβάλλομεν ὅτι καί οἱ πατέρες τοῦ Ἀλεξανδρινοῦ Θρόνου, γευόμενοι τῆς ἀγάπης καί φιλοστόργου μερίμνης Σας, ὡς ἴδιον πατέρα, ὄχι μόνον θά προσφωνοῦν, ἀλλά καί θά αἰσθάνωνται.
Φημίζεσθε καί ὡς “ποιμήν ποιμένων”. Τό ἀνά τήν πολυτλήμονα καί βαρυδαίμονα Ἀφρικήν ποίμνιον στρέφει τά ὄμματα αὐτοῦ εἰς τάς τιμίας Ὑμῶν χεῖρας, ἀναμένον νά τό ὁδηγήσητε εἰς νομάς σωτηρίου. Πεινῇ τόν Χριστόν ἡ Ἀφρική καί διψῇ τήν Δικαιοσύνην ἀλλά καί εὑρίσκεται, ὡς ἄνευ φραγμοῦ ἀμπελών, εἰς τήν διάθεσιν ψευδοποιμένων πολλῶν καί ψευδοπροφητῶν καί καταγγελέων ὀλεθρίων πιστευμάτων, “λύκων βαρέων, μή φειδομένων τοῦ ποιμνίου”. Κατανοοῦμεν τάς σχετικάς δυσκολίας τοῦ ἔργου Ὑμῶν καί θά εὑρισκώμεθα πάντοτε παρά τό πλευρόν Ὑμῶν ἐν προσευχῇ ἀφ᾽ ἑνός, ἀλλά καί ἕτοιμοι νά ὑψώσωμεν φωνήν ἐνισχυτικήν καί ἄλλως πως νά βοηθήσωμεν, ἐάν χρειασθῇ, ἀφ᾽ ἑτέρου.
Φημίζεσθε ἀκόμη καί ὡς “Ἀρχιερεύς Ἀρχιερέων” καί “Τρίτος καί δέκατος τῶν Ἀποστόλων” καί “Κριτής τῆς Οἰκουμένης”. Οἱ δύο πρῶτοι τίτλοι σχετίζονται πρός τόν ἐν τοῖς Ὑμετέροις Προκατόχοις ὄντως Μέγαν Ἀθανάσιον, τόν στῦλον τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ὁποῖος, κατά τούς δυσκόλους καιρούς τῆς Ἀρειανικῆς μανίας, ἤρθη ὄντως εἰς μοναδικόν ὕψος Ἀρχιερατικόν, τοῦτ᾽ αὐτό Ἀποστολικόν, καί ἡ θεοφώτιστος θεολογία του, διά τῆς Ἁγίας ἐν Νικαίᾳ Α´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐκφρασθεῖσα, “τήν Οἰκουμένην ἐστήριξεν”. Ἐν τούτῳ αἱ ἀπαιτήσεις τῆς κλήσεως Ὑμῶν εἶναι ἰδιαίτατα ηὐξημέναι, οὐχί μόνον ἐντός τῶν πλαισίων τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας, ἀλλ᾽ εἰς τούς εὐρεῖς ὁρίζοντας συνόλου τῆς Ἐκκλησίας, ἐν τῇ ὁποίᾳ καλεῖσθε νά εἶσθε συνέχεια τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου, Ἀποστολικός τό τε βίωμα καί τήν μαρτυρίαν. Ὡς πρός τόν τελευταῖον τίτλον, τόν ἀνέκαθεν πολλῆς τῆς διχογνωμίας αἴτιον, ἡμεῖς ἀδελφικῶς ὑπολαμβάνομεν ὅτι ἡ Ὑμετέρα Μακαριότης ἐκδυομένη αὐτόν εἰς τά βάθη τῆς Πατριαρχικῆς αὐτῆς καρδίας καί συνειδήσεως, ἐπιγράφει αὐτόν εἰς τόν μόνον δικαιοῦχον, τόν Κριτήν τῆς Ἐσχάτης Ἡμέρας, τόν Κριτήν ζώντων καί νεκρῶν, τῷ ἔρωτι τοῦ Ὁποίου ἡ Πατριαρχική αὐτῆς καρδία παιδιόθεν ἐτρώθη καί ὁλοθύμως εἰς Α᾿ὐτόν ἀφιέρωται.
Μακαριώτατε,
Ἐκτιμῶμεν ὅλως ἰδιαιτέρως τό γεγονός ὅτι εἶσθε σήμερον ἀκριβῶς μεθ᾿ ἡμῶν, καθ᾿ ἥν ἡμέραν, ἑορτήν τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου, πανηγυρίζει ὁ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Πάνσεπτος Πατριαρχικός Ὑμῶν Ναός, ὁ ἀφιερωμένος εἰς τόν μέγαν τοῦτον Ἅγιον. Ἀφήκατε τόν ἑορτάζοντα Ναόν Σας καί ἐσπεύσατε παρ᾿ ἡμῖν. Τοῦτο τό ἐκτιμῶμεν ὡς ἰδιαιτέραν θυσίαν, ἐκφραστικήν τῆς πολλῆς Ὑμῶν ἀγάπης. Δέν θά τό λησμονήσωμεν. Ἀλλά καί ὁ Ἅγιος Σάββας, νά εἶσθε βέβαιος, ἥκιστα θά παρεξηγήσῃ τήν ἀπουσίαν Ὑμῶν ἐκ τοῦ Ναοῦ Του. Ἀντιθέτως θά αἰσθάνεται μειζόνως τιμώμενος διά τοῦ Πατριαρχικοῦ ἡμῶν ἐνταῦθα Συλλείτουργου. Εἶναι καί Ἐκεῖνος ἐν μέσῳ ἡμῶν, συγχαίρων καί συμπανηγυρίζων, ὁμοῦ μετά τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, τῶν ὁποίων τά θειότατα λείψανα, ἄρτι ἐπιστραφέντα ἐκ Ρώμης, θησαυρίζονται ἤδη ἐν τῷ Πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ τούτῳ Ναῷ, ἐν μέσῳ τοῦ ποιμνίου των καί τῆς Ἐκκλησίας τῆς ὁποίας Ἀρχιεπίσκοποι διετέλεσαν ὁμοῦ μετά τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀνδρέου καί τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, ὁμοῦ μετά Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καί Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως καί πάντων τῶν Ἁγίων ἀμφοτέρων τῶν κλιμάτων, Οἰκουμενικοῦ τε καί Ἀλεξανδρινοῦ.
Εὐχαριστοῦμεν, Μακαριώτατε, ἐπί τῇ ἐπισκέψει Ὑμῶν καί τῇ εὐλογίᾳ τῆς παρουσίας Ὑμῶν ἐν μέσῳ τοῦ ποιμνίου ἡμῶν. Εὐχαριστοῦμεν ἐξ ὀνόματος τῶν ἀνά τόν κόσμον τέκνων τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Εὐχαριστοῦμεν ἐξ ὀνόματος τοῦ Γένους καί τῆς Ἱστορίας. Εἴθε νά ἐπιγράψῃ ὁ Κύριος τήν ἔλευσιν καί τόν κόπον Ὑμῶν καί τήν κομισθεῖσαν εἰρήνην καί ἀγάπην καί τόν λοιπόν καρπόν τοῦ Πνεύματος, τόν ὁποῖον προσεφέρατε εἰς ἡμᾶς, διά χρυσέων γραμμάτων ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς ζωῆς. Θεοῦ συναιρομένου θά ἀνταποδώσωμεν τήν ἐπίσκεψιν εἰς τήν ἕδραν Σας, “ἵνα ἡ χαρά ἡμῶν ᾖ πεπληρωμένη”. Δεχθῆτε, παρακαλοῦμεν, ὡς ἐλάχιστον δεῖγμα τῆς ἡμετέρας ἀγάπης καί τῆς πρός Ὑμᾶς βαθυτάτης ἐκτιμήσεως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τό ὠμοφόριον καί τό ἐπιτραχήλιον τοῦτο καί φέροντες αὐτά νά ἐνισχύεσθε εἰς τήν ἄρσιν τοῦ καθ᾽ ἡμέραν σταυροῦ. Ὁλοκαρδίως Σᾶς εὐχόμεθα μακράν, λαμπράν, τετιμημένην, ἀγλαόκαρπον καί σωτηριώδη Πατριαρχίαν.