Μακαριώτατε, τιμιώτατε καί προσφιλέστατε ἐν Χριστῷ Ἀδελφέ Πατριάρχα  Ρουμανίας κύριε Θεόκτιστε,
Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε τῆς Ρουμανίας,
Ἱερώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Τιμιώτατοι Ἐκπρόσωποι τῶν ἄλλων Χριστιανικῶν Δογμάτων καί Θρησκευμάτων,
Περιπόθητα μέλη τῆς Ἐθνικῆς Ἐκκλησιαστικῆς Συνελεύσεως,
Ἀδελφοί καί Τέκνα ἡμῶν ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Εἶναι λίαν συγκινητικαί καί πολύ χαρμόσυνοι αἱ στιγμαί, τάς ὁποίας βιοῦμεν συγκεντρωμένοι σήμερον ἐνταῦθα εἰς τό Ὄνομα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος συμπαρίσταται μεθ᾽ ἡμῶν κατά τήν ὑπόσχεσίν Του. Ἔχομεν συγκεντρωθῆ διά νά συνεορτάσωμεν πολλάς χαρμοσύνους ἐπετείους. Τήν ὀγδοηκοστήν ἀπό τῆς προσδόσεως Πατριαρχικῆς τιμῆς καί ἀξίας εἰς τήν Ἁγιωτάτην Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ρουμανίας. Τήν ἑκατοστήν εἰκοστήν ἀπό τῆς ἀνακηρύξεως αὐτῆς ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς αὐτοκέφαλον. Τήν ἐνενηκοστήν ἀπό τῆς γεννήσεως τοῦ Μακαριωτάτου Προκαθημένου αὐτῆς φιλτάτου ἀδελφοῦ καί συλλειτουργοῦ ἡμῶν Πατριάρχου κυρίου Θεοκτίστου καί τήν πεντηκοστήν πέμπτην ἀπό τῆς εἰς Ἀρχιερέα χειροτονίας αὐτοῦ.

Εἶναι ἡ ἀγάπη ἡ ὁποία προκαλεῖ τήν χαράν τῆς συναντήσεως καί ἐπιβεβαιώνει τήν ἐκπληκτικήν πραγματικότητα ὅτι αἱ διαφοραί γλώσσης καί ἐθνότητος καί πᾶσαι αἱ λοιπαί κατ᾽ οὐδέν ἐμποδίζουν τήν αἴσθησιν τῆς ἑνότητος καί τῆς πνευματικῆς κοινωνίας ἡμῶν μετ᾽ ἀλλήλων. Αὐτή ἡ βίωσις τῆς ἑνότητος εἶναι τό ὕψιστον ἐπίτευγμα τῆς ἀνθρωπίνης προσωπικότητος, δι᾽ αὐτό καί εἶναι τό σημεῖον τοῦ πνευματικοῦ ἡμῶν ἀγῶνος, τό περισσότερον πληττόμενον ὑπό τῶν βελῶν τοῦ πονηροῦ.

Μερικοί δέν δύνανται νά κατανοήσουν τήν πνευματικήν ἑνότητα τήν ὁποίαν βιοῦμεν ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ καί νομίζουν ὅτι ἡ ἀνακήρυξις μιᾶς Ἐκκλησίας ὡς αὐτοκεφάλου σημαίνει κατακερματισμόν τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἀλλά τοῦτο δέν εἶναι ἀκριβές. Ἡ ἑνότης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δέν εἶναι διοικητική, οὔτε ἐξωτερική. Εἶναι πνευματική. Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί αἰσθανόμεθα ἡνωμένοι μετ᾽ ἀλλήλων καί, κατ᾽ ἄλλον βεβαίως τρόπον, μεθ᾽ ὅλων τῶν συνανθρώπων μας, ἀκόμη καί ὅταν δέν ἔχωμεν ποτέ συναντηθῆ, ἀκόμη καί μετά τῶν ἀνά τούς αἰῶνας κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας. Βιοῦμεν τό μέγα γεγονός τῆς ἑνότητος τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ καί αἰσθανόμεθα κάθε πτυχήν αὐτῆς τῆς ἑνότητος ὡς ἀναδύεται ἐκ τοῦ ὑλικοῦ καί πνευματικοῦ κόσμου. Αἰσθανόμεθα ὅτι παρά τήν ποικιλίαν τῶν μορφῶν διέπει τό σύμπαν καί τήν μέρος αὐτοῦ ἀποτελοῦσαν ἀνθρωπότητα μία ἑνοποιός ἀρχή καί σκοπιμότης, ὅτι ὑπάρχει εἷς σκοπός καί ἕν χρονικόν τέλος, ἐπί πλέον δέ καί ἕν κέντρον ἀπό τοῦ ὁποίου ὁ κόσμος ἀπέρρευσεν καί πρός τό ὁποῖον ὁ κόσμος τείνει.

Πρότυπον διά πάντα πιστόν τῆς ἑνότητος πρός τήν ὁποίαν πρέπει νά τείνωμεν, ἀποβλέποντες εἰς τό “καθ᾽ ὁμοίωσιν” πρός τήν ἀρχέτυπον εἰκόνα ἡμῶν, εἶναι ἡ μεταξύ τῶν τριῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος τελεία ἑνότης βουλήσεως καί πράξεως. Αὐτή ἡ τελεία ἑνότης τῶν πιστῶν, “καθ᾽ ὁμοίωσιν” πρός τήν τριαδικήν ἑνότητα, ἀπετέλεσε τό κύριον αἴτημα τῆς Ἀρχιερατικῆς προσευχῆς τοῦ Κυρίου, τήν ὁποίαν ὅλοι γνωρίζομεν καί τήν ὁποίαν ὅλοι πρέπει νά ἔχωμεν πάντοτε πρό ὀφθαλμῶν. Διότι ὁ Κύριος ἀπέδωσε τόσον μεγάλην σημασίαν εἰς τήν ἑνότητα αὐτήν, ὥστε ἐξήρτησε τήν πειστικότητα τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος ἡμῶν ἐκ τοῦ ἐάν ἔχωμεν ἑνότητα μεταξύ μας. Ὁ λόγος Του ῝ἵνα πάντες ἕν ὦσιν, καθώς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας” (Ἰωάν. 17, 21) μαρτυρεῖ ὅτι ἐάν δέν ἔχωμεν ἑνότητα μεταξύ μας, ἡμεῖς οἱ κήρυκες τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου, δέν θά κατορθώσωμεν νά πείσωμεν τούς συνανθρώπους ἡμῶν ὅτι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἀπεσταλμένος παρά τοῦ Θεοῦ διά τήν σωτηρίαν τοῦ κόσμου.

Ἡ ἱστορία ἔχει ἐπιβεβαιώσει τήν ἀλήθειαν τοῦ λόγου αὐτοῦ τοῦ Κυρίου, διότι ἀφ᾽ ἧς οἱ χριστιανοί καί ἰδίως οἱ κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου ἐδιχάσθησαν καί διεσπάσθησαν καί διεχωρίσθησαν ἀπ᾽ ἀλλήλων καί ἐδημιούργησαν χριστιανικάς ὁμάδας διαφωνούσας καί ἀντιπαρατιθεμένας πρός ἀλλήλας οἱ λαοί ἀπομακρύνονται ἀπό τῶν διεσπασμένων τούτων κηρύκων καί ἀπό τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι γνωστή, ἔντονος, χαρακτηριστική καί ἐκτεταμένη ἡ ἐκκοσμίκευσις τῶν μή Ὀρθοδόξων ἰδίως Ἐκκλησιῶν, ἡ ὁποία ὡς διαβρωτική νόσος ἐπεκτείνεται καί εἰς μέρος τῶν Ὀρθοδόξων.

Ἴσως δέν γίνεται ἀμέσως ἀντιληπτόν ὅτι ἡ ἀποτυχία τοῦ κηρύγματος ὀφείλεται εἰς τήν ἔλλειψιν ἑνότητος τῶν κηρύκων, ἴσως ὁ πονηρός προσπαθεῖ νά πείσῃ τούς κήρυκας ὅτι ἄλλοι λόγοι καί ὄχι ἡ ἔλλειψις ἑνότητος αὐτῶν εἶναι ἡ αἰτία τῆς μή πειστικότητος τοῦ κηρύγματος αὐτῶν. Ἴσως πάλιν τινές νά ἀρκοῦνται εἰς τά ἐξωτερικά στοιχεῖα μιᾶς ὀργανωτικῆς, ἤ φυλετικῆς, ἤ ἄλλης παρομοίας ὑφῆς ἑνότητος καί νά μή ἀντιλαμβάνωνται ὅτι ἡ ἑνότης τῶν πιστῶν, τήν ὁποίαν ζητεῖ ὁ Κύριος, εἶναι βαθυτάτη καί πνευματική καί ἀναφέρεται εἰς τό πρότυπον τῆς ἑνότητος τῆς Ἁγίας Τριάδος, “καθώς ἡμεῖς ἕν ἐσμεν”, ὡς εἶπεν ὁ Κύριος.

Ἡ πνευματική αὐτή ἑνότης δέν καταργεῖ τήν ἰδιοπροσωπείαν ἑκάστου. Δέν ἐξαφανίζει τό πρόσωπον καί τά ἰδιαίτερα γνωρίσματα αὐτοῦ. Ἀποτελεῖ ἀπόρροιαν καί ἔκφρασιν ἀγάπης καί ἐλευθερίας καί δι᾽ αὐτό προκαλεῖ χαράν. Διότι εἶναι γνωστόν ὅτι ἡ ἀγάπη καί κάθε ἀνώτερον συναίσθημα ἀναπτύσσεται μόνον ἐν ἐλευθερίᾳ. Δέν δύναται νά ἐπιτευχθῇ διά καταναγκασμοῦ ἐσωτερικοῦ ἤ ἐξωτερικοῦ. Ἡ κίνησις πρός τήν ἑνότητα μετά τοῦ ἄλλου εἶναι ἀπόρροια μόνον τῆς ἀγάπης, τῆς ἑνοποιοῦ αὐτῆς καί συνεκτικῆς τοῦ κόσμου ἰδιότητος τοῦ Θεοῦ καί τῶν πλησιαζόντων Αὐτόν. Δι᾽ αὐτό ἡ ἑνότης μεταξύ τῶν πιστῶν ἀποτελεῖ ἀπόδειξιν καί τῆς ἑνότητος αὐτῶν μετά τοῦ Χριστοῦ. Ἐάν δέν ὑπάρχῃ ἑνότης μεταξύ τῶν ἀνθρώπων τεκμαίρεται ὅτι πάσχει καί ἡ ἑνότης αὐτῶν μετά τοῦ Θεοῦ.

Αὐτό σημαίνει ὅτι ὅλαι αἱ πράξεις, αἱ ὁποῖαι πλήττουν τήν ἑνότητα τῶν ἀνθρώπων, ἀπομακρύνουν ἀπό τόν Θεόν καί δέν προέρχονται ἐξ Αὐτοῦ. Ὑπάρχουν βεβαίως συνάνθρωποι ἡμῶν οἱ ὁποῖοι πλανώμενοι κηρύσσουν τό μῖσος καί τήν ἐξόντωσιν ἄλλων ἀνθρώπων ὡς ἐντολήν τοῦ Θεοῦ καί οὕτω δικαιολογοῦν τάς σατανικῆς προελεύσεως τρομοκρατικάς ἐνεργείας αὐτῶν ὡς πράξεις θεαρέστους. Πλανῶνται ὅμως, διότι ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, εἶναι πλήρης εὐσπλαγχνίας καί οἰκτιρμῶν καί οὐδενός θέλει τήν ἀπώλειαν. Αὐτή εἶναι ἡ πίστις καί τό βίωμα ἡμῶν τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν. Εἶναι βίωμα, τήν ἀλήθειαν τοῦ ὁποίου ἐβίωσαν οἱ Ἅγιοι καί οἱ ἁπλοῖ πιστοί ἐμπράκτως καί δι᾽ αὐτό ὁμιλοῦν περί αὐτοῦ ἐκ πείρας. Ἡ χαρά καί ἡ εἰρήνη προέρχεται ἐκ τῆς ἀγάπης καί τῆς αἰσθήσεως τῆς ἑνότητος. Ἡ λύπη καί ἡ στενοχωρία, ἡ ταραχή καί ὁ πόλεμος προέρχονται ἀπό ψυχάς στερουμένας ἀγάπης καί κυριαρχουμένας ὑπό αἰσθημάτων μίσους, ἀντιπαθείας, πικρίας καί διαιρέσεως.

Βεβαίως γνωρίζομεν ὅτι τό τέλειον τῆς κατά Χριστόν καί ἐν Χριστῷ ἑνότητος ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων δέν εἶναι ἔργον εὔκολον. Ἡ συμβουλή τῶν Ἁγίων Πατέρων νά βλέπωμεν τούς συνανθρώπους μας ὡς ἕνα μεθ᾽ ἡμῶν καί νά αἰσθανώμεθα τόν πόνον αὐτῶν ὡς ἰδικόν μας καί τήν χαράν αὐτῶν ὡς ἰδικήν μας, εἶναι ἰδεῶδες, εἰς τήν κορυφήν τοῦ ὁποίου ὀλίγοι φθάνουν, ἀλλ᾽ ὅμως εἶναι ἰδεῶδες πρός τήν κορυφήν τοῦ ὁποίου ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί πρέπει νά ἐπιθυμῶμεν νά φθάσωμεν.

Ἀλλ᾽ ὑπάρχει ἕν σοβαρόν ἐμπόδιον. Αὐτό εἶναι τό θέλημα ἑκάστου, τό ὁποῖον προτάσσεται καί ἐπιζητεῖ ὅπως τά θελήματα τῶν ἄλλων συμμορφωθοῦν πρός αὐτό. Τό ἴδιον θέλημα εἶναι βεβαίως ἀναπόφευκτος συνέπεια τῆς αὐτοτελείας τῆς προσωπικότητος ἑκάστου. Δι᾽ αὐτό καί δέν εἶναι δυνατόν ἤ τουλάχιστον δέν εἶναι εὔκολον νά συντονισθοῦν τά ἀνθρώπινα θελήματα εἰς μίαν συνισταμένην κοινῶς ἀποδεκτήν. Μόνος τρόπος ἐναρμονισμοῦ τῶν ἀνθρωπίνων θελημάτων πρός ἄλληλα εἶναι ὁ ἐναρμονισμός αὐτῶν πρός ἕν ὑπέρτατον θέλημα, σεβαστόν ἀπό ὅλους. Αὐτό τό ὑπέρτατον θέλημα δέν εἶναι δυνατόν νά εἶναι ἄλλο ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐάν εἰς τήν θέσιν αὐτοῦ θέσωμεν ἕν οἱονδήποτε ἀνθρώπινον θέλημα ἀσφαλῶς θά ὑπάρξουν ἀντιρρήσεις. Δι᾽ αὐτό καί ἡ τελεία ἑνότης τῶν ἀνθρώπων δύναται νά ἐπιτευχθῇ μόνον ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ, ἐν τῷ Ὁποίῳ ἀνακεφαλαιοῦνται τά πάντα.

Μέχρις οὗ τοῦτο ἐπιτευχθῇ εἶναι ἀπαραίτητον νά προσβλέψωμεν πρός τήν ἑνότητα ὡς πρός ἕνα ἐπιθυμητόν στόχον καί νά ἀναβαίνωμεν βαθμίδα πρός βαθμίδα τήν πρός αὐτήν ἄγουσαν κλίμακα. Εἰς ὅλους τούς τομεῖς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ἀλλά καί τῆς πολιτειακῆς, τῆς διεθνοῦς, τῆς κοινωνικῆς καί τῆς οἰκογενειακῆς ὑστεροῦμεν ὡς πρός τήν ἐπίτευξιν αὐτοῦ τοῦ στόχου. Τό μικρόβιον τῆς διαιρέσεως εἶναι εὐρέως διαδεδομένον καί συνεχῶς προκαλεῖ διχασμούς καί συγκρούσεις. Ἡ ἀνοχή, ἡ συνδιαλλαγή καί ἡ συγχώρησις δέν ἐκτιμῶνται ἐπαρκῶς. Ἑπομένως ἔχομεν εὐρύτατον πεδίον δράσεως πρός ἐμπέδωσιν παρά τοῖς συνανθρώποις ἡμῶν τῆς ἰδέας τῆς ἑνότητος ὡς ἀναγκαίας προϋποθέσεως τῆς εἰρήνης καί τῆς εὐημερίας, ἀλλά καί τῆς βαθείας καί ἀναφαιρέτου χαρᾶς ἡμῶν. Αὐτήν τήν χαράν ἀπολαμβάνομεν σήμερον ἑορτάζοντες ἀπό κοινοῦ καί ἐν ἑνότητι μεθ᾽ ὑμῶν τάς προδιαληφθείσας ἐπετείους, καί τήν χαράν ἡμῶν αὐτήν οὐδείς αἴρει ἀφ᾽ ἡμῶν, διότι γνωρίζομεν ὅτι ἡ χορηγηθεῖσα ὑπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας αὐτοκεφαλία καί χειραφέτησις εἰς τήν ἐνηλικιωθεῖσαν θυγατέρα Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Ρουμανίας μᾶλλον συνέσφιξε καί κατ᾽ οὐδέν ἐμείωσε τούς δεσμούς ἀγάπης καί συνεργασίας τῶν ἤδη ἀδελφῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν.

Ἐν τούτῳ τῷ αἰσθήματι τῆς ἀγάπης καί τῆς ἑνότητος συγχαίρομεν ὑμῖν ἐπί ταῖς ἐπετείοις ταύταις καί εὐχόμεθα ὑμῖν πᾶσαν παρά Κυρίου εὐλογίαν καί πᾶσαν τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Ἔθνους καί τοῦ Λαοῦ καί ἑνός ἑκάστου μέλους αὐτοῦ πρόοδον ἐν παντί ἔργῳ ἀγαθῷ καί ἰδίᾳ ἐν τῇ κατά Χριστόν ἑνότητι, ἥτις καί ἀποτελεῖ τόν θεμέλιον πάσης πνευματικῆς ἀνόδου καί πάσης ἀναφαιρέτου χαρᾶς. Γένοιτο.