* * *

Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι,

Ἐξοχώτατε κύριε Πρέσβυ, Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος ἐνταῦθα,

Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες Ὀφφικιάλιοι,  

Ἐλλογιμώτατοι Σύνεδροι,

Ἀγαπητά μας παιδιά,

Κυρίες καί κύριοι, 

Μέ πολλή χαρά σᾶς ὑποδεχόμαστε στήν Πόλη μας, μέ τήν εὐκαιρία τοῦ 9^ου Διεθνοῦς Μαθητικοῦ Συνεδρίου Λογοτεχνίας, πού διεξάγεται ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί εἶναι ἀφιερωμένο στή σπουδαία ποιήτρια καί Ἀκαδημαϊκό Κική Δημουλᾶ. Προστίθεται σήμερα ἕνας νέος κρίκος στήν ἁλυσίδα παρόμοιων πνευματικῶν ἐκδηλώσεων στό Κέντρο τῆς Ρωμιοσύνης, μέ ἀφετηρία τό ἔτος 2012. Συγχαίρουμε, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Ἐντιμολογιωτάτου Διευθυντοῦ τοῦ Ζωγραφείου Λυκείου κ. Ἰωάννου Δεμιρτζόγλου, τούς ὀργανωτές τοῦ Συνεδρίου, ὅλους ἐσᾶς τούς συμμετέχοντες, μέ πρώτους τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες, τά παιδιά μας, μέ τά «πιό λαμπερά κι᾿ ἀπό τόν ἥλιο μάτια», ὅπως ἔλεγε ὁ φιλόσοφος. 

Ἀξίως καί δικαίως τό Συνέδριό μας θά ἀσχοληθῇ μέ τήν προσωπικότητα, τό ἔργο καί τήν προσφορά στόν πολιτισμό μιᾶς ξεχωριστῆς μορφῆς τῆς σύγχρονης ποίησης, τῆς Κικῆς Δημουλᾶ. Τά ποιήματά της τέρπουν τό γλωσσικό καί λογοτεχνικό αἰσθητήριό μας, τή διάνοια καί τήν καρδιά μας, ἀγγίζουν τίς πιό εὐαίσθητες χορδές τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Μᾶς θυμίζουν ὅτι πέρα ἀπό τά συμφέροντα καί τή μετρήσιμη πραγματικότητα, ὑπάρχει ἡ διάσταση τοῦ βάθους τῶν πραγμάτων, «τό βαθύ μυστήριο τοῦ κόσμου», τό ὁποῖο, ὅπως ἔγραφε ὁ μεγάλος θεολόγος π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν, «ἀποκαλύπτεται στούς ἁγίους, στά παιδιά καί στούς ποιητές» (Ἑορτολόγιο, ἐκδ. Ἀκρίτας, Ἀθήνα 1997, σ. 64).

Ἐντυπωσιάζει ἡ εἰλικρίνεια καί τό βάθος τῆς ποιήτριάς μας στό ἀκόλουθο ποίημά της, ὅπου ὁμιλοῦν ὁ οὐρανός καί ἡ ἐλπίδα:

«Βρέχει μέ ἀπόλυτη εἰλικρίνεια.

Ἄρα δέν εἶναι φήμη

ὁ οὐρανός ὑπάρχει

καί δέν εἶναι τό χῶμα λοιπόν ἡ μόνη λύση

ὅπως ἰσχυρίζεται ὁ κάθε τεμπέλης νεκρός.» (Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως).

Ἡ παγκόσμια κοινωνία τοῦ οἰκονομισμοῦ καί τῶν ποσοτικῶν κριτηρίων, τῆς κυριαρχίας τῆς τετράγωνης λογικῆς τῶν μηχανῶν καί τῆς τεχνοκρατίας, τῆς προτεραιότητος τῆς χρηστικῆς γνώσης καί τοῦ ἔχειν, ὅπου, ὅπως εἶχε διαπιστώσει ἤδη πρίν μερικές δεκαετίες ὁ Ὀδυσσέας Ἐλύτης, «ἐάν δέν ἔχεις τίποτε νά κερδίσεις ἀπ᾿ αὐτό πού κάνεις, σέ κοιτάζουν ὅλοι μέ ἀνοιχτό στόμα» (Ἡ Ἑλλάδα τοῦ Ἐλύτη, ἐκδ. Ἴκαρος, Ἀθήνα 2021, σ. 120), ἡ ἐποχή μας, λοιπόν, καί ἡ σημερινή κοινωνία ἔχει ἀνάγκη ἀπό ποιητές μέ εὐφάνταστο νοῦ, μέ εὐαίσθητη ψυχή, μέ διεισδυτική ματιά, ὅπως ἡ Κική Δημουλᾶ.

Ἡ ποίηση εἶναι πολυτιμότατο δώρημα τοῦ οὐρανοῦ στόν ἄνθρωπο. Μᾶς θυμίζει ὅτι ὑπάρχουν διαστάσεις τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς ἀπροσπέλαστες στήν ἐπιστημονική γνώση καί σέ κάθε μορφῆς ἀντικειμενοποίηση. Εἶναι ὁ χῶρος, ὅπου «οἱ ἀριθμοί δέν ἔχουν τίποτε νά ποῦν», ὅπου δέν ὑπάρχει θέση γιά ὅσους «βλέπουν τήν ἀνθισμένη ἀμυγδαλιά μέ τά μάτια τοῦ ξυλοκόπου». Μέ αὐτήν τήν ἔννοια, ποιητής εἶναι καί κάθε γνήσιος πιστός, ὁ ὁποῖος συγκλονίζεται ἀπέναντι στό μυστήριο τῆς θείας δόξης. Ὅταν μιλᾶμε γιά τόν Χριστό, τόν «ἐν ἀρχῇ Λόγον», ὁ ὁποῖος ταυτίζεται μέ τόν ἄνθρωπο γιά νά τοῦ ἀνοίξῃ τήν ὁδό τῆς αἰώνιας ζωῆς, ὁ λόγος μας γίνεται ποίημα, ὕμνος καί δοξολογία. Ποτέ ἡ γλῶσσα τῆς θεολογίας δέν ἦταν ἀμέτοχη πληροφόρηση «περί τοῦ Θεοῦ». Εἶναι πάντοτε γλῶσσα ποιητική, καρδιακή, φιλοκαλική. Ὑπενθυμίζουμε ὅτι τά ὑμνολογικά κείμενα τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι ἕνα λογοτεχνικό θαῦμα. Δέν ὑπάρχει ποτέ πεζότητα στήν ἐκκλησιαστική γλῶσσα. Γιά τόν λόγο αὐτό, ἀδυνατοῦμε νά φαντασθοῦμε γνήσιο πιστό πού δέν ἀγαπᾷ εὐρύτερα τή λογοτεχνία καί τήν ποίηση. 

Γιά ἐμᾶς προσωπικῶς, ἡ ἑλληνική λογοτεχνία ἦταν, σέ ὅλη μας τή ζωή, πηγή πνευματικῆς εὐφροσύνης. Διαβάζαμε ποίηση ἀπό πολύ ἐνωρίς. Ὡς μαθητής καί ἱεροσπουδαστής στήν Ἱερά Θεολογική Σχολή Χάλκης καταρτίσαμε μία χειρόγραφη συλλογή μέ τά ἀγαπημένα μας ποιήματα, στήν ὁποία προσέθεταν ἰδιοχείρως ἕνα ποίημα κάποιοι ἀπό τούς συμμαθητές μας. Αἰσθανόμασταν πάντοτε βαθειά εὐγνωμοσύνη πρός τούς λογοτέχνες καί τούς ποιητές μας, γιά ὅσα χάρισαν στό Γένος καί γιά τά τιμαλφῆ πού μᾶς ἀποκαλύφθηκαν μέσα ἀπό τά ἔργα τους.

Ὁ Πατριάρχης σας εἶναι βέβαιος ὅτι στά βάθη τῆς ψυχῆς ὅλων σας ὑπάρχει ἕνα αἴσθημα ὑπερηφάνειας γιά τή γλώσσα μας, τή γλῶσσα τῶν προγόνων μας καί τή δική μας, πού ἔχει χαρακτηρισθῆ ὡς «ἡ μητρική γλώσσα τοῦ πνεύματος», στήν ὁποία γράφτηκαν ἀπαράμιλλα ἔργα πού ἄλλαξαν τόν ροῦν τῆς ἱστορίας. Ἡ γλῶσσα μας ἐκπροσωπεῖ καί σήμερα τό «θαυμάζειν» τῶν φιλοσόφων, τό «θάμβος» τῆς πίστης στόν Θεό, «σάν νά διάλεξε ὁ Θεός τήν ἑλληνική γλῶσσα γιά νά ἀναγγείλει τό Εὐαγγέλιό Του». Μᾶς πλουτίζει ὑπαρκτικά, σπάει τόν ἐγκλωβισμό μας στή λογική τῶν ἀναγκῶν, κρατύνει τήν πνευματική μας ὑπόσταση, παραπέμπει στό Ὑπερβατικό. 

Αὐτή ἡ γλῶσσα ἦταν καί παραμένει ἡ λαλιά τῶν γηγενῶν κατοίκων αὐτῆς τῆς Πόλης, τῆς Πόλης τῶν Ἀρχιεπισκόπων Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, τοῦ ποιητοῦ τῆς θεολογίας, καί τοῦ «χρυσοῦ τήν γλῶτταν» Ἰωάννου, τοῦ «Δημοσθένους τῆς Ἐκκλησίας», τοῦ πολυΐστορος Πατριάρχου Φωτίου τοῦ Μεγάλου, ὑμνογράφων, ποιητῶν, φιλοσόφων καί τῶν Λογάδων τοῦ Γένους. Καλούμαστε ὅλοι σέ κοινή προσπάθεια, γιά νά μποροῦν καί οἱ ἐπερχόμενες γενεές νά χαίρωνται τούς ποιητές καί τούς πεζογράφους μας, τά ὑμνολογικά κείμενα τῆς Ἐκκλησίας μας καί νά σεμνύνωνται γιά τόν πλοῦτο τῆς γλώσσας καί τῆς κουλτούρας μας. Στόν καλόν αὐτόν ἀγῶνα δέν πρέπει νά λησμονοῦμε, ὡς φορεῖς μιᾶς μεγάλης πνευματικῆς παρακαταθήκης, ὅτι σέ ὅποιον δόθηκαν πολλά, ἀπό αὐτόν ἀπαιτοῦνται πολλά, σύμφωνα μέ τό Βιβλικόν «παντί δέ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολύ ζητηθήσεται παρ᾿ αὐτοῦ» (Λουκ. ιβ’, 48).

Μέ αὐτές τίς σκέψεις καί τά αἰσθήματα, κηρύσσουμε τήν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν τοῦ 9^ου Διεθνοῦς Μαθητικοῦ Συνεδρίου Λογοτεχνίας, μέ θέμα «Κική Δημουλᾶ. Ἡ Ποιήτρια», βέβαιοι γιά τήν εὔκαρπη διεξαγωγή του καί τήν ἐπιτυχῆ πραγματο-ποίηση ὅλων τῶν παραλλήλων ἐκδηλώσεων. Νά χαρῆτε ὅλοι σας τήν Πόλη τῶν Πόλεων καί τήν ὡραία σύναξή σας, νά χαρῆτε τήν ἀρχή τῆς ἄνοιξης καί τά νειάτα σας. Σᾶς εὐλογοῦμε πατρικῶς καί ἐπικαλούμαστε γιά ἐσᾶς καί τούς ἀγαπημένους σας τήν χάρη καί τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ τῆς σοφίας καί τῆς ἀγάπης.

Καλή πορεία πρός τό Πάσχα!