Το Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου για την ημέρα προσευχής υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα, σύμφωνα με την μακραίωνη εκκλησιαστική τάξη και παράδοση, εορτάστηκε σήμερα, Τετάρτη, 1η Σεπτεμβρίου 2021, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, η αρχή της Ινδίκτου – η εκκλησιαστική πρωτοχρονιά – και η Σύναξη προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου της Παμμακαρίστου, της οποίας η πανίερη εικόνα φυλάσσεται στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό. Η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη, από το 1989, και στην προσευχή υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Στο Μήνυμά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρεται στις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές που ξέσπασαν σε όλο τον κόσμο, καθώς και στην Πανδημία, επισημαίνοντας τα εξής:
«Προσευχόμεθα διά την ταχείαν υπέρβασιν των συνεπειών της υγειονομικής κρίσεως και διά τον άνωθεν φωτισμόν των κυβερνήσεων παγκοσμίως, ώστε να μη επιστρέψουν ή να επιμείνουν εις τον οικονομισμόν, εις εκείνας τας αρχάς οργανώσεως της οικονομικής ζωής, της παραγωγής και της καταναλώσεως και της εξαντλητικής εκμεταλλεύσεως των φυσικών πόρων, αι οποίαι ίσχυον προ της πανδημίας. Ειλικρινής ευχή της ημών Μετριότητος είναι και ο τερματισμός της διαδόσεως ψευδοεπιστημονικών απόψεων περί δήθεν επικινδυνότητος των εμβολίων κατά του κορωνοιού Covid-19, της κατασυκοφαντήσεως των ειδικών και της ανερματίστου υποβαθμίσεως της σοβαρότητος της νόσου. Δυστυχώς, παρόμοιαι θέσεις διαδίδονται και αναφορικώς προς την κλιματικήν αλλαγήν, τα αίτια και τα ολέθρια επακόλουθά της. Η πραγματικότης είναι τελείως διαφορετική, ενώπιον δε αυτής απαιτείται υπευθυνότης, σύμπραξις, συμπόρευσις και κοινόν όραμα.
Είναι αδιανόητον να αδρανώμεν, εν επιγνώσει των κοινών διά το ανθρώπινον γένος μεγάλων συγχρόνων προκλήσεων. Η αδιαφορία διά τον πάσχοντα συνάν-θρωπον και διά την καταστροφήν της «καλής λίαν» δημιουργίας είναι προσβολή του Θεού και αθέτησις των εντολών του. Όπου υπάρχει σεβασμός προς την κτίσιν και έμπρακτος αγάπη προς τον «ηγαπημένον του Θεού» άνθρωπον, εκεί είναι παρών ο Θεός».
Σήμερα το πρωί ο Οικουμενικός Πατριάρχης χοροστάτησε κατά τη Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στον Πατριαρχικό Ναό, συγχοροστατούντων των Αρχιερέων του Θρόνου, οι οποίοι ταξίδεψαν από κάθε γωνιά της οικουμένης για να συμμετάσχουν στη Σύναξη της Ιεραρχίας, η οποία συνέρχεται από σήμερα, το απόγευμα, μέχρι και την Παρασκευή βράδυ.
Εκκλησιάστηκαν o Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος κ. Νεκτάριος, Επίτροπος του Παναγίου Τάφου στην Πόλη, η Γενική Πρόξενος στην Πόλη Ευγεν. κ. Γεωργία Σουλτανοπούλου, μαζί με τον σύζυγό της Εξοχ. κ. Ιωάννη Ραπτάκη, Πρέσβη της Ελλάδος στην Μ. Βρετανία, ο Εντιμ. κ. Oleksandr Gaman, Γενικός Πρόξενος της Ουκρανίας στην Πόλη, ο νέος Άρχων Πρωτοασηκρήτης Εντιμολ. κ. Σωτήριος Τσιόδρας, Καθηγητής Πανεπιστημίου, Άρχοντες Οφφικιάλιοι, κληρικοί, μοναχοί και μοναχές, και πιστοί από την Πόλη, την Ελλάδα και άλλες χώρες.
Στο τέλος πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη τελετή της Ινδίκτου, κατά την οποία αναγνώστηκε από τον Πατριάρχη, η νενομισμένη ευχή και Πράξη της νέας Ινδικτιώνος. Στη συνέχεια υπέγραψε το σχετικό κείμενο στον Κώδικα της Μεγάλης Εκκλησίας και ακολούθως υπέγραψαν κατά σειρά όλοι οι παριστάμενοι Μητροπολίτες και Αρχιεπίσκοποι του Θρόνου.
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ,ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ
ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Τιμιώτατοι αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Η εορτή της Ινδίκτου, η επίσημος ημέρα προσευχών διά το φυσικόν περιβάλλον, ευρίσκει και εφέτος την ανθρωπότητα αντιμέτωπον με έντονα καιρικά φαινόμενα λόγω της προιούσης κλιματικής αλλαγής, καταστροφικάς πλημμύρας και πυρκαιάς εις όλον τον πλανήτην, καθώς και με την πανδημίαν του κορωνοιού και τας κοινωνικάς και οικονομικάς επιπτώσεις της.
Το γεγονός ότι τα περιοριστικά μέτρα εις τας μετακινήσεις και η επιβολή ορίων εις την βιομηχανικήν παραγωγήν ωδήγησαν εις μείωσιν των ρύπων και της εκπομπής αερίων, υπήρξεν εν επί πλέον σημαντικόν δίδαγμα περί της αλληλουχίας των πάντων εν τω κόσμω και περί της αλληλοπεριχωρήσεως πασών των διαστάσεων της ζωής. Απεκαλύφθη επίσης εκ νέου ότι αι οικολογικαί πρωτοβουλίαι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αι οποίαι αποτελούν προέκτασιν της θεολογίας και της λειτουργικής παραδόσεως της Εκκλησίας, συμπορεύονται με τας διαπιστώσεις της επιστήμης και την προτροπήν εκ μέρους των ειδημόνων προς πολύπλευρον κινητοποίησιν διά την προστασίαν της ακεραιότητος του φυσικού περιβάλλοντος.
Προσευχόμεθα διά την ταχείαν υπέρβασιν των συνεπειών της υγειονομικής κρίσεως και διά τον άνωθεν φωτισμόν των κυβερνήσεων παγκοσμίως, ώστε να μη επιστρέψουν ή να επιμείνουν εις τον οικονομισμόν, εις εκείνας τας αρχάς οργανώσεως της οικονομικής ζωής, της παραγωγής και της καταναλώσεως και της εξαντλητικής εκμεταλλεύσεως των φυσικών πόρων, αι οποίαι ίσχυον προ της πανδημίας. Ειλικρινής ευχή της ημών Μετριότητος είναι και ο τερματισμός της διαδόσεως ψευδοεπιστημονικών απόψεων περί δήθεν επικινδυνότητος των εμβολίων κατά του κορωνοιού Covid-19, της κατασυκοφαντήσεως των ειδικών και της ανερματίστου υποβαθμίσεως της σοβαρότητος της νόσου. Δυστυχώς, παρόμοιαι θέσεις διαδίδονται και αναφορικώς προς την κλιματικήν αλλαγήν, τα αίτια και τα ολέθρια επακόλουθά της. Η πραγματικότης είναι τελείως διαφορετική, ενώπιον δε αυτής απαιτείται υπευθυνότης, σύμπραξις, συμπόρευσις και κοινόν όραμα.
Είναι αδιανόητον να αδρανώμεν, εν επιγνώσει των κοινών διά το ανθρώπινον γένος μεγάλων συγχρόνων προκλήσεων. Η αδιαφορία διά τον πάσχοντα συνάνθρωπον και διά την καταστροφήν της «καλής λίαν» δημιουργίας είναι προσβολή του Θεού και αθέτησις των εντολών του. Όπου υπάρχει σεβασμός προς την κτίσιν και έμπρακτος αγάπη προς τον «ηγαπημένον του Θεού» άνθρωπον, εκεί είναι παρών ο Θεός.
Μετά τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον (Κρήτη 2016), τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, συμφώνως πρός τό πνεῦμα καί τάς ἀποφάσεις αὐτῆς, ὥρισε μίαν ἐπίσημον ἐπιτροπήν ἐκ θεολόγων διά τήν κατάρτισιν ἑνός κειμένου περί τῶν κοινωνικῶν συνεπειῶν τῆς πίστεώς μας καί περί τῆς κοινωνικῆς ἀποστολῆς καί μαρτυρίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τόν σύγχρονον κόσμον. Εἰς τό κείμενον τοῦτο, τό ὁποῖον ἔχει ἐγκριθῆ πρός δημοσίευσιν ὑπό τῆς περί ἡμᾶς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου καί φέρει τόν τίτλον Ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς. Τό κοινωνικόν ἦθος ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ, σημειοῦνται προσφυῶς τά ἑξῆς: «Ἡ Ἐκκλησία ἐνθαρρύνει τούς πιστούς νά εἶναι εὐγνώμονες διά τά εὑρήματα τῶν ἐπιστημῶν καί νά δέχωνται ἀκόμη καί ἐκεῖνα τά ὁποῖα, ἐνδεχομένως, θά τούς ὑπεχρέωναν νά ἀναθεωρήσουν τάς ἀντιλήψεις των διά τήν ἱστορίαν καί τό πλαίσιον τῆς κοσμικῆς πραγματικότητος. Ἡ ἐπιθυμία δι᾿ ἐπιστημονικήν γνῶσιν ἀπορρέει ἀπό τήν ἰδίαν πηγήν μέ αὐτήν τοῦ ἱμέρου τῆς πίστεως νά εἰσέλθῃ ἔτι βαθύτερον εἰς τό μυστήριον τοῦ Θεοῦ». (§ 71).
Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία προβάλλει μετ᾿έμφάσεως τό ἀδιαί-ρετον τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος καί τῆς φιλανθρώπου μερίμνης διά τόν πλησίον. Τόσον ἡ οἰκοφιλική συμπεριφορά, ὅσον καί ἡ ἀναγνώρισις τῆς ἱερότητος τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, εἶναι «λειτουργία μετά τήν Λειτουργίαν», ζωτικαί διαστάσεις τῆς εὐχαριστιακῆς πραγματώσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἔμπρακτος σεβασμός τῆς κτίσεως καί τόπος καί τρόπος τοῦ πολιτισμοῦ τοῦ προσώπου καί τῆς ἀλληλεγγύης.
Τιμιώτατοι αδελφοί και προσφιλέστατα τέκνα,
Εις αυτήν την δύσκολον περίοδον, η ανάληψις πρωτοβουλιών διά τον περιο-ρισμόν της πανδημίας αποτελεί βασικόν ποιμαντικόν καθήκον διά την Εκκλησίαν. Κατηγορική ηθική επιταγή είναι επίσης η στήριξις της γενικής προσβάσεως εις τον εμβολιασμόν κατά του κορωνοιού, πρωτίστως δε διά τους πτωχοτέρους λαούς, κατά τον Κυριακόν λόγον, «εφ’ όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. κε’, 40). Οφείλομεν να αγαπώμεν αλλήλους «καθώς ο Χριστός ηγάπησεν ημάς» (Εφέσ. ε’, 2) και να αναδεικνυώμεθα «ιερείς» της δημιουργίας, φυλάσσοντες και καλλιεργούντες αυτήν με επιμέλειαν και στοργήν, αναφέροντες το τιμαλφέστατον τούτο δώρον της Θείας Χάριτος μετ’ ευχαριστίας εις τον Κτίστην των απάντων.
Κατακλείοντες, ευχόμεθα ολοθύμως πάσιν υμίν ευλογημένον, υγιές και καλλίκαρπον το νέον εκκλησιαστικόν έτος και επικαλούμεθα εφ’ υμάς, μεσιτεία της Παναγίας της Παμμακαρίστου, την χάριν και το έλεος του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, Ω η δόξα και το κράτος εις τους απεράντους αιώνας. Αμήν!
,βκα’ Σεπτεμβρίου α’
Ο Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών
__________
photo: Nikos Papachristou / Ecumenical Patriarchate