Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, το απόγευμα της Τρίτης, 28 Μαρτίου 2023, παρέστη και ομίλησε στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζαππείου στην έδρα του, σε συνεργασία με το ιστορικό εκπαιδευτήριο της Ομογένειας, για να τιμήσει τέσσερις αφυπηρετήσαντες εκπαιδευτικούς, τις Ελλογιμ. κυρίες Ελένη Σεραφείδου Καραγιαννίδου, Χαρίκλεια Κυριακίδη Λώλη και Αιμιλία Φραγκόπουλου Κυριαζή, αποφοίτους της Σχολής, καθώς και τον Ελογιμ. κ. Θεόφιλο Τησίδη.
“Και οι τέσσαρες είναι σαρξ εκ της σαρκός της Κωνσταντινουπολίτικης Ρωμιοσύνης, εβίωσαν τας περιπετείας της, διηκόνησαν την παιδείαν και εγαλούχησαν την νέαν γενεάν της Ομογενείας εις τας ζωτικάς αξίας, αι οποίαι συγκροτούν την ταυτότητά μας, διέσωσαν το Γένος καθ’ όλην την ιστορικήν του πορείαν και αποτελούν εγγύησιν διά την πορείαν μας εις το μέλλον”, επεσήμανε στην ομιλία του ο Παναγιώτατος, και αναφέρθηκε στη διαχρονική σημασία του λειτουργήματος του δασκάλου, ο οποίος, όπως τόνισε, παρά τις ταχύτατες αλλαγές στον χώρο της εκπαιδεύσεως παραμένει και σήμερα «η ψυχή του σχολείου».
“Όντως, «χρειαζόμαστε δασκάλους που νοιάζονται πραγματικά για τα παιδιά και τη μόρφωσή τους, γι’ αυτό που αγγίζει την παιδική ψυχή, δασκάλους που έχουν ευαισθησία και όραμα παιδείας. Χωρίς καλούς δασκάλους καμμία μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση δεν είναι δυνατόν να καρποφορήσει». Και το σύγχρονον σχολείον είναι αδιανόητον χωρίς διδασκάλους, οι οποίοι διδάσκουν «με αυτό που είναι», με το παράδειγμά των, ανθίστανται εις την μετατροπήν της διδασκαλίας εις απλήν «πληροφόρησιν», μεταδίδουν αξίας και προσανατολισμόν μέσα από την δημιουργικήν παιδαγωγικήν σχέσιν με τον μαθητήν, εκπροσωπούν το πνεύμα της θυσιαστικής αγάπης, εμπνέουν εμπιστοσύνην, λειτουργούν ως πρότυπον.
Κατά τας τελευταίας δεκαετίας ζώμεν, δυστυχώς, την προϊούσαν μετατροπήν του διδασκάλου εις απρόσωπον εκπαιδευτικόν, ο οποίος κατανοεί τον εαυτόν του ως παράγοντα της εκπαιδεύσεως και τοποθετεί τας διεκδικήσεις υπεράνω της διακονίας του μαθητού. Μαζί με αυτό, η μαζική είσοδος και χρήσις των νέων τεχνολογιών εις τον χώρον της εκπαιδεύσεως και η προβολή του ρόλου του διδασκάλου ως «διευκολυντού μαθήσεως» εις βάρος της παιδαγωγικής του προσφοράς, επηρεάζουν τον λειτουργηματικόν χαρακτήρα του έργου του. Προφανέστατα, αυταί αι εξελίξεις έχουν και τας θετικάς των πτυχάς, αφού το σύγχρονον σχολείον, ως αναπόσπαστον μέρος των πολιτισμικών εξελίξεων, είναι αδύνατον να μη λειτουργή εν αναφορά προς αυτάς, αφού οφείλει να προετοιμάζη την νέαν γενεάν διά να ενταχθή και να προοδεύση μέσα εις τον νέον παγκόσμιον αυτόν πολιτισμόν.
Όμως, διά την παιδείαν, η εκάστοτε πραγματικότης δεν έχει απόλυτον κανονιστικήν ισχύν. Διότι η αγωγή και η παιδεία αναφέρονται εις αυτό το οποίον οφείλει να είναι ο άνθρωπος και όχι πρωτίστως εις αυτό που είναι. Αυτό είναι το μεγαλείο της παιδείας, αυτό την συνδέει με την μεγάλην πνευματικήν παράδοσιν της ανθρωπότητος, με τας ακαταλύτους ηθικάς αξίας, τους αγώνας διά την προστασίαν του ανθρωπίνου προσώπου και την ανάπτυξίν του. Γνωρίζει ο υπεύθυνος και δοσμένος εις την αγίαν αποστολήν του εκπαιδευτικός, ότι είναι φορεύς και συνεχιστής αυτής της αξιολογικής παρακαταθήκης. Βιώνει δε υπαρξιακήν πληρότητα από την αφειδώλευτον αγάπην των μαθητών και των μαθητριών του προς αυτόν. Έχει προσφυέστατα γραφή ότι, μετά την αγάπην προς τους γονείς, «καμμιά αγάπη δεν είναι πιο βαθιά και δεν διαρκεί πιο πολύ, όσον η αγάπη προς τον δάσκαλο, ο οποίος κατάλαβε και προώθησε κάποιον ως άνθρωπο».
Και ημείς προσωπικώς τρέφομεν μέγαν σεβασμόν προς τους διδασκάλους μας, οι οποίοι μας εδίδαξαν, όπως έλεγεν ο Αριστοτέλης, το «καλώς ζην», εν τη εννοία του «ζην κατά λόγον», του «πράττειν τα καλά». Ουδείς εκ των διδασκάλων μας μας προέτρεψε να ασχολούμεθα με τον εαυτόν μας, αλλά να έχωμεν ως στόχον την πραγμάτωσιν αξιών, την προσφοράν εις την κοινωνίαν και την διακονίαν του κοινού καλού. Εις αυτά ετοποθετείτο η εξανθρωπιστική ισχύς της αγωγής και της παιδείας.”
Απευθυνόμενος προς τους τιμηθέντες εκπαιδευτικούς, ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε:
“Είμεθα βέβαιοι ότι και εσείς, με την προσωπικότητα και τα χαρίσματά σας, διεφυλάξατε όλα αυτά τα τιμαλφέστατα στοιχεία στο έργο σας και υπήρξατε αυθεντικοί διδάσκαλοι, διά τους οποίους ίσχυε πάντοτε η προτεραιότης των μαθητών και του αληθούς συμφέροντός των εις την ιεράρχησιν των αξιών σας. Δεν αμφιβάλλομεν ότι εβοηθήσατε τα παιδιά να αγαπήσουν το σχολείον, να ανακαλύψουν την αξίαν και την υπαρξιακήν διάστασιν της «μαθητείας». Λέγεται ότι η κύρια αποστολή του σχολείου είναι να μας διδάξη πνεύμα μαθητείας, να παραμείνωμεν μαθηταί εις όλην μας την ζωήν.
Με αυτάς τας σκέψεις και τα αισθήματα, εκφράζομεν προς υμάς τους σήμερον επαξίως τιμωμένους υγείαν κατ’ άμφω, πνευματικήν ευφροσύνην, οικογενειακήν ευτυχίαν και πάσαν άνωθεν ευλογίαν. Αφήσατε την σφραγίδα σας εις τα εκπαιδευτικά πράγματα της ενταύθα Ομογενείας, υπήρξατε γνήσιοι διδάσκαλοι, πιστοί εις τας παραδόσεις του Γένους και φορείς της πίστεώς του εις την δύναμιν της παιδείας. Μεταφέρομεν προς υμάς την ευλογίαν της Μητρός Εκκλησίας και εκφράζομεν την Πατριαρχικήν ημών ευαρέσκειαν.”
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Παναγιώτατος συνεχάρη στο πρόσωπο της Προέδρου του Ελλογιμ. κυρίας Ρίκας Μπεκιάρη Παντελάρα, τον Σύνδεσμο Αποφοίτων Ζαππείου, για τη διοργάνωση της τιμητικής αυτής εκδηλώσεως.
Παρέστησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος, η Ευγεν. Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη κ. Γεωργία Σουλτανοπούλου, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., εκπαιδευτικοί, και αρκετοί ομογενείς.
_____________
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου / Οικουμενικό Πατριαρχείο