* * *

Ἱερώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,

Ἐξοχώτατοι,

Ἐντιμολογιώτατοι καί φίλτατοι Ἄρχοντες Ὀφφικιάλιοι τῆς Μητρός Ἐκκλησίας,

Εὐλαβέστατοι κληρικοί,

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Κυρίαι καί Κύριοι,

Chers amis,

Εὐχαριστοῦμεν, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Ἐντιμολογιωτάτου Ἄρχοντος Δικαιοφύλακος τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας κυρίου Πέτρου Μαχᾶ, τούς ἐν Μονακό Ἄρχοντας Ὀφφικιαλίους διά τήν ὀργάνωσιν τῆς ἀποψινῆς ὡραίας συναντήσεως. 

Ἐπαναλαμβάνομεν καί ἐνώπιόν σας, ὅ,τι λέγομεν πάντοτε εἰς παρομοίας ἐκδηλώσεις: Ἡ τιμή πρός τό ταπεινόν πρόσωπόν μας διαβαίνει ἐπί τόν ὕπατον θεσμόν τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους, τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, τό ὁποῖον διακονεῖ τόν λαόν τοῦ Θεοῦ ἐπί δεκαεπτά αἰῶνας ἀπό τήν Πόλιν τοῦ Κωνσταντίνου, τήν Θεοτοκούπολιν, τήν Πόλιν τῶν Ἁγίων καί τῶν Μαρτύρων, τῶν Λογάδων τοῦ Γένους, τοῦ «ἐνδόξου μας Βυζαντινισμοῦ» καί τῆς δόξης τῆς Ρωμιοσύνης. 

Δοξάζομεν τόν ἐν Τριάδι Θεόν, τόν ἀξιώσαντα τόν ἱκέτην τῆς Χάριτος Αὐτοῦ, νά ἀνέλθῃ εἰς τόν Θρόνον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, εἰς διαδοχήν τοῦ ἀοιδίμου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Δημητρίου τοῦ πραέος, καί νά συμπληρώνῃ μεθαύριον, 22αν Ὀκτωβρίου, τριάντα καί δύο ἔτη Πατριαρχίας, εἰς μίαν κρίσιμον περίοδον διά τήν πορείαν τῆς ἀνθρωπότητος καί τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, εἰς τό μεταίχμιον δύο αἰώνων. Ἀναφωνοῦμεν μετά τοῦ Προφητάνακτος Ψαλμωδοῦ: «Τί ἀνταποδώσω τῷ Κυρίῳ περί πάντων ὧν ἀνταπέδωκέ μοι;» (Ψαλμ. 115. 3).

Καθ᾿ ὅλην τήν μακράν Πατριαρχίαν μας ἐκινήθημεν μέ ἄξονα καί πυξίδα τό «πνεῦμα τοῦ Φαναρίου», τήν ἀκλόνητον δηλονότι πιστότητα εἰς τἠν θεοφρούρητον Παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας ἀφ᾽ ἑνός καί τήν ἀνοικτοσύνην πρός τόν ἄνθρωπον καί τόν κόσμον ἀφ᾽ ἑτέρου, ἐν ἐπιγνώσει ὅτι ἡ κλειστότης, ἡ ἐσωστρέφεια καί ἡ ἀμυντική στάσις ἔναντι τῆς ἱστορίας καί τῶν πολιτισμικῶν ἐξελίξεων εἶναι ἀσύμβατοι μέ τήν ταυτότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί μέ τήν ἁγίαν ἀποστολήν της νά συμβάλλῃ εἰς τήν ἐν Χριστῷ μεταμόρφωσιν τοῦ κόσμου. 

Ἡ ἐπέτειος τῆς ἐκλογῆς μας εἶναι δι᾿ ἡμᾶς καιρός εὐχαριστίας καί εὐγνωμοσύνης, μετά Θεόν, πρός τούς μακαριστούς γονεῖς καί τούς διδασκάλους μας, εἰς τούς ὁποίους χρεωστοῦμεν τό ζῆν καί τό κατά Χριστόν ζῆν, πρός τούς ἀδελφούς Ἱεράρχας τούς τιμήσαντας ἡμᾶς διά τῆς τιμίας ψήφου των, πρός πάντας τούς συγκυρηναίους ἐν τῇ διακονίᾳ τῆς Ἐκκλησίας καί πρός τό ἀνά τήν οἰκουμένην πλήρωμα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας διά τόν σεβασμόν καί τήν ἀγάπην του πρός τόν Πατριάρχην τοῦ Γένους. 

Ἀπευθυνόμενοι πρός τούς Ἄρχοντας Ὀφφικιαλίους, διαβεβαιοῦμεν ὅτι ἐκτιμῶμεν ἰδιαιτέρως τήν ἀφοσίωσιν καί τήν προσφοράν σας, Ἐντιμολογιώτατοι, πρός τήν Ἐκκλησίαν, ὡς ἀρωγῶν εἰς τήν καλήν μαρτυρίαν της ἐν τῷ κόσμῳ καί ὡς ὑποστηρικτῶν τῶν δικαίων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου. Ἐπαινοῦμεν, ἐπίσης, τήν ἐξέχουσαν παρουσίαν σας εἰς τό πεδίον τῶν «ἀνθρωπίνων πραγμάτων», τῆς οἰκονομίας, τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς κοινωνικῆς προόδου. Ἡ Ἐκκλησία καί τό Γένος ἔχουν ἀνάγκην ἀνθρώπων ὡς ὑμεῖς, μέ εὐσέβειαν, εὐγένειαν καί εὐφυΐαν, μέ ἐκκλησιαστικόν φρόνημα καί σύγχρονον πνεῦμα. Σᾶς παρακαλοῦμεν νά μεταδίδετε εἰς τήν νέαν γενεάν τῆς Ὁμογενείας τήν ἀγάπην διά τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν, τό ἐνδιαφέρον διά τόν πνευματικόν πολιτισμόν μας, τόν σεβασμόν πρός τά ὅσια καί τά ἱερά τοῦ Γένους. Ἡ πεῖρα τῶν αἰώνων δεικνύει ὅτι ὁ ἀνέστιος ἄνθρωπος, αὐτός πού ἔχει ἀποκοπῆ ἀπό τάς πνευματικάς καί πολιτισμικάς του ρίζας, συρρικνώνεται ὑπαρξιακῶς, ὅτι στενεύει ὁ ὁρίζων τῆς ζωῆς του, ὅτι στερεύουν αἱ δημιουργικαί του δυνάμεις. Πρέπει ἡ νέα γενεά νά συνεχίσῃ τό καλόν ἔργον, τό ὁποῖον ἐπιτελεῖτε ὑμεῖς οἱ ἐν Μονακό Ὀφφικιάλιοι διά τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Γαλλίας, περί τοῦ ὁποίου μαρτυρεῖ ὁ ἅγιος Χαλκηδόνος κύριος Ἐμμανουήλ, ὡς πρώην Μητροπολίτης σας ἐπί δύο σχεδόν δεκαετίας, καί ὁ νῦν ποιμενάρχης σας Ἱερώτατος ἀδελφός κύριος Δημήτριος.

Μέ αὐτάς τάς σκέψεις καί τά αἰσθήματα, εὐχαριστοῦμεν ἅπαξ ἔτι διά τήν εὐφρόσυνον αὐτήν σύναξιν καί ἐπαινοῦμεν τούς μουσικούς καί πάντας τούς συντελεστάς της. Τό Σάββατον ἐπιστρέφομεν εἰς τήν Ἕδραν μας ἐν Φαναρίῳ, διά νά συνεορτάσωμεν ἐν λειτουργικῇ συνάξει εἰς τόν Πατριαρχικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου τήν ἐπέτειον τῆς ἐκλογῆς μας καί νά ἐκζητήσωμεν τήν ἄνωθεν ἐνίσχυσιν, τήν ἱκάνωσιν ἀπό Θεοῦ, πρός συνέχισιν τοῦ ἔργου διακονίας τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ὅσον χρόνον ἀκόμη θά εὐδοκήσῃ νά μᾶς χαρίσῃ ὁ πάνδωρος Κύριος τῆς δόξης.

Ἐπικαλούμεθα ἐπί πάντας ὑμᾶς καί τά ἀγαπημένα σας πρόσωπα ὅλα τά καλά τοῦ Θεοῦ. Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν! Καί ἔστι καί ἔσται πάσας τάς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν. Ἀμήν.    

* * *

Before we close, please allow us to say a few words in English for our non-Greek-speaking guests. 

Esteemed Archons,

Dear friends,

We are deeply moved by your sincere sentiments of love to our humble person, as they are reflected in your decision to honor this evening the 32^nd anniversary since our election to the Ecumenical Throne. And in celebrating this milestone, we give thanks to God, who has graced us with the longest tenure of any of our predecessors.

These thirty-two years have witnessed momentous changes in the world, and particularly in the Orthodox Oikoumene. Our role as Ecumenical Patriarch has been, and continues to be, the modulating influence that holds the rudder of the Ship of the Church firmly, as She navigates the waters of post-modernity and secular change. 

At the Phanar, we are accustomed to the vagaries of political change, and we have lived in a non-Orthodox, non-Christian world for over five hundred years. What you should all remember is that the memory of the Mother Church is continuous, through century after century. The exigencies of any given decade, or Patriarchy, or political context, in no way deprive the Church of this memory, which extends back to the Apostles themselves.

This is why our Patriarchy has been so deeply committed to the vision of the worldwide Orthodox Church, not as a federation of independent bodies, but as one Church family united around the Holy Table and the Divine Eucharist. 

Therefore, the Ecumenical Patriarchate is pledged to inclusion and not exclusion. And our inclusivity is based on both love and truth («ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ»): Love for all beings and this planet earth we all call home; and the truth that in Christ we can resolve every difference and every difficulty, as long as we are honest and truthful to God, to each other, and to ourselves.

We who are called to serve the Church in these roles—whether parish Priest or Ecumenical Patriarch – are called to serve with our minds in the heavens, but our feet on the ground. This is one reason why we return to our island of Imvros as often as possible! Next week we will be back, God willing, in order to walk once again the paths of our youth and visit the churches and chapels where we first learned to love and worship God. For the good earth grounds us in reality, and reminds us of our interdependence with each other.

At an anniversary such as this, actually a double anniversary, our mind is drawn back to the beginning. Whether on Imvros, or in the Schools of Constantinople – the Zografeion Lyceum and Halki, where our education began to ascend. Or our early days in Rome, Bossey-Switzerland and Munich, completing our academic pursuits; but we did not see in the beginning what we now see, with the benefit of all these years of hindsight.

Beloved Children in the Lord: We were not placed here to rule anyone other than ourselves. But we are all called to serve everyone. And to serve them humbly, righteously, and always with mercy and compassion.

Therefore, with these reflections, we commend all of you to the mercy and love of God. We are well pleased that we end this day in your company, enjoying the hospitality of our spiritual children, our new Archons here in Monaco, who graciously offer this wonderful banquet of love and delight! We are certain that they will continue their noble ministry to the Mother Church of Constantinople, fruitfully collaborating with their new Metropolitan, His Eminence Dimitrios, as well as with their fellow-brother Archons of the “Panagia Pammakaristos” Brotherhood and of the St. Andrew’s Order of Archons in the USA.

May this Metropolis ever reach higher and higher in every spiritual virtue and grace. And may our almighty and compassionate Lord bless you all with His abiding love and infinite mercy. Amen!