Ὁσιώτατοι Πατέρες καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἐκ τῆς Μεγάλης καί Ἀποστολικῆς Καθέδρας τοῦ Πρωτοκλήτου ἐν Κωνσταντινουπόλει ἀφιχθέντες ὧδε εἰς τό περικαλές τέμενος τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, τό οὕτω καλούμενον «Σεράι» διά τήν λαμπρότητα τῶν οἰκοδομῶν καί τήν πολυτέλειαν, αἰσθανόμεθα δαψιλεστάτην τήν εὐλογίαν καί τήν Χάριν τοῦ Ἀποστόλου, ἀλλά καί τήν εὐωδίαν ἐκ τοῦ κόπου καί τῆς ἀσκήσεως τῶν προαπελθόντων καί συγχρόνων Πατέρων.
Ὁ ἁγιορειτικός Μοναχισμός ὑπῆρξεν ἀνέκαθεν φορεύς τῆς ἀκραιφνοῦς καί ἀκαινοτομήτου Πίστεως τῶν Ὀρθοδόξων καί τοῦ γνησίου ἐκκλησιολογικοῦ προσανατολισμοῦ πρός τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, μετά τῆς ὁποίας εὑρίσκεται εἰς κοινωνίαν εὐχαριστιακήν, ἤτοι ὀντολογικήν, καί οὐχί ἁπλῶς ἐθιμικήν. Καί ἡ σχέσις καί κανονική αὕτη ἐξάρτησις, παρά τάς κατά καιρούς καί ἐποχάς μεμονωμένας κενοφωνίας, οὐδέποτε διερράγη, καθώς τά κλήματα δέν δύνανται νά ὑπάρξουν ἄνευ τῆς εὐχύμου καί ζωοπαρόχου Ἀμπέλου, κατά τόν ἀψευδέστατον λόγον του Κυρίου: «ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τά κλήματα. ὁ μένων ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπόν πολύν, ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν, (Ἰω. 15, 5).
Τό σεβάσμιον τοῦτο «Ἀποστολεῖον» ἵσταται μάρτυς ἀψευδής τῆς ρηθείσης ἀληθείας, καθώς εἶναι συνδεδεμένον διά δεσμῶν ἱστορικῶν μέ σειράν Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν, ὡς ὁ Ἀθανάσιος Γ’ ὁ Πατελλάρος, ὁ ἀνακαινιστής τοῦ παλαιόθεν ἐνταῦθα εὑρισκομένου Κελλίου τοῦ ὁσίου Ἀντωνίου ἐπί τῶν ἐρειπίων τῆς Μονῆς τοῦ Ξύστρη· ὁ ἀπό Φιλιππουπόλεως Σεραφείμ Β’, ὅστις καί κατεσκεύασε τό νεώτερον Κελλίον ἐπ’ ὀνόματι τοῦ ἁγίου Ἀντωνίου καί τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου· ὁ Ἀνθιμος Στ’ ὁ Κουταλιανός, ὅστις καί διά σιγγιλίου μετέτρεψε τό πάλαι ποτέ Κελλίον εἰς Κοινοβιακήν Σκήτην· ἀλλά καί ὁ Ἰωακείμ Γ΄ ὁ Πάνυ, ὁ τελέσας ἐν ἔτει 1900 τά ἐγκαίνια τοῦ σημερινοῦ ἐπιβλητικοῦ Ναοῦ.
Δέν θά πρέπει, ἐκ παραλλήλου, νά λησμονῆται ὅτι ἡ Σκήτη αὕτη τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου ὑπῆρξε τό πεδίον συγκρούσεως τῆς κανονικῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν προσπάθειαν ἐθνικοποιήσεως τοῦ ἁγιωνύμου Ὄρους, καί τῆς χρησιμοποιήσεώς του ὡς θέσεως προκαλύψεως διά τήν ἐξυπηρέτησιν μεγαλοϊδεατισμῶν καί ὀθνείων πρός τήν μοναχικήν πολιτείαν σκοπῶν καί ἐπιδιώξεων. Ἡ καθ΄ἡμᾶς Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ὑπό τήν κανονικήν προστασίαν καί μέριμναν τῆς ὁποίας εὑρίσκεται ἐπί τόσους αἰῶνας τό ἁγιώνυμον τοῦτο περιβόλιον τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἔδωκεν αἱματηρούς ἀγῶνας διά τήν προάσπισιν τῆς ἀνεξαρτησίας, καί τήν διαφύλαξίν του ἀπό τήν αἵρεσιν τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ, ἡ ὁποία εὑρίσκετο εἰς πλήρη ἀκμήν κατ’ ἐκείνην τήν ἐποχήν, καί δυστυχῶς θάλλει καί ἐπί τῶν ἡμερῶν μας εἰς κύκλους τινάς.
Ἐξ ἄλλου, ἡ πεφωτισμένη πρωτοβουλία τοῦ Βατοπαιδινοῦ Προηγουμένου Μελετίου, καί ἐν ταυτῷ ἡ ἀγαπητική μέριμνα τοῦ ἀοιδίμου Προκατόχου ἡμῶν, τοῦ ἀπό Μελενίκου καί Νικομηδείας, Πατριάρχου Κυρίλλου τοῦ Ε’, τοῦ ἐκδώσαντος τό σχετικόν σιγγίλιον, ἐδημιούργησαν, ἐν μέσῳ τῆς βαθείας νυκτός τήν ὁποίαν ἐβίωνε τό Γένος, τό «φροντιστήριον τοιοῦτον, οἷον δυστυχοῦσι τοῖς Γραικοῖς οὐδέπω ἐφάνη», κατά τόν Σέργιον Μακραῖον, μαθητήν τῆς Ἀθωνιάδος. Καί δεικνύει ἡ ἵδρυσις τῆς παρακειμένης Ἀθωνιάδος Σχολῆς, τήν σημασίαν καί σπουδαιότητα τήν ὁποίαν ἀπέδιδον ἀνέκαθεν καί ἀποδίδουν οἱ Ἁγιορεῖται Πατέρες, καί κατά μείζονα λόγον ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία, εἰς τήν παιδείαν καί τήν καλλιέργειαν, τόσον κατά τό παρελθόν ὅσον καί σήμερον, μετά τῆς ἰδίας ἢ καί πλείονος ζέσεως καί ἐπιμελείας.
Μάλιστα δέ, εἰς τήν Ἀθωνιάδα ἐδιδάσκοντο, οὐχί μόνον τά ἱερά γράμματα, ἀλλά καί ἡ θύραθεν παιδεία, ὡς καί τά λατινικά, ἡ γεωμετρία καί οἱ νεώτεροι φιλόσοφοι τῆς Ἑσπερίας, πρᾶγμα ἐξαιρέτως πρωτοποριακόν διά τήν ἐποχήν. Βεβαίως, είς τήν αἴγλην τῆς Ἀθωνιάδος συνετέλεσαν οἱ σπουδαῖοι καθηγηταί καί λογάδες τοῦ Γένους πού ἐδίδαξαν εἰς αὐτήν, ὅπως ὁ πολύς Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης, ὁ μέγας Εὐγένιος Βούλγαρις, ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης καί ἄλλοι τινές.
Καί λέγοντες τά τοιαῦτα περί τῆς μεγάλης προσφορᾶς τῆς Ἀθωνιάδος καί ἐπανερχόμενοι εἰς τά περί τοῦ μοναχικοῦ ἤθους καί ἰδεώδους, τονίζομεν μετ΄ἐμφάσεως ὅτι ἡ ἐσχατολογική προοπτική τοῦ ὀρθοδόξου Μοναχισμοῦ, ὅστις βιοῦται λατρευτικῶς καί δοξολογικῶς διά τῆς καλλιεργείας τῶν ἀρετῶν τῆς ὑπακοῆς, τῆς παρθενίας καί τῆς ἀκτημοσύνης, ἀλλά καί διά τῆς μυστικῆς εὐχῆς, οὐδόλως συνᾴδει πρός τήν περιπλοκήν τῶν Μοναχῶν εἰς ματαίας καί κοσμικάς ὑποθέσεις, πολλῷ δέ μᾶλλον ὅταν αὗται συνιστοῦν ἀναίρεσιν τῆς ἱεροκανονικῆς διασπονδυλώσεως καί συγκροτήσεως τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ Μοναχοί δέν εἶναι ὑπεράνω τῆς Ἐκκλησίας ἤ παρά τῇ Ἐκκλησία, ἀλλά ἐ ν τ ῇ Ἐ κ κ λ η σ ί ᾳ, καί μάλιστα ὡς ἐπίλεκτον σύνταγμα αὐτῆς.
Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐγκαυχᾶται ἐν Κυρίῳ διά τήν εὐπείθειαν, τήν ἀφοσίωσιν καί τό ἐκκλησιαστικόν ἦθος πάντων τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων, ὡς καί τῶν ἐνταῦθα, ἐν τῇ Σκήτῃ ταύτῃ, ἐνασκουμένων, οἱ ὁποῖοι καίτοι εὐάριθμοι, ἀνεζωογόνησαν καί ἀνέστησαν τήν ἐρημωθεῖσαν ἕνεκα τῶν ἱστορικῶν ἐπιφορῶν Σκήτην –αὐτήν τήν σκηνήν τοῦ Μαρτυρίου- καί ἀγωνίζονται τόν ἀγῶνα τόν καλόν καί εὐλογημένον, μή ἀφιστάμενοι τῶν ὅρων καί τῶν ὁρίων ἃ οἱ Πατέρες ἡμῶν ἔθεσαν. Ἡ ἀνευλόγητος καί σκολιά ὁδός ἀπάγει εἰς τήν ταχινήν καί παταγώδη πτῶσιν, ὡς διδάσκει ἡ ἱστορία, τοὐναντίον ἡ ἐμμονή εἰς τήν παραδεδομένην τάξιν καρποφορεῖ ὀλίγον κατ’ ὀλίγον καί φέρει «καρπόν ἑκατονταπλασίονα» (Λκ. 8, 8).
Κατακλείοντας τήν σύντομον ταύτην προσλαλιάν, εὐχαριστοῦμεν μυχιοκαρδίως ἅπαντας διά τήν τιμητικήν ὑποδοχήν καί τούς θερμούς καί μεστούς ἀγάπης λόγους, καί ἀπονέμομεν πᾶσιν ὑμῖν τήν πατρικήν καί Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐχήν καί εὐλογίαν.
Ἡ εὐλογία τοῦ Κυρίου εἴη πλουσία εἰς τόν ἀγῶνα ὑμῶν, τέκνα ἀγαπητά καί περιπόθητα.