* * *

Πανιερώτατε Μητροπολῖτα Πάφου κ. Γεώργιε, Τοποτηρητὰ τοῦ χηρεύσαντος Ἀρχιεπισκοπικοῦ Θρόνου τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας Κύπρου,

Μακαριώτατε Πατριάρχα Ἀλεξανδρείας κύριε Θεόδωρε,

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι Ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς, ἐκπρόσωποι τῶν κατὰ τόπους ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν,

Σεβασμία Ἱεραρχία τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου,

Ἐξοχώτατε κύριε Πρόεδρε τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας,

Ἐξοχωτάτη κυρία Πρόεδρε τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας,

Ἐξοχωτάτη κυρία Πρόεδρε τῆς Βουλῆς τῶν Ἀντιπροσώπων,

Ἐντιμότατε κύριε Δήμαρχε Λευκωσίας,

Εὐλαβέστατοι κληρικοὶ τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, Ὁσιώτατοι Μοναχοὶ καὶ Μοναχαὶ τῶν Ἱερῶν αὐτῆς Μονῶν,

Πενθηφόρε λαὲ τῆς Κύπρου!

Λίαν ἀλγεινὴν εἴδησιν ἐσήμανεν ἡ καμπάνα τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Βαρνάβα! Εἴδησιν, τὴν ὁποίαν εὐθὺς ἀμέσως μετέδωσαν ἐν ὀδύνῃ οἱ κώδωνες καὶ τὰ σήμαντρα τῆς Ἁγιονεοφυτικῆς Ἐγκλείστρας, οἱ καμπάνες τῆς γενετείρας Τάλας καὶ τῆς Πάφου, οἱ καμπάνες τῆς Πρωτευούσης καὶ ὅλης τῆς Ἁγιοτόκου Μεγαλονήσου, τοῦ πενθηροῦ ἤχου αὐτῶν φθάσαντος μέχρι καὶ Κωνσταντινουπόλεως καὶ Φαναρίου! Ὁ πολιὸς Ἀρχιεπίσκοπος Νέας Ἰουστινιανῆς καὶ πάσης Κύπρου κυρὸς Χρυσόστομος Β΄, ὁ Ἐγκλειστριώτης, ὁ Πάφιος καὶ ἀπὸ Πάφου, ὁ κατὰ κόσμον Ἡρόδοτος Δημητρίου, ὁ παιδιόθεν ἀφιερώσας ἑαυτὸν εἰς τὴν διακονίαν τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ἐπὶ σχεδὸν τεσσαράκοντα καὶ πέντε ἔτη θεοφιλῶς ἀρχιερατεύσας καὶ ἐπὶ δεκαεξαετίαν καὶ μέχρις ἐσχάτων σταθεὶς γενναίως ἐπὶ τῶν ἐπάλξεων τοῦ Πρωθιεραρχικοῦ καθήκοντος, ὡς καὶ ἀπὸ τῆς πρώτης ἄλλωστε στιγμῆς τῆς ἀναδείξεώς του εἰς Προκαθήμενον τῆς Ἀποστολικῆς Αὐτοκεφάλου Κύπριδος Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ἔδωκε τὰς τελευταίας του νουθεσίας καὶ συμβουλάς, ἀφοῦ ηὐλόγησεν ἀρχιερατικῶς καὶ ηὐχήθη πατρικῶς τοὺς συνεργάτας του, τὸ ποίμνιόν του, τὸν λαὸν καὶ τοὺς ἄρχοντας τῆς πολυπάθου Νήσου του, παρέδωκεν εἰρηνικῶς τὸ πνεῦμα του εἰς τὸν Ἀρχηγὸν τῆς Ζωῆς καὶ Ἐπίσκοπον τῶν ψυχῶν ἡμῶν Κύριον Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ προσετέθη εἰς τοὺς ἀοιδίμους προκατόχους του. Ἐλογισάμεθα λοιπὸν καὶ ἡμεῖς μετὰ τοῦ Ἐκκλησιαστοῦ, ὅτι «ἀγαθὸν πορευθῆναι εἰς οἶκον πένθους» (Ἐκκλησ. ζ´, 2) καὶ ἤλθομεν, διὰ πρώτην μάλιστα φοράν, εἰς Κύπρον, διὰ νὰ ἀποχαιρετίσωμεν κατ’ ἀξίαν τὸν μεταστάντα πολυφίλητον ἀδελφόν, συλλειτουργὸν καὶ προσωπικὸν ἡμῶν φίλον καὶ νὰ στηρίξωμεν τὰ ἀπορφανισθέντα τέκνα του.

Ἡ Κύπρος σήμερον, ἀγαπητοί, δακρύουσα βοᾶ: «Ἐπήγαγέ μοι ὁ Θεὸς πένθος μέγα»! (Βαροὺχ δ´, 9). Χρυσόστομος ὁ Β΄, ὁ μέχρι τῆς χθὲς ὑπάρχων «λύχνος ἐκλάμπων ἐπὶ λυχνίας ἁγίας» (Σοφ. Σειρ.  κστ´,17), καὶ φωτίζων τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα, τῇ ριπῇ τοῦ θανάτου ἐσβέσθη καὶ σκότος ἐκάλυψεν ἄχρι καιροῦ τὸν Ἀρχιεπισκοπικὸν Θρόνον τῆς Νήσου! Θλῖψις κατ’ ἄνθρωπον οὐχὶ συνήθης, οὐδὲ μικρά! Τὸ λογικὸν τῆς Ἐκκλησίας ποίμνιον, ὁ σεπτὸς τῶν ἁγίων Ἀρχιερέων χορός, ἡ ἀξιονόμαστος χορεία τοῦ τιμίου πρεσβυτερίου, τῆς ἐν Χριστῷ διακονίας καὶ τοῦ ὁσιοβίου μοναχισμοῦ, ἐστερήθησαν τὸν ἑαυτῶν Πρῶτον, τὸν γενναῖον στρατιώτην τῆς Ἐκκλησίας, τὸν μέγαν καὶ ἐπίσημον κριὸν τῆς ποιμαντορίας, τὸν δεξιὸν καὶ δόκιμον οἰακοστρόφον τῆς ἱερᾶς Ὁλκάδος, τὸν συνετὸν καὶ σώφρονα χειριστὴν τῶν ἐκκλησιαστικῶν καὶ διεκκλησιαστικῶν πραγμάτων, τὸν ἀνύστακτον φύλακα τῶν πατρίων, τὸν φιλόστοργον πατέρα πάντων, μάλιστα δὲ τῶν ἐν ἀσθενείαις καὶ ἀνάγκαις καὶ δυσπραγίᾳ ὄντων, τὸν ἁπλοῦν καὶ ἄτυφον, τὸν εὐπροσήγορον καὶ εὐέντευκτον, τὸν ἐλεήμονα καὶ φιλάνθρωπον, τὸν ὄντως ἀξιομακάριστον Χρυσόστομον! 

Ὁ Κύριος τοῦ Ἀμπελῶνος ἐνωρίτατα «ἔδωκεν αὐτῷ ἱερατείαν λαοῦ, ἐμακάρισεν αὐτὸν ἐν εὐκοσμίᾳ καὶ περιέζωσεν αὐτὸν περιστολὴν δόξης» (Σοφ. Σειρ. με´, 7). Καὶ ἐκεῖνος, πολλαπλασιάζων φιλοτίμως τὸ τάλαντον, ἐφάνη πιστός, ἐπαρκὴς καὶ δημιουργικὸς εἰς πᾶσαν βαθμίδα ἱερατείας λαοῦ. Καὶ ὡς Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νεοφύτου, καὶ ὡς Μητροπολίτης Πάφου, καὶ ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Νέας Ἰουστινιανῆς καὶ πάσης Κύπρου. Καὶ ἐλάμπρυνε τὴν ἱερατικὴν εὐκοσμίαν καὶ τὴν περίδοξον ποιμαντικὴν ἀποστολὴν ποὺ τοῦ ἔδωκεν ὁ Θεὸς μὲ προσωπικὴν ἀρετήν, μὲ θεοφιλεῖς ἀγῶνας, μὲ ἱστορικὰ βήματα καὶ πολὺ ἀξιόλογα ἐπιτεύγματα. Ρηξικέλευθος ἐν πολλοῖς, ἀποκατέστησε τὸ κανονικὸν διοικητικὸν σχῆμα τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, πρωτίστως διὰ τῆς μετὰ ἀπὸ ὀκτὼ ὁλοκλήρους αἰῶνας ἀνασυστάσεως τῶν Βυζαντινῶν Ἐπισκοπῶν τῆς Νήσου, τὰς ὁποίας, διὰ προφανεῖς καὶ ἥκιστα εὐφήμους λόγους, εἶχε καταργήσει ἀπὸ τοῦ 1222 ἡ μακραίων Φραγκοκρατία, προσπαθοῦσα νὰ ἀπομειώσῃ τὴν γηγενῆ Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν. Οὕτως, αἱ Ἐπισκοπαὶ Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου, Ταμασοῦ καὶ Ὀρεινῆς, Τριμυθοῦντος καὶ Λευκάρων, Τηλλυρίας, Ἀρσινόης, Ἀμαθοῦντος, Καρπασίας, Λήδρας, Χύτρων, Νεαπόλεως καὶ Μεσαορίας, εἶδον καὶ πάλιν δι’ ἐνεργειῶν τοῦ ἀοιδίμου Πρωθιεράρχου τὸ φῶς τοῦ ἡλίου, μὲ ἄμεσον ἀποτέλεσμα τὴν συνοδικῶς κανονικὴν ἀρτιότητα τῆς Κύπριδος Ἐκκλησίας καὶ τὴν καλλιτέραν διαποίμανσιν τοῦ χριστωνύμου αὐτῆς πληρώματος. 

Ὅραμα γενεῶν ὑπῆρξεν ἡ ἵδρυσις Θεολογικῆς Σχολῆς ἐν Κύπρῳ. Τοῦτο ἠξιώθη νὰ τὸ πραγματοποιήσῃ ὁ νῦν προπεμπόμενος εἰς τὴν Ἄνω Ἱερουσαλὴμ Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄, κατόπιν πολλῶν κόπων καὶ θυσιῶν! Καὶ ἀποτελεῖ ἡ «τῆ πανσωστικῇ Ἁγίᾳ Τριάδι» εὐλαβῶς ἀφιερωθεῖσα Σχολὴ πολύτιμον καὶ πολύλαμπρον ἀδάμαντα τῆς ἀρχιερατικῆς αὐτοῦ μίτρας! Ἐξ ἑτέρου, ὁ Μὴ Κυβερνητικὸς Ὀργανισμὸς «Φιλοκαλία», τὸν ὁποῖον ὁ μακαριστὸς συνέστησεν, ἀποτελεῖ τρανὸν δεῖγμα τῆς ἀγάπης του πρὸς τοὺς δυσπραγοῦντας ἀδελφούς, πρὸς τὴν νεότητα, πρὸς τὴν θρησκευτικήν, ἱστορικὴν καὶ πολιτιστικὴν κληρονομίαν τῆς Κύπρου. Δεῖγμα πρὸς τούτοις λαμπρὸν τῆς πρὸς τὸν ἐφημεριακὸν Κλῆρον, καὶ μάλιστα τὸν τῆς ὑπαίθρου, πολλῆς πατρικῆς ἀγάπης του ὑπῆρξεν ὁ «Κεντρικὸς Φορεὺς Μισθοδοσίας Ἐφημεριακοῦ Κλήρου», τὸν ὁποῖον, ἐν συνεργασίᾳ μετὰ τῆς Κυβερνήσεως τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας συνέστησε, καὶ διὰ τοῦ ὁποίου ἐξησφάλισεν ἀξιοπρεπῆ καὶ ὁμοιόμορφον μισθοδοσίαν τοῦ ἱεροῦ Κλήρου τῆς Νήσου. 

Ὅτε αἱ γνωσταὶ τραγικαὶ περιπέτειαι τῆς Νήσου, κατὰ τὸ δεύτερον ἥμισυ τοῦ 20οῦ αἰῶνος, ἤνοιξαν τὸν δρόμον διὰ πρωτοφανεῖς ἱεροσυλίας εἰς βάρος τῶν ἱερῶν Ναῶν καὶ Μονῶν τοῦ Κυπριακοῦ Βορρᾶ, ὥστε πλεῖστα σεβάσμια ἱερὰ σκεύη καὶ ἀντικείμενα, ἱστορικὰ φορητὰ εἰκονίσματα, ἀποτοιχισθεῖσαι ἀρχαῖαι ἁγιογραφίαι κ.λπ. νὰ καταλήξουν εἰς διαφόρους κλεπταποδόχους καὶ οἴκους παρανόμων δημοπρασιῶν ἀνὰ τὸν κόσμον, ὁ μακαριστὸς ἀδελφὸς παρηκολούθει ἀγρύπνως τὰς κινήσεις τῶν οἴκων δημοπρασίας καὶ κατώρθωσε πλεῖστα ὅσα νὰ ἐντοπίσῃ, νὰ τὰ ἀγοράσῃ καὶ νὰ τὰ ἐπαναφέρῃ εἰς Κύπρον, πρὸς μεγάλην χαρὰν καὶ παρηγορίαν τῶν πιστῶν. 

Ἀλλ’ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ὡς Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἐπιθυ-μοῦμεν ὀφειλετικῶς νὰ ὑπογραμμίσωμεν ὅλως ἰδιαιτέρως, ἦτο ἡ μεγάλη ἀγάπη τοῦ ἀειμνήστου πρὸς τὴν μαρτυρικὴν Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἡ φιλότιμος καὶ ἀδιάκοπος συμπόρευσίς του μετ᾽ αὐτῆς εἰς τὴν ὁδὸν τοῦ μαρτυρίου καὶ τῆς μαρτυρίας της! Εἰς κάθε βῆμα μας ἦτο πλησίον μας μὲ γενναιότητα, μὲ παρρησίαν καὶ μὲ εὐεργετικὴν δεξιάν. Μᾶς ἔδωκε τὴν χαρὰν νὰ πραγματοποιήσῃ κατ’ Ἀπρίλιον τοῦ 2010 ἐπίσημον εἰρηνικὴν ἐπίσκεψιν εἰς τὸ Σεπτὸν Κέντρον, ἀψηφήσας οἱανδήποτε δυσκολίαν. Εἶχε μὲν καὶ ὁ ἀοίδιμος προκάτοχός του Ἀρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος Γ΄ πραγματοποιήσει πρὸ αἰῶνος καὶ πλέον ἐπίσκεψιν εἰς τὸ Σεπτὸν Κέντρον, ἀνεπίσημον ὅμως, καὶ ἁπλῶς ἐχοροστάτησεν ἀπὸ τοῦ παραθρονίου εἰς τὸν Πατριαρχικὸν Ναὸν κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν. Ὅμως, Χρυσόστομος ὁ Β΄ ἐπέστεψε τὴν ἐπίσημον εἰρηνικὴν ἐπίσκεψίν του διὰ τοῦ Πρωθιεραρχικοῦ Συλλειτούργου εἰς τὴν ἱστορικὴν Μονὴν τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς Μπαλουκλῆ, κατὰ τὴν διάρκειαν τοῦ ὁποίου εἴχομεν τὴν εὐκαιρίαν νὰ ὑπογραμμίσωμεν ἀπὸ κοινοῦ, κατὰ τὸν πλέον ἐπίσημον τρόπον, τοὺς ἱερούς, βαθυτάτους καὶ ἀκαταλύτους δεσμοὺς ποὺ συνδέουν τὰς ἡμετέρας Ἐκκλησίας. Εἴμεθα, ἐλέγομεν τότε, «παράλληλοι Κυρηναῖοι παραλλήλων Σταυρῶν, ἀλλὰ καὶ κοινωνοὶ τῆς ἰδίας ζωηφόρου Ἀναστάσεως»! 

Κατὰ τὴν τελικὴν φάσιν τῆς προετοιμασίας τῆς ἐν Κρήτῃ Ἁγίας καὶ Μεγάλης Σύνοδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, καθὼς καὶ κατὰ τὴν διἀρκειαν τῶν ἐργασιῶν αὐτῆς, ἡ παρουσία καὶ συμβολὴ τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου ὑπῆρξε πολύτιμος καί, εἰς ὡρισμένας περιπτώσεις, καθοριστική. Ἐκεῖ ἔδειξε πράγματι τὰς διαστάσεις τῆς ἀγάπης του πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν, τὸ γνήσιον πατερικόν του φρόνημα καὶ τὴν ἔντιμον ἀφοσίωσίν του εἰς τὸν Συνοδικὸν θεσμόν. Ὑπῆρξε δὲ καὶ ἔνθερμος ὑποστηρικτὴς τῶν θέσεων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς ὥρας σάλου καὶ προσκομμάτων, πρᾶγμα διὰ τὸ ὁποῖον καὶ τοῦ εἴμεθα εἰλικρινῶς εὐγνώμονες. Ἀνεξίτηλος θὰ παραμείνῃ εἰς τὴν μνήμην μας ἡ τελευταία ἐπίσκεψις τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου εἰς τὴν Πόλιν τοῦ Κωνσταντίνου, ἀρχάς Μαρτίου 2020, καὶ τὸ Συλλείτουργόν μας κατὰ τὴν Κυριακὴν τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐξῄραμεν τότε τὴν ποιμαντικὴν αὐτοῦ εὐαισθησίαν, τὴν σοφίαν, τὸν δυναμισμὸν καὶ τὴν παρρησίαν μὲ τὰς ὁποίας διακονεῖ τόν ἐμπεμπιστευμένον αὐτῷ ἄνωθεν λαόν τοῦ Θεοῦ, τὸ ὀξὺ αἰσθητήριόν του διά τὰ σημεῖα τῶν καιρῶν καὶ τὸν ἀπεκαλέσαμεν «ἀνύστακτον φύλακα τῆς πανιέρου κοινῆς κληρονο-μίας τῆς Ὀρθοδοξίας». 

Ὁ ἀοίδιμος Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ ἀνέπαυσε πολλα-χῶς τὴν καρδίαν ἡμῶν καὶ μᾶς ἔδωκε πολλὰς ἀφορμὰς διὰ νὰ δοξολογήσωμεν τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἐπειδὴ ἐχαρίσατο εἰς τὸν λαὸν  Του τὸν σπουδαῖον αὐτὸν ἐκκλησιαστικὸν ἄνδρα. Τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον εἶναι καὶ δι’ ἕνα ἀκόμη λόγον εὔγνωμον πρὸς αὐτὸν, ὅπως ἐξ ἴσου καὶ πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, ἡ ὁποία προφρόνως ἐνέκρινε τὴν σχετικὴν θερμὴν εἰσήγησίν του καὶ μᾶς παρεχωρήθη φιλαδέλφως τὸ ὡραῖον κτήριον τῆς ἐν Βρυξέλλαις Ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, ὅπερ καὶ ἀξιοποιεῖται ἤδη ὑπὸ τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Μητροπόλεως Βελγίου, εἰς βασικὰς αὐτῆς ἀνάγκας ἀνταποκρινόμενον! Εὐχαριστοῦμεν σοι πλεῖστα, μακαριστέ ἅγιε Ἀδελφέ! Τὸ ὄνομά σου θὰ παραμείνῃ πάντοτε λίαν σεβαστὸν εἰς τὰς δέλτους τῆς μνήμης ὅλης τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Γένους! Εἴησαν πάντα ταῦτα εἰς μνημόσυνόν σου αἰώνιον ἐνώπιον Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων!

Πανιερώτατε Τοποτηρητὰ ἅγιε Πάφου, 

Ὅπως ἔχει θεολογικώτατα γραφῆ, ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ «κατήργησε τὴν ἀθανασίαν τοῦ θανάτου». Ἡ ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ ἀπηχεῖ εἰς ὅλας τὰς διαστάσεις αὐτῆς τὴν νίκην κατὰ τοῦ θανάτου, τὴν χαρὰν τῆς ἐλθούσης πανσωστικῆς χάριτος καὶ τὴν βεβαιότητα τῆς «κοινῆς ἀναστάσεως», προανάκρουσμα ὅλων ἐκείνων τῶν θαυμαστῶν, «ἅ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὗς οὐκ ἤκουσε καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἅ ἡτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Α’ Κορ. β´, 9). Εἴμεθα πλέον ἤ βέβαιοι, ὅτι ὁ μακαριστὸς ἀδελφὸς Χρυσόστομος ἤδη ἔχει μεγάλον «κλῆρον ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πίστει τῇ εἰς Χριστόν» (Πράξ. κστ´, 18). Αἱ δὲ τίμιαι καὶ θεοπειθεῖς εὐχαί του ἐκ τοῦ Οὐρανίου Θυσιαστηρίου ἂς συνοδεύουν τὴν Μεγαλόνησον καὶ τὸν θεοσεβῆ Κυπριακὸν λαὸν καὶ πάντας ἡμᾶς πανταχοῦ καὶ πάντοτε, καὶ ἐν αἰθρίᾳ καὶ ἐν καταιγῖσι καὶ περιστάσεσιν! Εἴη ἡ μνήμη αὐτοῦ αἰωνία καὶ ἁγία, καὶ ἡ ἐν λευκῇ στολῇ κατάπαυσίς του ἐν Χώρᾳ Ζώντων, ἐν σκηναῖς Δικαίων καὶ Ἁγίων, ἐν τῇ χαρᾷ τῆς Βασιλείας, ἐν τῷ φωτὶ τῆς Τρισηλίου Θεότητος! 

Ἐπὶ πᾶσι τούτοις, «ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Ἀμήν! (Ἀποκ. ζ´, 12).